Awstraliýada ýurtda iň uly we iň agyr mör-möjek ýüze çykaryldy

  • düýn 17:37
  • 6.1k+

Kwinslend tropiklerinde, Aterton belentliginde Awstraliýanyň çäginde belli bolan mör-möjekleriň iň uly we iň agyr görnüşi ýüze çykaryldy.

The Guardian neşiriniň habar bermegine görä, taýajyk görnüşlileriň täze görnüşine Acrophylla alta ady berildi. Ylmy gözlegçileriň hasabyna görä, mör-möjegiň agramy 45 gram töweregi bolup, bu golf topunyň agramyna golaýdyr. Uzynlygy bolsa 40 sm ýetýär.
Tapyndyny Jeýms Kuk uniwersitetinden Angus Emmott we Ross Kouplend ýüze çykardy. Uly urkaçy mör-möjek Millaa-Millaa ilat nokady bilen Maunt-Gipipame krateriniň arasyndaky agaçlaryň ýokary başlaryndan tapyldy. Ylmy gözlegçiler mör-möjegi tutmak üçin uzyn taýak ulandy. Kouplend tapylan taýajyk görnüşliniň ozal öwrenilmedik görnüş bolup biljekdigini öňe sürýär.
Mör-möjek gözenege salyndy, iýmit berildi we ýumurtgasy ýygnaldy. Emmottyň aýtmagyna görä, taýajyk görnüşlileriň her biriniň ýumurtgasynyň özboluşly şekiliniň bolmagy Acrophylla alta-nyň özboluşlylygyny tassyklamaga kömek etdi. Alymlaryň pikiriçe, bu görnüş uzak wagtlap görünmän galan bolmaly, çünki olar agaçlaryň çür başynda diýen ýaly ýaşaýar.
Taýajyk görnüşliniň uly göwrümi sebitiň çyg we salkyn howasy bilen baglanyşykly bolsa gerek. Agyr beden mör-möjege şeýle şertlere uýgunlaşmaga kömek edip biler. Häzirlikçe mör-möjegiň diňe urkaçysy ýüze çykaryldy we indi alymlar erkegini hem tapmaga umyt bildirýär. Ýöne erkek mör-möjegiň ep-esli kiçi bolup, başga görnüşleriň wekillerine meňzeş bolup biljekdigi bu işi kynlaşdyrýar.

“Bu görnüşi aýratynlandyrmak ony gorap saklamak üçin hem örän möhümdir. Biz görnüşiň bardygyny we nirede duşýandygyny bilmesek, ony gorap bilmeris” – diýip, Kwinslend muzeýiniň hünärmeni Nikol Ganter belledi.


01.08.2025 15:02
4.7k+

Gadymy Müsür artefaktynda tötänleýin 4000 ýyllyk el yzy tapyldy

Kembrijdäki Fisuilýam muzeýinde saklanýan Gadymy Müsür artefaktynda hünärmenler 4000 ýyllyk el yzyny tapdylar. Tapyndy açylyşy 3-nji oktýabra meýilleşdirilen sergide görkeziler diýip, CNN ýazýar. El yzy “ruhlar öýüniň” – gurban etmek üçin aramgählerde we ruhlar üçin öý hökmünde ulanylan iki gatly binanyň şekilindäki palçyk predmetiň düýbünde tapyldy...

29.07.2025 12:15
15k+

Alymlar wagtyň azalandygyny subut edip, indi sekunty hasapdan aýyrmak isleýärler

Ýer öňküden çalt aýlanýar we bu taryhda ilkinji gezek global wagtdan sekunty aýyrmagyň zerurlygyna getirip biler. Bu barada Ýeriň aýlanyşy we hasaplaýyş ulgamlarynyň halkara gullugynyň (IERS) we ABŞ-nyň Harby-deňiz obserwatoriýasynyň maglumatlaryna salgylanyp, CNN habar berýär...

24.07.2025 10:24
3.7k+

Orta asyrlardan galan “ýylgyryş”: Polşadaky adada ýylgyrýan agaç ýüzi tapdylar

Torundaky (Polşa) Nikolaý Kopernik uniwersitetiniň arheologlary Polşanyň Lednisa kölüniň düýbünden ýüzüne oýulyp adamyň ýüzi şekillendirilen pürsi tapdylar. Bu açyş 2024-nji ýylda edildi, ýöne bu hakda indi resmi taýdan habar berildi...

17.07.2025 14:35
6.7k+

Amerikaly alymyň pişigi oňa eýýäm ikinji gezek näbelli bir wirusy açmaga kömek etdi

Pepper atly pişik ikinji gezek öý hojaýynyna, Floridadan mikrobiolog Jon Ledniskä täze, ozal ylma belli bolmadyk wirus ştammyny açmaga kömek etdi diýip, Gizmodo habar berýär. Pepper öýe jansyz gyzylguýruk syçany getirdi we Ledniski ony barlaghanada öwrenmek kararyna geldi...