Implant ysmaz syçanlaryň hereketini dikeltmäge kömek etdi

  • 09.07.2025 13:57
  • 2.2k+

Barlagçylar adamlarda we haýwanlarda oňurga ýiliginiň şikeslerini bejermegiň täsirli usulyny döretmäge bir ädim ýakynlaşdylar. Oklend uniwersitetiniň (Täze Zelandiýa) alymlary ysmaz alakalarda hereket funksiýalaryny dikeldýän minimal inwaziw tehnologiýany işläp düzdüler.

Tehnologiýa oňurga ýiliginiň şikes ýeten ýerine ultra inçe biologik taýdan utgaşýan implantatyň ornaşdyrylmagyna esaslanýar. Ol 2 Hz ýygylykda gowşak elektrik impulslaryny bermek bilen, nerw süýümleriniň ösmegine we täze baglanyşyklaryň döremegine itergi berýär. Ozal bu ýygylygyň laboratoriýa şertlerinde aksonyň täzelenmegine täsirini ýetirýändigi görkezilipdi.
Synaga syçanlaryň oňurga ýiligine ortaça şikes ýeten iki topary gatnaşdy. Birinji topar günde 7–11 günüň dowamynda, soňra bolsa hepdede bäş gezek 12 hepdäniň dowamynda elektrik gyjyndyrmasyna sezewar edildi. Barlag toparyndakylar bejergi almady.


4 hepdeden soň synag toparyndaky syçanlar hereketinde ep-esli gowulaşmany görkezdi: hereketleriniň sazlaşygy dikeldi, yzky penjeleriniň ýagdaýy gowulaşdy, barmaklarynyň arasy birneme gysyldy. Şeýle hem, olaryň el degrilendäki  duýgurlygy artdy.
Awtorlar, öňki usullardan tapawutlylykda, täze tehnologiýanyň oňurga ýiligine sanjym edilmegini talap etmeýändigini we zeper ýetirmeýändigini bellediler. Şeýle-de bolsa, ony adamlarda ulanmak üçin goşmaça barlaglaryň geçirilmegi zerurdyr, sebäbi öz-özünden dikelmek alakalarda, adamlara garanyňda, has aňsat geçýär.
Usuly kämilleşdyrmek boýunça işler dowam edýär.


06.07.2025 15:43
2.4k+

ABŞ-ly alymlar robotlara gutynyň içindäki predmetleri görmegi öwretdiler

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary ammar robotlaryna karton gutularyň, plastmassa gaplaryň içinde ýa-da ýuka diwarlaryň aňyrsyndaky predmetleri ýokary takyklykda kesgitlemäge mümkinçilik berýän mmNorm tehnologiýasyny döretdiler...

05.07.2025 19:13
4.4k+

Pikiriň güýji bilen dolandyrylyp bilinýän robot protez gol döredildi

Alymlar operasiýa edilmezden ýa-da gymmat enjamlary ulanmazdan pikiriň güýji  bilen dolandyrylyp bilinýän robot goly döretdiler. Täze inwaziw däl “beýni-kompýuter” interfeýsi elektrodly şlem bilen işleýär we bedene oturdylmagyny talap etmeýär...

29.06.2025 12:54
4.2k+

Singapurly alymlar "derleýän" boýag döretdiler. Ol salkyn howany saklap galýar

Singapurly alymlar yssy we çygly howa şertlerinde kondisioner üçin energiýa sarp edilişini ep-esli azaldyp bilýän innowasion ak reňkli boýag döretdiler diýip, New Atlas neşiri ýazýar. Täze boýag "derleýär" – ýagny, nemi özünde saklap, gyzanda ony buglandyrýar...

10.06.2025 13:04
3.7k+

Tellurdan ýasalan implantat syçanlaryň görüş ukybyny dikeltdi, maýmynlarda bolsa güýçlendirdi

Hytaýly alymlar tellur nanosimlerden dokalan protez torly bardany (setçatka) işläp taýýarladylar. Bu enjam kör syçanlaryň görüş ukybyny bölekleýin dikeltdi we ozaldan hem görýän makaklaryň (maýmyn) ýakyn infragyzyl şöhläni görmegine mümkinçilik berdi...