Awstraliýada ýurtda iň uly we iň agyr mör-möjek ýüze çykaryldy

  • 03.08.2025 17:37
  • 11k+

Kwinslend tropiklerinde, Aterton belentliginde Awstraliýanyň çäginde belli bolan mör-möjekleriň iň uly we iň agyr görnüşi ýüze çykaryldy.

The Guardian neşiriniň habar bermegine görä, taýajyk görnüşlileriň täze görnüşine Acrophylla alta ady berildi. Ylmy gözlegçileriň hasabyna görä, mör-möjegiň agramy 45 gram töweregi bolup, bu golf topunyň agramyna golaýdyr. Uzynlygy bolsa 40 sm ýetýär.
Tapyndyny Jeýms Kuk uniwersitetinden Angus Emmott we Ross Kouplend ýüze çykardy. Uly urkaçy mör-möjek Millaa-Millaa ilat nokady bilen Maunt-Gipipame krateriniň arasyndaky agaçlaryň ýokary başlaryndan tapyldy. Ylmy gözlegçiler mör-möjegi tutmak üçin uzyn taýak ulandy. Kouplend tapylan taýajyk görnüşliniň ozal öwrenilmedik görnüş bolup biljekdigini öňe sürýär.
Mör-möjek gözenege salyndy, iýmit berildi we ýumurtgasy ýygnaldy. Emmottyň aýtmagyna görä, taýajyk görnüşlileriň her biriniň ýumurtgasynyň özboluşly şekiliniň bolmagy Acrophylla alta-nyň özboluşlylygyny tassyklamaga kömek etdi. Alymlaryň pikiriçe, bu görnüş uzak wagtlap görünmän galan bolmaly, çünki olar agaçlaryň çür başynda diýen ýaly ýaşaýar.
Taýajyk görnüşliniň uly göwrümi sebitiň çyg we salkyn howasy bilen baglanyşykly bolsa gerek. Agyr beden mör-möjege şeýle şertlere uýgunlaşmaga kömek edip biler. Häzirlikçe mör-möjegiň diňe urkaçysy ýüze çykaryldy we indi alymlar erkegini hem tapmaga umyt bildirýär. Ýöne erkek mör-möjegiň ep-esli kiçi bolup, başga görnüşleriň wekillerine meňzeş bolup biljekdigi bu işi kynlaşdyrýar.

“Bu görnüşi aýratynlandyrmak ony gorap saklamak üçin hem örän möhümdir. Biz görnüşiň bardygyny we nirede duşýandygyny bilmesek, ony gorap bilmeris” – diýip, Kwinslend muzeýiniň hünärmeni Nikol Ganter belledi.


17.08.2025 23:41
9.4k+

Alymlar ertirki kofe üçin iň gowy wagty aýdyp, ony ýekelikde içmegi maslahat berdi

Kofe üçin iň gowy wagt oýananyňdan soň 2,5 sagatdan soň bolup, ony iň gowusy ýekelikde içmeli. Şeýle teklibi ýewropaly alymlar öňe sürýär. Olar kofe içmegiň wagtynyň we şertleriniň içgiden alynýan lezzete nähili täsir edýändigini öwrendi...

11.08.2025 01:21
11k+

Pompeýde Wezuwiý atylandan soň hem ýaşalandygynyň subutnamalary tapyldy

Arheologlar b.e. öňki 79-njy ýylda Wezuwiniň atylmagy zerarly weýran bolan Pompeýde betbagtçylykdan soň hem ýaşaýyşyň gaýtadan dowam eden bolmagynyň mümkindigini görkezýän alamatlary tapdylar diýip, täze gazuw-agtaryş işleriniň netijelerine salgylanýan ScienceAlert neşiri habar berýär...

04.08.2025 16:59
8.8k+

Awstraliýadaky maýagyň diwarynda 120 ýyldan gowrak ozal gizlenen hat tapyldy

Tasmaniýanyň günortasyndaky taryhy Keýp-Bruni maýagynda 120 ýyldan gowrak ýaşy bolan içi hatly aýna çüýşe tapyldy. Bu barada The Guardian habar berýär. Tapyndyny hudožnik we reňkleýji Braýan Berford kenarýaka desgasynyň adaty tehniki hyzmaty wagtynda ýüze çykardy...

04.08.2025 14:32
8.8k+

Awstraliýa 40 ýylyň içinde iň köp gar ýagdy

Awstraliýa soňky kyrk ýylyň içinde iň güýçli gar ýagdy. Täze Günorta Uels ştatynyň demirgazyk etraplaryna 40 santimetre çenli gar düşdi, bu 1980-nji ýyllaryň ortalaryndan bäri iň köp ygal boldy. Gar Armideýl we Gaýra şäherlerine ýagdy...