NASA-nyň täze tehnologiýasy 2030-njy ýyla çenli Marsdaky suwy içmäge ýaramly eder

  • 09.04.2025 16:01
  • 3.8k+

Wuster politehniki institutynyň (ABŞ) aspiranty Lidiýa Ellen Tonani-Penýa Tehasda geçirilen ylmy konferensiýada «Tethys» taslamasyny tanyşdyrdy. NASA tarapyndan goldanylýan taslama Marsda uzak wagtlap ýaşamagy maksat edinýän missiýalaryň iň möhüm meseleleriň birini çözmäge gönükdirilendir: ýerli çeşmelerden içmäge ýaramly suwy öndürmek. Bu barada «Universe Today» habar berýär.

«Tethys» taslamasynyň esasy maksady – Marsyň topragynda suwuk ýa-da doňan halda bolup bilýän duzly suwlary arassalap, içmek üçin ýaramly ýagdaýa getirmekdir. Sebäbi bu suwlarda «perhlorat» diýilýän zäherli duzlar bar we olary aýyrmak üçin köp energiýa gerek bolýar. Şol sebäpdenem täze we netijeli tehnologiýa zerur bolup durýar.
Taslama üç tapgyrdan ybarat bolar: ilki maglumatlar seljeriler, soň bolsa Marsyň topragyna meňzeş şertlerde synag geçirmek üçin prototip taýýarlanylar. Regolitiň ýylylyk we elektrik geçirijiligine aýratyn üns beriler – bu parametrler energiýa taýdan tygşytly ulgamlary taslamak üçin örän wajypdyr.
Tonani-Penýanyň sözlerine görä, laboratoriýadaky üstünlikler diňe başlangyçdyr.

«Sebitleýin topragyň düzümindäki tapawutlary göz öňünde tutmaly we energiýanyň sarp edilişini optimizirlemeli. Ulgam her bir wattyň hem energiýa hasaplanylýan ýerinde, ýagny Mars şertlerinde awtonom işlemegi başarmalydyr» — diýip, ol belläp geçýär.

«Tethys» taslamasy – NASA-nyň geljekki missiýalary zerur resurslar bilen üpjün etmäge gönükdirilen giň möçberli tagallalarynyň bir bölegidir. NASA ozal hem MOXIE enjamy arkaly Marsyň atmosferasyndan kislorod öndürmegi başarypdy, Ingenuity dikuçary bolsa uçuş barlaglaryny üstünlikli geçiripdi. Emma ygtybarly suw çeşmesi bolmazdan, Marsda uzak ýaşamak mümkin däl. Şonuň üçin hem şeýle taslamalar NASA üçin aýratyn ähmiýete eýedir.


şu gün 14:04
1.8k+

Gadymy Müsür maşgalalarynda mirasyň geçiş tertibi subut edildi. Uly ogul maşgala baş bolupdyr

Leýden uniwersitetinden taryhçy Şteffi wan Gompel tarapyndan geçirilen barlag gadymy Müsürde erk-ygtyýaryň we emlägiň uly ogla miras geçendigini, maşgala ulgamynyň bolsa patriarhal we tire esaslydygyny tassyklady...

şu gün 14:02
1.5k+

Kosmosda emeli Gün tutulmasynyň ilkinji suraty iberildi

Ýewropa kosmos agentligi Proba-3 missiýasyndan alnan, Ýeriň orbitasynda döredilen emeli Gün tutulmasyny görkezýän ilkinji suraty çap etdi. Proba-3 missiýasy 2024-nji ýylyň dekabrynda başlandy. Onuň maksady – Gün koronasyny, ýagny ýyldyzyň atmosferasynyň daşky we iň yssy gatlagyny öwrenmek...

düýn 14:36
13k+

Antarktidanyň buzlarynyň astyndan gelen adaty bolmadyk signallar alymlary geň galdyrdy

Pensilwaniýa uniwersitetinden gözlegçileriň ýolbaşçylygyndaky halkara alymlar topary Antarktidada adaty bolmadyk radiosignallary ýüze çykardy. Bu signallar buz bilen örtülen yklymyň üstündäki howa şarlaryna ornaşdyrylan Antarctic Impulsive Transient Antenna (ANITA) detektory tarapyndan ýazga alyndy...

düýn 14:34
3.9k+

Pluton Gün ulgamy üçin howanyň düýbünden täze görnüşine eýe. Muny bilmäge James Uebb kömek etdi

James Uebb kosmos teleskopy (JWST) astronomlara ýene bir möhüm açyşy etmäge kömek etdi, ýagny ol alymlara Plutonyň adaty bolmadyk howa ulgamyny açmaga mümkinçilik berdi. Gözegçilikler planetanyň üstündäki belentlikdäki dumanyň onuň ekstremal howa şertlerine işjeň täsir edýändigini görkezdi...