Beýik Britaniýada üç adamdan alnan DNK-den sekiz çaga dünýä indi

  • 19.07.2025 06:36
  • 8.6k+

Beýik Britaniýada nesil yzarlaýan agyr keseliň öňüni almak boýunça synag işleriniň çäklerinde üç adamyň DNK-synden sekiz sagdyn çaga dünýä indi. Lukmançylyk öňegidişligi barada Sky News we The Guardian habar berdi.

Bu usul çaganyň myşsasynyň, beýnisiniň we ýüreginiň işine zyýan ýetirýän genetiki nogsanlygyň – mitohondrial disfunksiýanyň geçmek töwekgelçiligini azaltmak üçin ulanyldy.
Düwünçekler ösdürilip ýetişdirilende lukmanlar ene-atadan we donordan genetiki kody ulandy: enäniň tohumlandyrylan ýumurtga öýjügi alyndy we ondan ene-atanyň esasy DNK-sy bolan ýadro sagdyn mitohondriýalary bolan donoryň ýumurtga öýjügine geçirildi. Soňra alnan ýumurtga öýjügi göwreliligiň bolmagy üçin ýatga implantasiýa edildi.
Tejribä mitohondriýa mutasiýalary bolan 22 aýal gatnaşdy. Olardan ýedisi göwreli boldy, birinde göwrelilik dowam edýär. Bäş ýylyň dowamynda dört oglan we dört gyz, şol sanda bir ekiz dünýä indi.
Bäş çagada mitohondrial keseliň alamatlary ýüze çykarylmady. Üçüsinde bolsa mutasiýa geçiren mitohondriýalaryň uly bolmadyk göterimi bardy.
Tejribä gatnaşan professor Dag Ternbullyň aýtmagyna görä, proseduranyň üstünde ýigrimi ýyldan gowrak wagt işlendi.
Statistika görä, Beýik Britaniýada, takmynan, 5 müň täze doglan çagadan biri mitohondrial nogsanlyk bilen dünýä inýär. Bu keseliň ilkinji alamatlary irki çagalykda peýda bolýar.  


düýn 12:21
1.9k+

Gözüň torly perdesiniň barlagy Alsgeýmer keselini alamatlary ýüze çykmazdan on ýyl öň anyklap biler

Jekson barlaghanasynyň alymlary retinanyň gan damarlarynyň üýtgemeginiň Alsgeýmer keseliniň irki alamaty bolup biljekdigini anykladylar. Alymlar işiň dowamynda adamlaryň, takmynan, 40%-de duş gelýän we keseliň döremek howpuny ýokarlandyrýan MTHFR 677C> T genetiki mutasiýaly syçanlary öwrendiler...

02.09.2025 14:47
4.5k+

Türkmen alymlary arça ýagynyň esasynda şypaly melhem taýýarladylar

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Himiýa institutynyň ýaş hünärmenleri S.Lisowenko we D.Arazow arçanyň dürli böleklerinden efir ýaglaryny almak we olaryň esasynda üç görnüşli şypaly melhem taýýarlamak boýunça gözleg işlerini geçirdiler...

28.08.2025 06:44
7.6k+

Hytaýda ilkinji gezek adama doňzuň öýkeni oturdyldy

Hytaýda alymlar topary ilkinji gezek genetiki taýdan üýtgedilen doňuzdan alnan öýkeni ölüm halyndaky hassa oturtdy. Organ şol bada bitişmezlik ýagdaýyny görkezmedi. Bu hem ylmy gözlegçileriň pikiriçe, haýwan organlaryny ksenotransplantasiýa üçin ulanyp boljakdygyny tassyklaýar diýip, Nature Medicine habar berýär...

22.08.2025 15:19
5.4k+

Dişleriň sagdyn bolmagy üçin: Russiýada düzüminde probiotikler bolan sakgyç döredildi

Seçenow uniwersitetiniň hünärmenleri probiotiklerden we prebiotiklerden düzülen çeýnelýän sakgyç döretdiler. Uniwersitetiň metbugat gullugynyň habaryna görä, täze önüme «Reteriks» diýlip at berildi. Onuň maksady – kariýesiň, gingiwitiň we beýleki stomatologik keselleriň töwekgelçiligini azaltmakdyr...