Italiýada etrusklaryň saç üçin halkalary bolan 2600 ýyllyk el degrilmedik mazary tapyldy

  • 26.07.2025 17:34
  • 15k+

Beýlor uniwersitetinden Dawid Zoriýanyň ýolbaşçylygyndaky arheologlar topary Italiýada etrusklaryň (b.e. öňki I müňýyllykda ýaşan gadymy medeniýet) 2600 ýyllyk el degrilmedik mazaryny tapdy. Rimden 70 km uzaklykda ýerleşýän bu tapyndy Gadymy Rimiň döremezinden öňki taryhy öwrenmek üçin iň möhüm maglumatlaryň biri hasaplanýar diýip, uniwersitetiň resmi saýty habar berýär.

Möhürlenen mazarda daşdan oýulyp ýasalan düşeklerde ýerleşdirilen dört adamyň – ähtimal iki erkek we iki aýalyň – galyndylary bar. Takyk netijä gelmek üçin alymlar genetiki, izotopiki we antropologiki derňewleri geçirerler.
Mazardan 100-e golaý gowy saklanyp galan artefakt tapyldy: keramika, demir ýaraglar, bürünç şaý-sepler we saç üçin kümüş halkalar.
Etrusk siwilizasiýasy b.e. öňki VI asyrda ösüşiniň iň ýokary derejesine ýetipdir. Olar häzirki Italiýanyň çäginde, Tiber we Arno derýalarynyň arasynda mesgen gurupdyrlar. Medeniýetleriniň köp elementleri soňrakky döwrüň häkimiýetiň mirasdüşeri bolan rimliler tarapyndan özleşdirilipdir.
Rim imperiýasy b.e. öňki 27-nji ýylda ilkinji imperator Oktawian Awgustyň ýolbaşçylygynda Mark Antoniýny ýeňenden soň döräpdir. Imperiýadan öň Rim respublikasy (b.e. öňki 509-njy ýyldan) we Rim patyşalygy (b.e. öňki 753-nji ýyldan), onuň esaslandyrylyşy bolsa ekizler Romul bilen Rem hakyndaky rowaýat bilen baglanyşyklydy.


04.09.2025 19:24
10k+

Argentinada gadymy krokodile meňzeş ýyrtyjy tapyldy. Ol dinozawrlary awlapdyr

Paleontologlar Patagoniýanyň günortasynda häzirki krokodilleriň ýok bolup giden garyndaşlaryny - öň belli bolmadyk peýrozawrlaryň galyndylaryny tapdylar. Tapyndylaryň arasynda gowy saklanyp galan kelleçanak, äň we skeletiň bir bölegi bar...

04.09.2025 19:04
10k+

Eýrandaky gaýada kükürt gutusynyň ölçegindäki gadymy ýazgy tapyldy

Eýranda arheologlar, takmynan, 1600 ýyllyk kiçijik gadymy ýazgyny tapdylar. Ýazgynyň ölçegi - ini dört santimetr we boýy ýedi santimetr diýip, Ancientist portaly ýazýar. Tapyndy taryhçylaryň parslaryň we pars diliniň watany diýip atlandyrýan Fars welaýatynyň paýtagty Marwdeşt şäheriniň golaýyndaky daglyk ýerden tapyldy...

02.09.2025 20:05
12k+

Türkiýede tilki derisini geýen adamyň 8000 ýyllyk heýkeli tapyldy

Arheologlar Türkiýede bir adamyň toýundan ýasalan uly bolmadyk heýkeljigini tapdylar. Bu artefaktyň ýaşy, takmynan, 8000 ýyl töweregi diýip, DHA habarlar gullugy habar berdi. Dokuz santimetrlik heýkel Izmir welaýatynyň Kemalpaşa etrabynyň Ulujak depesinden tapyldy...

28.08.2025 07:12
6.3k+

Özbegistanda ýaşy 9,2 müň ýyla barabar bolan ekerançylyk gurallary we däneleri tapyldy

Özbegistanyň günortasynda, Surhandarýa derýasynyň jülgesinde, Toda gowagynda Özbegistandan, Hytaýdan we Ýewropadan arheologlaryň topary gadymy adamlaryň gonalgasyny tapdy. Onuň ýaşy, takmynan, 9,2 müň ýyla barabar...