BSGG ýalňyzlygy saglyk we jemgyýet üçin global howp diýip ykrar etdi

  • 03.07.2025 14:22
  • 2.6k+

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasynyň sosial aragatnaşyk boýunça komissiýasy ýalňyzlygyň we sosial üzňeligiň ýaýrawy barada hasabat hödürledi. Hünärmenleriň hasaby boýunça, her altynjy adam diýen ýaly ýiti ýalňyzlyk duýgusyny başdan geçirýär, bu gönüden-göni saglygyň ýaramazlaşmagy bilen baglanyşyklydyr. Bu barada BSGG-niň metbugat-relizinde aýdylýar.

Guramanyň maglumatlaryna görä, ýalňyzlyk her ýyl, takmynan, 871 müň adamyň ölümine getirýär – bu sagatda, takmynan, 100 adama deň.
Komissiýanyň egindeş başlygy, ABŞ-nyň öňki baş sanitar lukmany Wiwek Merti ýalňyzlyga ilkinji gezek ulgamlaýyn çemeleşmäni talap edýän global mesele hökmünde garalýandygyny belledi. Hasabatda sosial aragatnaşyklary berkitmek boýunça strategiýa hödürlenýär. Bu, awtorlaryň pikiriçe, saglygy goraýyş, bilim we ykdysady ulgamlary gowulaşdyrmaga kömek edip biler.
BSGG ýalňyzlygy gürrüňdeşligiň ýetmezçilik etmek duýgusy, sosial üzňeligi bolsa aragatnaşygyň asla bolmazlygy hökmünde häsiýetlendirýär. Guramanyň baş direktory Tedros Adhanom Gebreýesus ýalňyzlygyň netijeleriniň hem aýry-aýry adamlara, hem umumy jemgyýete täsir edýändigini belledi. Ol sosial aragatnaşyklary, şol sanda aragatnaşygyň sanly görnüşini berkitmäge çagyrdy.
Ýalňyzlyk, esasan, ýetginjekleriň we pes girdejili ýurtlaryň ýaşaýjylarynyň arasynda duýulýar. 13 ýaşdan 29 ýaşa çenli adamlaryň 17 – 21%-i özüni ýalňyz duýýar. Pes girdejili ýurtlarda ýalňyzlyk sorag edilenleriň 24%-inde, barly ýurtlarda bolsa – 11%-inde hasaba alynýar.
Deslapky maglumatlara görä, sosial üzňelik garry adamlaryň, takmynan, üçden birine we ýetginjekleriň dörtden birine täsir edýär. Hususan-da, maýyp adamlar, migrantlar, bosgunlar we azlyklaryň wekilleri has ejiz hasaplanýar.
Hünärmenler ýalňyzlygy psihiki we fiziki saglygyň ýaramazlaşmagy, bilimde ýetişigiň 22% peselmegi, öndürijiligiň peselmegi we saglygy goraýyş ulgamyna düşýän agramyň ýokarlanmagy bilen baglanyşdyrýar.


12.07.2025 08:34
13k+

Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň orunbasary bellenildi

Myratberdi Kuwatmyradowiç Gaýypow saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň bejeriş-öňüni alyş kömegini guramak boýunça orunbasary wezipesine bellenildi. Degişli Karara Prezident Serdar Berdimuhamedow 11-nji iýulda Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde gol çekdi...

11.07.2025 19:08
9k+

Emeli aňly robot ilkinji gezek hirurg gatnaşmazdan öt haltany aýyrdy

Lukmançylygyň taryhynda ilkinji gezek emeli aň tarapyndan dolandyrylýan robot hirurgiki operasiýanyň çylşyrymly bölegini özbaşdak amala aşyrdy. Bu barada Jons Hopkins uniwersitetiniň synagy geçiren barlagçylaryna salgylanýan Reuters agentligi ýazýar...

10.07.2025 11:09
7.8k+

Kesar kesimi arkaly doglan çagada akganlylygyň döremek töwekgelçiligi 20% ýokarlanýar

Şwesiýanyň Karolinska institutynyň (KI) alymlary garny kesip almak arkaly doglan çagalarda akganlylygyň döremek ähtimallygynyň tebigy ýol bilen dünýä inen çagalar bilen deňeşdirilende, takmynan, 20% ýokarydygyny anyklady...

09.07.2025 20:08
2.2k+

Google emeli aňyň kömegi bilen düwnük keseline garşy derman taýýarlaýar

Alphabet holdinginiň düzümine girýän Isomorphic Labs kompaniýasy emeli aň tehnologiýalaryny ulanyp, düwnük keseline garşy derman serişdesini işläp taýýarlaýar. Bu barada Fortune neşiri habar berýär. Kompaniýanyň...