Müsürde ýitirilen gadymy Imet şäheri tapyldy: ol ýerde birwagtlar köp gatly jaýlar bolupdyr

  • 05.07.2025 14:13
  • 7.4k+

Arheologlar Müsüriň gadymy Tanis şäherinden 10 km uzaklykda, Nil deltasynyň golaýynda ýitirilen Imet şäheriniň üstüni açdy. Gazuw-agtaryş işleri Mançester uniwersitetinden Müsüri öwrenýän alym Niki Nilseniň ýolbaşçylygynda geçirildi diýip, Daily Mail habar berýär.

Imetde ilat b.e.öň 1550-nji ýylda ýaşap başlapdyr we ol Gadymy Müsüriň administratiw okruglarynyň biriniň paýtagty bolupdyr. Şäher b.e.öň IV asyrda gülläp ösüpdir – şol döwürde ol möhüm dini we ykdysady merkeze öwrülipdir.
Gazuw-agtaryş işleriniň dowamynda däne ammary, mal agyllary we hudaý-kepjebaş Uajite bagyşlanan desgalaryň harabalyklary tapyldy. Şeýle-de, ilatyň köpelmegi sebäpli gurlan beýik jaýlaryň galyndylary tapyldy – bu Imetiň ösen infrastrukturasynyň bolandygyny delillendirýär.


Köçeleriň birinde aýdym-saz guraly – asman hudaýy Hathoryň şekili bolan sistr tapyldy. Arheologlaryň çaklamasyna görä, ol wagtyň geçmegi bilen ýumrulan jaýlaryň biriniň ýokarky gatynda saklanypdyr.
Ýene bir gyzykly tapyndy merhuma ahyretde ýoldaş bolmak üçin niýetlenen uşebti heýkeljigi boldy. Şeýle heýkeller mazarlara goýlupdyr: olar o dünýäde adamyň deregine işleri ýerine ýetirer diýlip hasaplanypdyr.
Imeti tapmaga uzak aralykdan zond arkaly barlag kömek etdi. Nilsen we onuň Sadat-Siti uniwersitetinden kärdeşleri hemra suratlarynda palçykdan ýasalan binalaryň üýşmegini gördi, bu hem gazuw-agtaryş işlerine itergi berdi.


24.07.2025 10:31
2.8k+

Perm ülkesinde Ýerdäki iň gadymylara degişli jandarlaryň yzlary tapyldy

Russiýanyň Perm ülkesinde suwuň yza çekilmegi üýtgeşik paleontologiki açyşlara getirdi. Şirokowskiý suw howdanynyň kenarynda Ýeriň ýüzünde 550 mln ýyldan gowrak ozal ýaşap geçen gadymy köp öýjükli organizmleriň yzlary tapyldy...

22.07.2025 12:35
7k+

Awstriýaly alymlar mikroplastik bilen öýkende howply täze döremäniň arasynda baglanyşyk tapdylar

Awstriýadaky Wena lukmançylyk uniwersitetiniň alymlary mikroplastigi we nanoplastigi demiňe dartmagyň öýkeniň öýjüklerinde kanserogeneziň irki döwürleri bilen baglanyşykly howply üýtgeşmelere getirip biljekdigini anykladylar...

22.07.2025 12:28
5k+

Haýwanlar bilen ösümlikleriň aragatnaşygyň ilkinji ylmy delilleri peýda boldy

Tel-Awiw uniwersitetiniň barlagçylary ösümlikler bilen haýwanlaryň arasyndaky özara akustiki aragatnaşygy hasaba aldylar. Ösümlikler öz ýagdaýyny aňladýan sesleri çykarýarlar, haýwanlar bolsa jogap hökmünde özlerini alyp barşyny üýtgedýärler diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy habar berýär...

21.07.2025 13:51
7.2k+

Äpet ýyrtyjy ihtiozawryň keşbi dikeldildi. Onuň sesi basýan ýüzgüçleri bolupdyr

Paleontologlaryň halkara topary ýura döwrüniň äpet ihtiozawry bolan temnodontozawryň keşbini dikeldip, onuň özboluşly aýratynlygyny ýüze çykardylar. Onuň suwda ýüzýärkä sesi basmaga ukyply ýüzgüçleri bolupdyr diýip, Nature žurnalynda çap edilen barlagyň netijesinde aýdylýar...