Marsdan ýaşy 3,7 milliard ýyl bolan iň uzyn organiki zynjyrlary tapyldy

  • 28.03.2025 15:41
  • 12k+

Marsda owal-ahyr gyzyl planetadan tapylan iň uzyn organiki zynjyrlar tapyldy. Olaryň ýaşy 3,7 milliard ýyl.

Bu barlag Fransiýanyň Milli ylmy-barlaglar merkeziniň (CNRS) hünärmenleri tarapyndan ABŞ-ly, meksikaly we ispaniýaly kärdeşleri bilen bilelikde geçirildi. Netijeler PNAS žurnalynda çap edildi. Bu açyş barada EurekAlert we Phys.org gysgaça habar berýär.
Bu açyş NASA-nyň Curiosity rowerindäki SAM guraly arkaly mümkin boldy. Enjam Marsda 2012-nji ýyldan bäri işleýär we Geýla kraterini öwrenýär.
Tapylan uglerod zynjyrlary Ýerde duş gelýän gurluşlara meňzeýär. Alymlar birleşmeleriň milliardlarça ýyl ozal planetada bolup geçen geologiki ýa-da himiki prosesleriň netijesinde emele gelip biljekdigini bellediler.
Barlagçylaryň sözlerine görä, bu maglumatlar Marsda himiki ewolýusiýanyň nähili bolup geçendigine has gowy düşünmäge kömek edýär we geçmişde planetada nähili organiki maddalaryň bolup biljekdigi barada täze düşünjeleri berýär.


şu gün 15:54
115

Blue Origin 8-nji oktýabrda ekipažly New Shepard raketasyny uçurar

Blue Origin kompaniýasy NS-36 missiýasynyň çäklerinde ekipažly New Shepard raketasynyň uçuş senesini 8-nji oktýabra belledi. Uçuş Günbatar Tehasdaky Launch Site One meýdançasyndan amala aşyrylar. Uçuş penjiresi ABŞ-nyň merkezi wagty bilen 8:00-da (Aşgabat wagty bilen 18:00) açylar...

şu gün 13:08
1.6k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

şu gün 13:02
1.5k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...

şu gün 06:35
3.5k+

Türkmen talyplary Malaýziýada WSDG 2025 bäsleşiginde baş baýraga we taslamany ösdürmek üçin pul baýragyna mynasyp boldular

24 — 28-nji sent­ýabr ara­ly­gyn­da Ma­laý­zi­ýa­nyň Saý­ber­ja­ýa şä­he­rin­de Bü­tin­dün­ýä Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry bäs­le­şi­gi (World Sus­tai­nab­le Develop­ment Goals Chal­len­ge — WSDG 2025) ge­çi­ril­di...