Arheologlar Ysraýylda 2200 ýaşly, hazynadan doly piramida tapdylar

  • 02.04.2025 10:40
  • 10k+

Iudeý çölündäki Nahal-Zoar jülgesinden 2200 ýaşly, artefaktlardan doly piramida binasy tapyldy diýip, Ysraýylyň Gadymy gymmatlyklar müdirligine salgylanýan Daily Mail ýazýar.

Binanyň beýikligi 6 metrden gowrak. Takyk ýerleşdirilen bloklardan gurlan Müsür piramidalaryndan tapawutlylykda, bu ýüzlerçe funt (1 funt = 0,45 kg) agramy bolan, elde ýasalan daşlardan gurlupdyr.
Bina gadymy Ptolemeýleriň gadymy müsür nesilşalygynyň we Selewkidleriň grek nesilşalygynyň döwründe gurlupdyr. Munuň şeýledigini bu ýerden tapylan Ptolemeýleriň we Selewkidler döwletiniň hökümdary Antioha IV-iň teňňeleri görkezýär. Şeýle hem grek ýazgyly papiruslar, monjuklar, bürünç teňňeler we ýarag esbaplary tapyldy.
Piramidanyň maksady näbelli bolup galýar, ýöne alymlaryň birnäçe çaklamasy bar. Barlagçylar munuň söwda ýolundaky mazar, ýadygärlik ýa-da gözegçilik diňi bolmagynyň mümkindigini çaklaýarlar.







23.10.2025 09:57
6.5k+

Alymlar Sahara çölüniň häzirkisinden 75%-e çenli “ygally” bolmagynyň mümkindigini çaklaýarlar

XXI asyryň ikinji ýarymynda Sahara çölünde ýagşyň mukdary häzirki döwrüň görkezijileri bilen deňeşdirilende takmynan 75% ýokarlanyp biler diýip, ABŞ-nyň Illinoýs uniwersitetiniň klimatologlary çaklaýarlar. Barlaglaryň netijeleri npj Climate and Atmospheric Science žurnalynda çap edildi...

20.10.2025 10:52
11k+

Angliýada bitewi diýen ýaly “gylyç şekilli ażdarha” tapyldy

Beýik Britaniýanyň Ýura kenarynda alymlar öň belli bolmadyk, delfiniň ululygyndaky gadymy deňiz süýrenijisi — ihtiozawryň bitin diýen ýaly skeletini tapdylar. Britan paleontologlary Papers in Paleontology žurnalynda çap eden makalasynda bu tapyndynyň ihtiozawrlaryň ewolýusiýasynyň taryhyndaky boşlugy doldurmaga kömek edýändigini belleýärler...

16.10.2025 09:22
5.6k+

Alymlar: Ýer klimat çökgünliginde “yzyna gaýtaryp bolmajak ilkinji sepgidi” aşdy

Täze ylmy barlaglaryň maglumatlaryna görä, planeta klimat üýtgemeleriniň “yzyna gaýtaryp bolmajak ilkinji sepgitden” geçdi. Ummanlaryň gyzmagy tas milliard adamyň durmuşyny kesgitleýän merjen rifleriň köpçülikleýin ölmegine getirdi diýlip, Science News žurnalynda neşir edilen hasabatda aýdylýar...

13.10.2025 09:51
6.7k+

Türkiýedäki Karahantepede adamyň şekili bolan gadymy daş sütüni tapyldy

Türkiýäniň günorta-gündogaryndaky neopolit döwrüne degişli Karahantepe sebitinde gazuw-agtaryş işleri wagtynda adamyň şekili bolan T-şekilli daş sütüni tapyldy. Bu barada Türkiye Today habar berýär. Ozal alymlar goňşy Göbekli-Tepede hem eliň we penjäniň şekili bolan şuňa meňzeş sütünleri tapypdy, ýöne bu ullakan daş böleginde ýüzüň şekili mese-mälim oýulan ilkinji tapyndy boldy...