Hytaýly alymlar doňuz düwünçeginde adam ýüregini ösdürip ýetişdirdiler

  • 18.06.2025 10:22
  • 4.4k+

 

Hytaýly alymlar doňuz düwünçekleriniň içinde kiçijik adam ýürekleriniň ösdürilendigini habar berdiler. Bu baradaky maglumatlar sütün öýjükleriniň barlagy boýunça halkara jemgyýetiniň mejlisinde hödürlendi diýip, Nature žurnaly ýazýar.

Synag üçin alymlar adam we haýwan genlerini birleşdirýän himer düwünçeklerini döretdiler. Bu usul adam organlaryny transplantasiýa etmek üçin oňaýly haýwanlarda ösdürmäge mümkinçilik berýär. Hünärmenleriň bellemegine görä, şeýle barlaglar donor organlarynyň ýetmezçiligi bilen baglanyşykly meselelere çözgüt bolup biler.
Taslamanyň ýolbaşçysy, Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň wekili Laý Lýansýueniň düşündirişine görä, doňuzlar olaryň organlarynyň anatomiki taýdan adamyňkylara meňzeşligi sebäpli saýlanyp alyndy. Onuň topary mundan öň hem doňuz düwünçeklerinde bir aýa çenli ýaşap bilýän adam böwreklerini ösdüripdi.
Täze geçirilen synag üç tapgyrdan ybarat. Ilki bilen, doňuz düwünçeginde ýürek ösmegini üpjün edýän genler öçürilýär. Soňra düwünçege adamyň ýörite üýtgedilen we ösüp bilýän sütün öýjükleri sanjylýar. Gibrid düwünçejik 12 öýjükli morula tapgyryna ýeteninde, onuň ösüşi dowam etdirilmegi üçin surrogat doňzuň ýatgysyna ýerleşdirilýär.
Netijede, adam öýjükleri ýok bolmadyk ýagdaýynda ýürek emele gelýär. Bu barlagda adam ýürekli himer düwünçekleri 21 gün ösdi.
Barlaglar tehnologiýanyň geljegi bardygyny görkezse-de, olaryň gözegçilik döwri entek gysga. Mundan başga-da, onuň ahlak taýdan täsirleri halkara derejesinde giňden ara alnyp maslahatlaşylmagyny talap edýär.


20.10.2025 11:21
12k+

Adamyň garramagy jyns taýdan ýetişenden soň başlanýar — nemes alymlarynyň täze açyşy

Nemes alymlary adam bedeniniň garrymagynyň ribosom DNK (rDNT) bilen baglydygyny ýüze çykardylar. Bu DNK bölegi öýjükleriň ýaşamagy üçin zerur bolup, olaryň işjeňligini üpjün edýär. Barlagyň netijeleri Aging-US žurnalynyň sahypasynda çap edildi...

20.10.2025 11:16
2.6k+

Täze doglan çagalarda diabetiň täze görnüşi anyklandy

Alymlar täze doglan çagalarda diabetiň öň mälim bolmadyk görnüşini ýüze çykardylar. Ol TMEM167A atly geniň mutasiýasy bilen baglydyr. Journal of Clinical Investigation (JCI) žurnalynyň habaryna görä, bu mutasiýa insulin öndürýän aşgazanasty mäziniň β- öýjükleriniň işini bozýar we olaryň heläk bolmagyna getirýär...

12.10.2025 22:39
2k+

AstraZeneca-nyň taýýarlan täze derman serişdesi durnukly gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltdi

AstraZeneca farmasewtika kompaniýasy täze taýýarlan baxdrostat atly eksperimental serişdesiniň soňky kliniki synaglardan üstünlikli geçendigini we bejermesi kyn gipertoniýaly näsaglarda gan basyşy peseltmäge kömek edendigini mälim etdi...

11.10.2025 18:25
12k+

Aşgabatda, Tejende we Daşoguzda täze saglygy goraýyş desgalarynyň düýbi tutuldy

Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli Türkmenistanda saglygy goraýyş ulgamynyň köpugurly düzüminiň üstüni ýetirjek döwrebap lukmançylyk desgalarynyň düýbüni tutmak dabaralary boldy. Aşgabadyň günorta künjeginde baýramçylyk ýagdaýy emele geldi...