NASA-nyň alymy: Hytaýdaky ägirt bent Ýerde gije-gündiziň dowamlylygyny üýtgetdi

  • 06.05.2025 10:27
  • 9k+

Wagtyň kanunlaryny üýtgetmek mümkin däl, ýöne bir emeli desga, her niçigem bolsa, Ýeriň aýlanmagyna täsir edip, gije-gündiziň dowamlylygyny uzaltdy. Gürrüň Hytaýdaky “Üç jülge” bendi barada gidýär. Bu desga kesgitlenen kuwwaty boýunça dünýäde iň uly elektrik stansiýasydyr.

NASA-nyň Kosmos uçuşlary merkeziniň wekili doktor Benjamin Fong Çaonyň LADbible neşirine habar bermegine görä, bent uly suw massasyny bir ýerde saklaýar. Netijede, bu suw massasy Ýer massasynyň paýlanyşynyň üýtgemegine we onuň aýlanmagyna täsir edýär.
Desga Sandoupiniň golaýyndaky Ýanszy derýasynda ýerleşýär we 2012-nji ýylda guruldy. Onuň ini 2335 metr, iň ýokary beýikligi bolsa deňiz derejesinden 185 metr. Gurluşyga 20,4 mlrd dollar sarp edildi.
Bent, takmynan, 40 kub kilometr suwy saklap bilýär – bu bolsa, takmynan, 10 trln gallona deň. Massanyň şeýle üýtgemesi Ýerde bir günüň dowamlylygyny 0,06 mikrosekunt uzaldýar.
Doktor Çaonyň aýtmagyna görä, şeýle üýtgeşme adam üçin bildirtmeýär. Eger 0,06 mikrosekunty tutuş Älemiň ýaşyna köpeltseň, onda bary-ýogy goşmaça üç gün alnar. Bir gije-gündiziň dowamlylygyny bir sekunt uzaltmak üçin bolsa 16 666 666 sany şeýle bendi gurmaly bolardy.


09.08.2025 18:20
2.4k+

NASA we Google Cloud kosmosda astronawtlara kömek etmek üçin EA lukmanyny döredýär

NASA we Google Cloud uzak dowam edýän kosmos missiýalarynda astronawtlara diagnoz goýmakda we bejermekde kömek edip biljek emeli aň ulgamyny synagdan geçirýär. Ulgam “Ekipaž lukmanynyň sanly kömekçisi” (CMO-DA) adyny aldy we Aýa gaýdyp barmak boýunça “Artemid” missiýasyndan başlap, ekipažly uçuşlara taýýarlygyň çäklerinde döredildi...

07.08.2025 13:28
2k+

Aýy koloniýalaşdyrmakda esasy maksatnamalardan biri bolan Lunar Trailblazer missiýasyny şowsuzlyga uçrady - NASA

NASA Lunar Trailblazer missiýasynyň tamamlanandygyny resmi taýdan yglan etdi. Apprat bilen aragatnaşyk gutarnykly ýitdi diýip hasaplandy. Aýda suwy gözlemek üçin döredilen zond Artemis programmasynyň möhüm bölegi bolupdy...

06.08.2025 16:19
5.4k+

Marsda wagt Ýerdäkiden has çalt geçýär, astronomlar sagatlary deňeşdirip gördüler

Marsda wagt Ýerdäkiden has çalt geçýär, ol ortaça günde 477 mikrosekunt tapawut berýär. Bu barada astronomlar Arxiv.org-da ýakynda çap edilen makalada gürrüň berdiler. Astronomlar Gyzyl planetada boljak geljekki koloniýa üçin Mars üçin utgaşdyrylan wagtyny girizmegi teklip etdiler...

04.08.2025 19:27
5.7k+

Hytaýda baryp II asyrda oýlanyp tapylan dünýäde ilkinji seýsmograf dikeldildi

Hytaýda Betbagtçylyklaryň öňüni alyş institutyndan Sýuý Goudunyň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary dünýäde ilkinji seýsmograf hasaplanýan gadymy enjamy dikeltdi. Bu barada Progress in Geophysics žurnalyna salgylanýan South China Morning Post ýazýar...