Italiýada etrusklaryň saç üçin halkalary bolan 2600 ýyllyk el degrilmedik mazary tapyldy

  • 26.07.2025 17:34
  • 15k+

Beýlor uniwersitetinden Dawid Zoriýanyň ýolbaşçylygyndaky arheologlar topary Italiýada etrusklaryň (b.e. öňki I müňýyllykda ýaşan gadymy medeniýet) 2600 ýyllyk el degrilmedik mazaryny tapdy. Rimden 70 km uzaklykda ýerleşýän bu tapyndy Gadymy Rimiň döremezinden öňki taryhy öwrenmek üçin iň möhüm maglumatlaryň biri hasaplanýar diýip, uniwersitetiň resmi saýty habar berýär.

Möhürlenen mazarda daşdan oýulyp ýasalan düşeklerde ýerleşdirilen dört adamyň – ähtimal iki erkek we iki aýalyň – galyndylary bar. Takyk netijä gelmek üçin alymlar genetiki, izotopiki we antropologiki derňewleri geçirerler.
Mazardan 100-e golaý gowy saklanyp galan artefakt tapyldy: keramika, demir ýaraglar, bürünç şaý-sepler we saç üçin kümüş halkalar.
Etrusk siwilizasiýasy b.e. öňki VI asyrda ösüşiniň iň ýokary derejesine ýetipdir. Olar häzirki Italiýanyň çäginde, Tiber we Arno derýalarynyň arasynda mesgen gurupdyrlar. Medeniýetleriniň köp elementleri soňrakky döwrüň häkimiýetiň mirasdüşeri bolan rimliler tarapyndan özleşdirilipdir.
Rim imperiýasy b.e. öňki 27-nji ýylda ilkinji imperator Oktawian Awgustyň ýolbaşçylygynda Mark Antoniýny ýeňenden soň döräpdir. Imperiýadan öň Rim respublikasy (b.e. öňki 509-njy ýyldan) we Rim patyşalygy (b.e. öňki 753-nji ýyldan), onuň esaslandyrylyşy bolsa ekizler Romul bilen Rem hakyndaky rowaýat bilen baglanyşyklydy.


23.10.2025 11:51
3.9k+

Rimde Kapitoliý muzeýinde ilkinji gezek «Türkmenistanyň gadymy siwilizasiýalary» atly sergi geçiriler

2025-nji ýylyň 25-nji oktýabryndan 2026-njy ýylyň 12-nji apreli aralygynda Rim şäherindäki Kapitoliý muzeýiniň Palazzo dei Conservatori zallarynda «Türkmenistanyň gadymy siwilizasiýalary» atly sergi geçiriler. Italiýaly tomaşaçylara ilkinji gezek Margiana we Parfiýa gadymy medeniýetleriniň arheologik tapyndylary görkeziler...

23.10.2025 09:54
5.6k+

2026-njy ýylyň Olimpiýa oýunlarynyň açylyş dabarasy Jiorjio Armaniniň hormatyna bagyşlanar

2026-njy ýylyň gyşky Olimpiýa oýunlarynyň açylyş dabarasy italýan moda älemindäki meşhur dizaýner Jiorjio Armaniniň hormatyna bagyşlanar diýip, WWD neşiri habar berýär. Dabara 6-njy fewralda Milanda “San-Siro” stadionynda we şäheriň beýleki ýerlerinde geçiriler...

20.10.2025 10:52
11k+

Angliýada bitewi diýen ýaly “gylyç şekilli ażdarha” tapyldy

Beýik Britaniýanyň Ýura kenarynda alymlar öň belli bolmadyk, delfiniň ululygyndaky gadymy deňiz süýrenijisi — ihtiozawryň bitin diýen ýaly skeletini tapdylar. Britan paleontologlary Papers in Paleontology žurnalynda çap eden makalasynda bu tapyndynyň ihtiozawrlaryň ewolýusiýasynyň taryhyndaky boşlugy doldurmaga kömek edýändigini belleýärler...

15.10.2025 15:25
4.8k+

Italiýanyň kenarlarynda çuň suwlardaky merjenleriň täze görnüşleri tapyldy

Alymlar Ortaýer deňzinde uly çuň umman rifini ýüze çykardylar. Bu açyş merjenleriň ekoulgamlarynyň ekologiki funksiýalaryny we umman çuňlugyndaky paýlanyşyny has gowy öwrenmäge kömek eder diýip, The Independent habar berýär...