Birnäçe ýurtda “kitaplar bilen bejergi” – biblioterapiýa giňden ýaýrap başlady

  • 23.06.2025 12:41
  • 2.4k+

Beýik Britaniýada we başga-da birnäçe ýurtda biblioterapiýa – çeper eser okamak arkaly adamyň psihiki ýagdaýyny gowulandyrmak usuly giň gerime eýe bolýar. Bu barada Bi-bi-si ýazýar.

Biblioterapiýa psihika oňyn täsir edip biljek kitaplary saýlamagy göz öňünde tutýar. Bu çemeleşme diňe bir özüňi duýşuňy gowulandyrmak üçin däl, eýsem kyn çözgütleri kabul etmek üçin ýa-da psihiki bozulmalarda goldaw hökmünde hem ulanylýar.
Öz-özüňi kämilleşdirmek boýunça edebiýatyň netijeliligi eýýäm öňden bäri ykrar edilen, ýöne biblioterapiýanyň tarapdarlary çeper eserleriň hem şeýle täsiri berip biljekdigini öňe sürýär. Hakyky we baý dünýälere aralaşmak okyja duýgulary başdan geçirmäge, kynçylyklary ýeňip geçmegiň ýollaryny tapmaga ýa-da meselelerden wagtlaýyn ünsüňi sowmaga kömek edýär.
Şol bir wagtyň özünde, usul hemmeler üçin netijeli däldir. Sasseks uniwersitetiniň psihologlarynyň 2020-nji ýylda geçiren gözlegi emosional gatyşmanyň möhüm rol oýnaýandygyny görkezdi.

“Haçan-da adam esere emosional taýdan çekilende, kitap ony gurşap alýar, oňa seslenýär, täsir döredýär – hut şonda netije görünýär” – diýip, gözlegiň awtorlarynyň biri Juliýa Poerio belledi.

Kognitiw ylymlar boýunça hünärmen Jeýms Karni ýekelikde okamak hemişe netijeli däl diýip hasaplaýar. Haçan-da kitap ara alnyp maslahatlaşylanda uly peýda getirýär: bu okalan zada has gowy düşünmäge we ýagdaýa başgaça seretmäge kömek edýär diýip, ol belledi.
Käbir kitaplar, tersine, ýagdaýy ýitileşdirip biler. Iýmitleniş bozulmalary bolan 900 adam bilen geçirilen pikir soraşmada gatnaşyjylaryň köpüsi özlerine meňzeş gahrymanlary bolan çeper tekstleriň öz ýagdaýlaryny has ýaramazlaşdyrandygyny aýtdy. Şeýle ýagdaý garaşlylyk baradaky kitap okalanda hem bolup biler.
Hünärmenler biblioterapiýanyň diňe goşmaça guraldygyny  we onuň professional psihologiýa kömegi ýetmezçilik eden ýagdaýynda aýratyn ýörgünlidigini belläp geçýär.


12.07.2025 08:34
13k+

Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň orunbasary bellenildi

Myratberdi Kuwatmyradowiç Gaýypow saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň bejeriş-öňüni alyş kömegini guramak boýunça orunbasary wezipesine bellenildi. Degişli Karara Prezident Serdar Berdimuhamedow 11-nji iýulda Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde gol çekdi...

11.07.2025 19:08
8.9k+

Emeli aňly robot ilkinji gezek hirurg gatnaşmazdan öt haltany aýyrdy

Lukmançylygyň taryhynda ilkinji gezek emeli aň tarapyndan dolandyrylýan robot hirurgiki operasiýanyň çylşyrymly bölegini özbaşdak amala aşyrdy. Bu barada Jons Hopkins uniwersitetiniň synagy geçiren barlagçylaryna salgylanýan Reuters agentligi ýazýar...

10.07.2025 11:09
7.7k+

Kesar kesimi arkaly doglan çagada akganlylygyň döremek töwekgelçiligi 20% ýokarlanýar

Şwesiýanyň Karolinska institutynyň (KI) alymlary garny kesip almak arkaly doglan çagalarda akganlylygyň döremek ähtimallygynyň tebigy ýol bilen dünýä inen çagalar bilen deňeşdirilende, takmynan, 20% ýokarydygyny anyklady...

09.07.2025 20:08
2.2k+

Google emeli aňyň kömegi bilen düwnük keseline garşy derman taýýarlaýar

Alphabet holdinginiň düzümine girýän Isomorphic Labs kompaniýasy emeli aň tehnologiýalaryny ulanyp, düwnük keseline garşy derman serişdesini işläp taýýarlaýar. Bu barada Fortune neşiri habar berýär. Kompaniýanyň...