Paleontologlar gadymy süýdemdirijiniň täze görnüşini açdy. Ol 143 mln ýyl ozal ýaşapdyr

  • 14.07.2025 10:44
  • 2.6k+

Paleontologlar dügür dişlileriň toparyndan mezozoý süýdemdirijisiniň täze nesline we görnüşine häsiýetnama berdi. Onuň dişleriniň daşa öwrülen galyndylary Beýik Britaniýada tapyldy. Takmynan, 143 mln ýyl ozal ýaşan bu jandar Novaculadon mirabilis adyny aldy diýlip, Proceedings of the Geologists’ Association žurnalynda habar berilýär.

Uzynlygy 1,65 sm bolan eňegi geçen ýyl Portsmut uniwersitetiniň talyby Benjamin Ueston tapdy.

“Tapyndyda öňünde uzyn ýiti uçly alyn diş, onuň yzyndan boşluk, soňra päki ýaly ýiti dört sany kiçi azy dişler bar” – diýip, paleontologlar habar berdi.

Towşanyň eňegi bilen daşky meňzeşligine garamazdan, anatomiki aýratynlyklar ýitip giden köp dügürli dişlileriň toparyna degişliligi görkezýär.
Novaculadon mirabilis horan bolup, ähtimal, gurçuklar we mör-möjekler ýaly oňurgasyzlar bilen iýmitlenen bolsa gerek. Onuň diş gurluşy ony belka we alaka ýaly häzirki gemrijilerden tapawutlandyrýar. Ylmy gözlegçiler bu açyşyň dinozawrlaryň agdyklyk eden döwründe irki süýdemdirijileriň iýmitleniş usullarynyň köpdürlüligini görkezýär.
Portsmut uniwersitetiniň professory Dewid Martill bilen onuň kärdeşleriniň bellemegine görä, açyş süýdemdirijilerň mezozoý döwründe dürli ekologiýa gurşawlaryny nähili özleşdirendigi barada täze düşünje berýär. 


şu gün 20:33
391

Pomidor bilen ýeralma kowumdaş bolup çykdy: olar baryp 9 mln ýyl ozal sapylypdyr

Ýeralma bilen pomidoryň genetiki gelip çykyşy umumy bolup, olary sapylmagy, takmynan, 9 million ýyl ozal bolup geçipdir. Bu barada Xinhua agentligi halkara alymlar topary tarapyndan geçirilen gözlegiň netijelerine salgylanyp habar berýär...

şu gün 19:27
632

Hytaýda baryp II asyrda oýlanyp tapylan dünýäde ilkinji seýsmograf dikeldildi

Hytaýda Betbagtçylyklaryň öňüni alyş institutyndan Sýuý Goudunyň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary dünýäde ilkinji seýsmograf hasaplanýan gadymy enjamy dikeltdi. Bu barada Progress in Geophysics žurnalyna salgylanýan South China Morning Post ýazýar...

şu gün 18:12
704

Russiýaly alymlar ýalany 92% takyklyk bilen kesgitlemek üçin algoritm döretdiler

Russiýaly alymlar sözdäki ýalany 92% takyklyk bilen kesgitlemegiň usulyny tapandyklaryny habar berdiler. Bu barada Nižniý Nowgoroddaky “Ýokary ykdysadyýet mekdebi” ylmy-barlag uniwersitetiniň (НИУ ВШЭ) barlagçylaryna salgylanýan TASS habar berýär...

şu gün 18:05
1.5k+

Marsda uzynlygy 16 000 km bolan gadymy derýalaryň yzlary tapyldy

Marsda umumy uzynlygy, takmynan, 10 müň mil (16 000 km töweregi) bolan gadymy suw ýollarynyň geologiki yzlary tapyldy. Tapylan çeşmeleriň ýaşynyň 3 milliard ýyldan geçýändigi çaklanylýar diýip, Marsdaky orbital apparatlardan alnan maglumatlara salgylanýan The Guardian habar berýär ...