Marsdan ýaşy 3,7 milliard ýyl bolan iň uzyn organiki zynjyrlary tapyldy

  • 28.03.2025 15:41
  • 12k+

Marsda owal-ahyr gyzyl planetadan tapylan iň uzyn organiki zynjyrlar tapyldy. Olaryň ýaşy 3,7 milliard ýyl.

Bu barlag Fransiýanyň Milli ylmy-barlaglar merkeziniň (CNRS) hünärmenleri tarapyndan ABŞ-ly, meksikaly we ispaniýaly kärdeşleri bilen bilelikde geçirildi. Netijeler PNAS žurnalynda çap edildi. Bu açyş barada EurekAlert we Phys.org gysgaça habar berýär.
Bu açyş NASA-nyň Curiosity rowerindäki SAM guraly arkaly mümkin boldy. Enjam Marsda 2012-nji ýyldan bäri işleýär we Geýla kraterini öwrenýär.
Tapylan uglerod zynjyrlary Ýerde duş gelýän gurluşlara meňzeýär. Alymlar birleşmeleriň milliardlarça ýyl ozal planetada bolup geçen geologiki ýa-da himiki prosesleriň netijesinde emele gelip biljekdigini bellediler.
Barlagçylaryň sözlerine görä, bu maglumatlar Marsda himiki ewolýusiýanyň nähili bolup geçendigine has gowy düşünmäge kömek edýär we geçmişde planetada nähili organiki maddalaryň bolup biljekdigi barada täze düşünjeleri berýär.


şu gün 14:32
3.3k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.2k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...

24.06.2025 13:32
2.4k+

Aýnadan çap etmek üçin ilkinji 3D printeri döredildi

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň Linkoln barlaghanasynyň barlagçylary aýna zatlary öndürmäge ukyply ilkinji 3D printeri çykardylar. Şu wagta çenli additiw önümçilik şokolad we plastmassa ýaly dürli materiallary öz içine alypdy, ýöne organiki däl aýna bu tehnologiýanyň çäginden daşarda galyp gelýärdi...

24.06.2025 12:40
6k+

Britaniýaly alymlar robotlaryň kömegi bilen Arktikany gaýtadan doňdurmak isleýär

Britaniýanyň ARIA hökümet agentligi suwasty robotlaryň kömegi bilen Arktikanyň buz örtüginiň galyňlygyny saklamak we artdyrmak mümkinçiliklerini öwrenmek üçin 10 mln funt sterling (takmynan, $13,4 mln) bölüp berdi diýip, The Times habar berýär...