Gadymy Müsür artefaktynda tötänleýin 4000 ýyllyk el yzy tapyldy

  • 01.08.2025 15:02
  • 5.6k+

Kembrijdäki Fisuilýam muzeýinde saklanýan Gadymy Müsür artefaktynda hünärmenler 4000 ýyllyk el yzyny tapdylar. Tapyndy açylyşy 3-nji oktýabra meýilleşdirilen sergide görkeziler diýip, CNN ýazýar.

El yzy “ruhlar öýüniň” – gurban etmek üçin aramgählerde we ruhlar üçin öý hökmünde ulanylan iki gatly binanyň şekilindäki palçyk predmetiň düýbünde tapyldy.
Alymlar artefakty öwrenip, küýzegäriň ilki agaç karkasy ýasandygyny, soňra ony palçyk bilen suwandygyny anyklady. “Öý” bişirilen wagtynda agaç ýanypdyr.


El yzy önümiň düýbünde tapyldy. Ähtimal, ol palçyk heniz çyg wagty galdyrylan bolmaly.

“Biz çyg lakda ýa-da tabydyň bezeginde barmak yzlaryny tapypdyk, ýöne bu “ruhlar öýüniň” aşagynda doly el yzyny tapmak – uly seýreklik we tolgunma” – diýip, muzeýden Müsüri öwrenýän alym Helen Strudwik gürrüň berýär.

Ol ozal hiç haçan şeýle predmetlerde doly el yzyny görmändigini aýtdy. “Ruhlar öýi” Gadymy Müsüriň näbelli senetçilerine bagyşlanan serginiň bir bölegi bolar.


03.10.2025 09:29
11k+

Müsürli göreşiji 700 tonnalyk gämini dişi bilen süýşürdi

44 ýaşly müsürli göreşiji Aşraf Mahrus 700 tonnalyk gämä daňylan tanapy dişinde gysyp, ony 15 metr süýşürdi. Türgen bu üstünligi Ginnesiň rekordlar kitabyna girizmek üçin arza bermek isleýär diýip, NBC News habar berýär...

30.09.2025 18:01
2.5k+

Alymlar berk sosial baglanyşyklar biologiki taýdan garramagy haýalladýar diýip hasaplaýarlar

Amerikaly barlagçylar ömrüň dowamynda berk sosial baglanyşyklaryň biologiki taýdan haýal garramak bilen baglanyşyklydygyny anykladylar. Bu barada "Brain, Behavior & Immunity - Health” žurnalyndaky makala salgylanýan PsyPost ýazýar...

30.09.2025 10:22
4.1k+

Kofein çylşyrymly meseleleri çözmekde adamlaryň tutanýerliligini ýokarlandyrýar

Täze barlag kofeniň çylşyrymly ýa-da bölekleýin çözmek mümkin bolmadyk meseleleri çözmekde tutanýerliligi ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi. Munuň täsiri dartgynly ýagdaýdaky adamlarda has hem göze ilýärdi. Synaglara ABŞ-nyň Massaçusets ştatynyň Amhýorst kollejiniň 329 talyby gatnaşdy...

29.09.2025 12:30
3.6k+

Ýaponiýada mör-möjekleri çekmek üçin "garynja aldawyny" ulanýan ösümlik tapyldy

Ýaponiýada duş gelýän Vincetoxicum nakaianum atly ösümlik tozanlanmak üçin adatdan daşary strategiýany ulanýar. Ol ýarym iýlen ýa-da ýaralanan garynjalaryň çykarýan ysyny gaýtalap, tohumly mör-möjekleri özüne çekýär...