Italiýada etrusklaryň saç üçin halkalary bolan 2600 ýyllyk el degrilmedik mazary tapyldy

  • düýn 17:34
  • 6.3k+

Beýlor uniwersitetinden Dawid Zoriýanyň ýolbaşçylygyndaky arheologlar topary Italiýada etrusklaryň (b.e. öňki I müňýyllykda ýaşan gadymy medeniýet) 2600 ýyllyk el degrilmedik mazaryny tapdy. Rimden 70 km uzaklykda ýerleşýän bu tapyndy Gadymy Rimiň döremezinden öňki taryhy öwrenmek üçin iň möhüm maglumatlaryň biri hasaplanýar diýip, uniwersitetiň resmi saýty habar berýär.

Möhürlenen mazarda daşdan oýulyp ýasalan düşeklerde ýerleşdirilen dört adamyň – ähtimal iki erkek we iki aýalyň – galyndylary bar. Takyk netijä gelmek üçin alymlar genetiki, izotopiki we antropologiki derňewleri geçirerler.
Mazardan 100-e golaý gowy saklanyp galan artefakt tapyldy: keramika, demir ýaraglar, bürünç şaý-sepler we saç üçin kümüş halkalar.
Etrusk siwilizasiýasy b.e. öňki VI asyrda ösüşiniň iň ýokary derejesine ýetipdir. Olar häzirki Italiýanyň çäginde, Tiber we Arno derýalarynyň arasynda mesgen gurupdyrlar. Medeniýetleriniň köp elementleri soňrakky döwrüň häkimiýetiň mirasdüşeri bolan rimliler tarapyndan özleşdirilipdir.
Rim imperiýasy b.e. öňki 27-nji ýylda ilkinji imperator Oktawian Awgustyň ýolbaşçylygynda Mark Antoniýny ýeňenden soň döräpdir. Imperiýadan öň Rim respublikasy (b.e. öňki 509-njy ýyldan) we Rim patyşalygy (b.e. öňki 753-nji ýyldan), onuň esaslandyrylyşy bolsa ekizler Romul bilen Rem hakyndaky rowaýat bilen baglanyşyklydy.


24.07.2025 10:24
3.2k+

Orta asyrlardan galan “ýylgyryş”: Polşadaky adada ýylgyrýan agaç ýüzi tapdylar

Torundaky (Polşa) Nikolaý Kopernik uniwersitetiniň arheologlary Polşanyň Lednisa kölüniň düýbünden ýüzüne oýulyp adamyň ýüzi şekillendirilen pürsi tapdylar. Bu açyş 2024-nji ýylda edildi, ýöne bu hakda indi resmi taýdan habar berildi...

23.07.2025 07:17
6.9k+

Sisiliýanyň kenarynda bogaldagy saklanyp galan gadymy grek gämisi tapyldy

Arheologlar Sisiliýanyň günorta-gündogar kenar ýakasynda bogaldagy we urgany saklanyp galan gark bolan gadymy grek gämisini tapdylar. Gämi b.e. öňki VI–V asyrlarda gark bolupdyr diýip, LBV portaly habar berýär...

16.07.2025 06:12
4.7k+

Belizde maýalaryň gadymy şäheriniň ilkinji hökümdary - Te Kaab Çaakanyň mazary tapyldy

Hýuston uniwersitetiniň arheologlary Karakolda (Beliz) maýalaryň bu gadymy şäheriniň ilkinji hökümdary we onuň şa nesilşalygynyň esaslandyryjysy Te Kaab Çaagyň mazaryny tapdylar. Bu Merkezi Amerikanyň döwleti bolan Belizdäki iň uly maýa arheologik ýadygärliginde 40 ýyldan gowrak wagtlap geçirilen barlagda tapylan ilkinji şa mazarydyr...

12.07.2025 19:24
13k+

Germaniýada arheologlar ýaşy 125 000 ýyl bolan gadymy ýag “fabrikasyny” tapdy

Arheologlar Germaniýadaky Noýmark-Nord diýen ýerde 172 haýwanyň – atlaryň, sugunlaryň we öküzleriň 2000-den gowrak süňk bölegini tapdy. Süňkler döwlüp, ýag almak üçin gaýnadylypdyr. Bu 125 müň ýyl ozal neandertallar tarapyndan ýagyň işlenmeginiň subutnamasydyr diýlip, Science Advances žurnalynda ýerleşdirilen habarda aýdylýar...