Italiýada etrusklaryň saç üçin halkalary bolan 2600 ýyllyk el degrilmedik mazary tapyldy

  • 26.07.2025 17:34
  • 15k+

Beýlor uniwersitetinden Dawid Zoriýanyň ýolbaşçylygyndaky arheologlar topary Italiýada etrusklaryň (b.e. öňki I müňýyllykda ýaşan gadymy medeniýet) 2600 ýyllyk el degrilmedik mazaryny tapdy. Rimden 70 km uzaklykda ýerleşýän bu tapyndy Gadymy Rimiň döremezinden öňki taryhy öwrenmek üçin iň möhüm maglumatlaryň biri hasaplanýar diýip, uniwersitetiň resmi saýty habar berýär.

Möhürlenen mazarda daşdan oýulyp ýasalan düşeklerde ýerleşdirilen dört adamyň – ähtimal iki erkek we iki aýalyň – galyndylary bar. Takyk netijä gelmek üçin alymlar genetiki, izotopiki we antropologiki derňewleri geçirerler.
Mazardan 100-e golaý gowy saklanyp galan artefakt tapyldy: keramika, demir ýaraglar, bürünç şaý-sepler we saç üçin kümüş halkalar.
Etrusk siwilizasiýasy b.e. öňki VI asyrda ösüşiniň iň ýokary derejesine ýetipdir. Olar häzirki Italiýanyň çäginde, Tiber we Arno derýalarynyň arasynda mesgen gurupdyrlar. Medeniýetleriniň köp elementleri soňrakky döwrüň häkimiýetiň mirasdüşeri bolan rimliler tarapyndan özleşdirilipdir.
Rim imperiýasy b.e. öňki 27-nji ýylda ilkinji imperator Oktawian Awgustyň ýolbaşçylygynda Mark Antoniýny ýeňenden soň döräpdir. Imperiýadan öň Rim respublikasy (b.e. öňki 509-njy ýyldan) we Rim patyşalygy (b.e. öňki 753-nji ýyldan), onuň esaslandyrylyşy bolsa ekizler Romul bilen Rem hakyndaky rowaýat bilen baglanyşyklydy.


28.09.2025 10:49
7.7k+

Ysraýylda Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we şaý-seplerden ybarat hazyna tapyldy

Ysraýylyň demirgazygynda, Kineret kölüniň golaýyndaky Susita milli seýilgähinde arheologlar Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we onlarça şaý-sep böleklerinden ybarat hazynany tapdy. Bu barada Ynet portaly habar berýär...

27.09.2025 20:39
8k+

Türkmenistanly hünärmenler Italiýada energiýa seýilgähleriniň dörediliş tejribesini öwrendiler

22–24-nji sentýabr aralygynda türkmenistanly hünärmenler Italiýada bolup, tehnologik energiýa seýilgähleriniň dörediliş tejribesini öwrendiler. Sapar ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkezi tarapyndan guraldy. Türkmenistanyň Döwlet energetika institutyň wekilleri Ýewropa Komissiýasynyň Bilelikdäki gözleg merkeziniň hem-de Milan Politehniki uniwersitetiniň alymlary bilen duşuşyklary geçirdiler...

27.09.2025 19:28
9.1k+

Argentinada öň belli bolmadyk ýyrtyjy megaraptoryň we onuň pidasynyň galyndylary tapyldy

Argentinanyň günortasynda paleontologlar güýçli öňki elleri we uzyn dyrnaklary bolan öň näbelli ýyrtyjy dinozawryň galyndylaryny ýüze çykardylar. Bu tapyndy megaraptor nesliniň Günorta Amerikada uzak wagtlap ýaşandygyny tassyklaýar diýip, Nature Communications žurnalynda bellenýär...

25.09.2025 19:07
5.8k+

Çehiýada ýerde 30 müň ýyl ýatan awçy gurallarynyň toplumy tapyldy

Günorta Morawiýada, Pawlow daglarynyň eteginde arheologlar üýtgeşik artefakty – grawett döwrüniň awçysynyň daş gurallarynyň toplumyny gazyp aldy. Tapyndy ýerde, takmynan, 30 müň ýyl ýatan diýip, Anthropology neşiri ýazýar...