Dünýäde sanjym edilişiniň peselmegi millionlarça çaganyň kesele garşy gowşak bolmagyna getirýär

  • şu gün 18:01
  • 2.1k+

Çagalara howply ýokançlyklara garşy sanjym edilişiniň dünýä boýunça derejesi ösmegini bes etdi. Kä ýurtlarda bolsa, hatda aşaklap başlady. Bu barada The Lancet ylmy žurnalynda çap edilen barlaga salgylanýan Bi-bi-si habar berýär.

Waşington uniwersitetiniň (ABŞ) ýanyndaky Saglyga baha beriş we görkezijiler institutynyň alymlary dünýäde sanjym edilişiniň derejesi 2010-njy ýyldan bäri dünýä boýunça ýokarlanmady diýen ýaly diýip bellediler. Onuň görkezijisi lukmançylyk ulgamlarynyň işini bozan we milli immunizasiýa maksatnamalaryny togtadan COVID-19 pandemiýasyndan soň has-da peseldi.
2023-nji ýylyň hasabatlary boýunça 16 milliona golaý çaga hökmany sanjymlary almady, şeýle hadysalaryň iň köp sanlysy Saharanyň günortasyndaky Afrika ýurtlarynda we Günorta Aziýada hasaba alyndy.
Gerimiň peselişini diňe bir ösüp barýan ýurtlarda däl, eýsem, Ýewropa we ABŞ ýaly ösen sebitlerde-de görmek bolýar. Sebäplerine daşyndan gelýän kömegiň azalmagy, syýasy çaknyşyklar, uruşlar we dezinformasiýanyň ýaýramagy degişlidir.
Oksford sanjym toparynyň müdiri, professor Endrýu Pollard: "Çagalary ýekeje sanjymyň halas edip biljek halatynda olaryň ýene-de hassahanalara ýerleşdirilip, gaýra üzülmelere sezewar bolup we keselden ýogalyp biljek ýagdaýa düşmek töwekgelçiligini başdan geçirýäris" - diýip, Oksfordyň sanjymlar boýunça toparynyň direktory Endrýu Pollard duýdurýar.
Barlagçylar başlangyç saglygy goraýşy güýçlendirmäge, miflere garşy göreşmäge we girdejiniň derejesine garamazdan, immunizasiýa mümkinçiligini giňeltmäge çagyrýarlar.


28.06.2025 13:15
7.6k+

ABŞ-da ilkinji gezek döş kapasasyny açmazdan, robot arkaly ýürek oturdyldy

ABŞ-da ilkinji gezek döş kapasasyny açmazdan robot arkaly ýürek oturtmak operasiýasy geçirildi. Bu operasiýa ABŞ-nyň Hýuston şäherindäki Baylor St. Luke’s lukmançylyk merkezinde geçirildi. Täze ýürek agyr ýürek ýetmezçiligi bilen kesellän 45 ýaşly erkek adama oturdyldy...

27.06.2025 17:46
3.3k+

ABŞ-da sütün öýjüklerini oturtmak arkaly hassasynyň görüşini bölekleýin dikeltmek başartdy

Kaliforniýanyň 28 ýaşly ýaşaýjysy Nik Harufehiň görüşini sütün öýjüklerini oturtmak arkaly bölekleýin dikeltmek başartdy diýip, Daily Mail neşiri habar berýär. Harufeh bäş ýyl ozal ABŞ-nyň Garaşsyzlyk baýramçylygynda şikes alypdyr...

26.06.2025 14:27
5.5k+

Süýji keseline we semizlige garşy ýokary täsirli dermanlaryň täze synpy - “madda-15” döredildi

Awstraliýanyň we Ýewropanyň molekulýar biologlary süýji keseline we semizlige garşy, ganda glýukozanyň derejesini peseldýän we iýmit siňdiriş bilen bagly meseleleri ýa-da etiňi ýitirmek ýaly zyýanly täsirleri bolmazdan agramy azaldýan dermanlar toparyny döretdiler...

24.06.2025 10:30
7.4k+

Gwadelupaly zenanda ganyň täze topary ýüze çykaryldy

Gwadelupanyň ýaşaýjysy "Gwada negatiw" (Gwada negative) adyny alan täze gan toparly dünýäde ilkinji adam boldy. Bu barada Fransiýanyň Gan edarasynyň (EFS) hünärmenleri habar berdiler diýip, Medical Xpress ýazýar...