NASA-nyň alymy: Hytaýdaky ägirt bent Ýerde gije-gündiziň dowamlylygyny üýtgetdi

  • 06.05.2025 10:27
  • 9k+

Wagtyň kanunlaryny üýtgetmek mümkin däl, ýöne bir emeli desga, her niçigem bolsa, Ýeriň aýlanmagyna täsir edip, gije-gündiziň dowamlylygyny uzaltdy. Gürrüň Hytaýdaky “Üç jülge” bendi barada gidýär. Bu desga kesgitlenen kuwwaty boýunça dünýäde iň uly elektrik stansiýasydyr.

NASA-nyň Kosmos uçuşlary merkeziniň wekili doktor Benjamin Fong Çaonyň LADbible neşirine habar bermegine görä, bent uly suw massasyny bir ýerde saklaýar. Netijede, bu suw massasy Ýer massasynyň paýlanyşynyň üýtgemegine we onuň aýlanmagyna täsir edýär.
Desga Sandoupiniň golaýyndaky Ýanszy derýasynda ýerleşýär we 2012-nji ýylda guruldy. Onuň ini 2335 metr, iň ýokary beýikligi bolsa deňiz derejesinden 185 metr. Gurluşyga 20,4 mlrd dollar sarp edildi.
Bent, takmynan, 40 kub kilometr suwy saklap bilýär – bu bolsa, takmynan, 10 trln gallona deň. Massanyň şeýle üýtgemesi Ýerde bir günüň dowamlylygyny 0,06 mikrosekunt uzaldýar.
Doktor Çaonyň aýtmagyna görä, şeýle üýtgeşme adam üçin bildirtmeýär. Eger 0,06 mikrosekunty tutuş Älemiň ýaşyna köpeltseň, onda bary-ýogy goşmaça üç gün alnar. Bir gije-gündiziň dowamlylygyny bir sekunt uzaltmak üçin bolsa 16 666 666 sany şeýle bendi gurmaly bolardy.


17.10.2025 12:18
2.8k+

Hytaýly alymlar bary-ýogy bir atom galyňlykda ýady saklaýjy çip döretdiler

Professor Çunsen Liunyň ýolbaşçylygyndaky hytaýly alymlar topary galyňlygy  bir atoma deň bolan iki ölçegli materiallardan we adaty kremnili arhitekturadan düzülen gibrid ýady saklaýan çip işläp düzdüler. Çibiň sygymy 1 kilobaýt, maglumatlary ýazmak we pozmak wagty bolsa bary-ýogy 20 nanosanýa deň...

15.10.2025 15:13
3.6k+

Hytaýyň Deep Robotics kompaniýasy suw geçirmeýän DR02 gumanoid robotyny görkezdi

Hytaýyň Deep Robotics kompaniýasy DR02 atly gumanoid robotyny tanyşdyrdy. Bu robot çylşyrymly senagat we köçe şertlerinde işlemäge ukyply. Onuň korpusy IP66 standartyna laýyklykda suwdan we tozandan goragly, bu robotyň ýagyşly, tozanly we ýokary çyglylyk şertlerinde işläp bilmegine mümkinçilik berýär...

15.10.2025 14:57
4k+

Hytaýda akylly aýna meýdanly dünýäde ilkinji iki diňli Gün konsentratory işe girizildi

Hytaýda Gansu welaýatynyň Gobi çölünde ýerleşýän we China Three Gorges Corporation tarapyndan gurlan dünýäde ilkinji iki diňli Gün konsentratory işe girizildi, diýip SCMP habar berýär. Toplumda takmynan 27 müň aýna ulanylýar...

08.10.2025 07:29
10k+

Hytaýly alymlar ilkinji gezek Arktikanyň buzunyň aşagyna adam tarapyndan dolandyrylýan çümmek işini geçirdiler

Hytaýly ummany öwrenijiler Arktikanyň buzunyň aşagynda ilkinji adam tarapyndan dolandyrylýan çuňluga çümmek işini geçirdiler. Geçen hepde tamamlanan ekspedisiýa polýar ekoulgamynyň ýagdaýy barada täze maglumatlary berdi diýip, Interesting Engineering ýazýar...