Ýewropanyň we Keniýanyň alymlary Gündogar Afrikada ösýän injir agajynyň bir görnüşi bolan Ficus wakefieldii-niň kömürturşy gazyny özüne siňdirip, onuň toprakda karbonat ýataklary görnüşinde saklamaga ukyplydygyny anykladylar. Bu barada Ýewropanyň Geohimiýa Assosiasiýasynyň (EAG) metbugat gullugy habar berdi.
Barlaglar Ficus wakefieldii-niň öýjüklerinde turşuja kislotasynyň molekulalaryny emele getirýän fermentleriň işjeň zynjyrynyň bardygyny görkezdi. Bu kislota kalsiý bilen täsirleşýär we agajyň köklerinde, baldaklarynda we gabygynda ýygnanýan eremeýän düwürleri emele getirýär. Topraga düşenden soň bu birleşmeleri mikroblar bölýär, netijede, dargamaga çydamly we uzak wagtlap uglerody saklap bilýän kalsiý karbonaty emele gelýär.
"Biz käbir ösümlikleriň karbonat kristallaryny emele getirýändigini köpden bäri bilýäris, ýöne ählumumy olaryň maýlamaklyga garşy göreşde ýetirip biljek oňyn täsirine şu wagta çenli baha berilmändi" – diýip, Sýurih uniwersitetiniň uly ylmy işgäri Maýkl Rouli belledi.
Onuň sözlerine görä, şeýle agaçlary oturtmak atmosferadaky CO₂-nyň konsentrasiýasyny azaltmaga kömek edip biler, sebäbi olar ony diňe bir organiki maddalara däl, eýsem durnukly organiki däl birleşmelere hem öwürýär.
Ficus wakefieldii-niň netijelidigi meýdan şertlerinde we barlaghana synaglarynda, şol sanda Amerikanyň SSRL sinhrotronynda-da tassyklandy.
Alymlar indi bu agajyň näçe kömürturşy gazyny özüne siňdirip biljekdigini we olary köpçülikleýin ekmegiň geljekde klimat we ykdysady nukdaýnazardan nähili rol oýnap biljekdigine baha berýärler.