Beýik Britaniýada üç adamdan alnan DNK-den sekiz çaga dünýä indi

  • 19.07.2025 06:36
  • 8.9k+

Beýik Britaniýada nesil yzarlaýan agyr keseliň öňüni almak boýunça synag işleriniň çäklerinde üç adamyň DNK-synden sekiz sagdyn çaga dünýä indi. Lukmançylyk öňegidişligi barada Sky News we The Guardian habar berdi.

Bu usul çaganyň myşsasynyň, beýnisiniň we ýüreginiň işine zyýan ýetirýän genetiki nogsanlygyň – mitohondrial disfunksiýanyň geçmek töwekgelçiligini azaltmak üçin ulanyldy.
Düwünçekler ösdürilip ýetişdirilende lukmanlar ene-atadan we donordan genetiki kody ulandy: enäniň tohumlandyrylan ýumurtga öýjügi alyndy we ondan ene-atanyň esasy DNK-sy bolan ýadro sagdyn mitohondriýalary bolan donoryň ýumurtga öýjügine geçirildi. Soňra alnan ýumurtga öýjügi göwreliligiň bolmagy üçin ýatga implantasiýa edildi.
Tejribä mitohondriýa mutasiýalary bolan 22 aýal gatnaşdy. Olardan ýedisi göwreli boldy, birinde göwrelilik dowam edýär. Bäş ýylyň dowamynda dört oglan we dört gyz, şol sanda bir ekiz dünýä indi.
Bäş çagada mitohondrial keseliň alamatlary ýüze çykarylmady. Üçüsinde bolsa mutasiýa geçiren mitohondriýalaryň uly bolmadyk göterimi bardy.
Tejribä gatnaşan professor Dag Ternbullyň aýtmagyna görä, proseduranyň üstünde ýigrimi ýyldan gowrak wagt işlendi.
Statistika görä, Beýik Britaniýada, takmynan, 5 müň täze doglan çagadan biri mitohondrial nogsanlyk bilen dünýä inýär. Bu keseliň ilkinji alamatlary irki çagalykda peýda bolýar.  


20.10.2025 11:21
13k+

Adamyň garramagy jyns taýdan ýetişenden soň başlanýar — nemes alymlarynyň täze açyşy

Nemes alymlary adam bedeniniň garrymagynyň ribosom DNK (rDNT) bilen baglydygyny ýüze çykardylar. Bu DNK bölegi öýjükleriň ýaşamagy üçin zerur bolup, olaryň işjeňligini üpjün edýär. Barlagyň netijeleri Aging-US žurnalynyň sahypasynda çap edildi...

20.10.2025 11:16
2.7k+

Täze doglan çagalarda diabetiň täze görnüşi anyklandy

Alymlar täze doglan çagalarda diabetiň öň mälim bolmadyk görnüşini ýüze çykardylar. Ol TMEM167A atly geniň mutasiýasy bilen baglydyr. Journal of Clinical Investigation (JCI) žurnalynyň habaryna görä, bu mutasiýa insulin öndürýän aşgazanasty mäziniň β- öýjükleriniň işini bozýar we olaryň heläk bolmagyna getirýär...

12.10.2025 22:39
2k+

AstraZeneca-nyň taýýarlan täze derman serişdesi durnukly gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltdi

AstraZeneca farmasewtika kompaniýasy täze taýýarlan baxdrostat atly eksperimental serişdesiniň soňky kliniki synaglardan üstünlikli geçendigini we bejermesi kyn gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltmäge kömek edendigini mälim etdi...

11.10.2025 18:25
12k+

Aşgabatda, Tejende we Daşoguzda täze saglygy goraýyş desgalarynyň düýbi tutuldy

Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli Türkmenistanda saglygy goraýyş ulgamynyň köpugurly düzüminiň üstüni ýetirjek döwrebap lukmançylyk desgalarynyň düýbüni tutmak dabaralary boldy. Aşgabadyň günorta künjeginde baýramçylyk ýagdaýy emele geldi...