Soňky 10 ýyl gözegçiligiň taryhynda iň yssy ýyllar boldy, Ýeriň atmosferasynda kömürturşy gazynyň konsentrasiýasy bolsa soňky 800 müň ýylda rekord derejä ýetdi. Bu barada BMG-niň saýtynda ýerleşdirilen Bütindünýä meteorologiýa guramasynyň hasabatynda aýdylýar.
2023-nji ýylda atmosferada kömürturşy gazynyň konsentrasiýasy million üçin 420 bölege (ppm) ýetdi. Bu 1750-nji ýyldaky industrialdan öňki derejeden 51% ýokarydyr.
Hasabatda klimatyň üýtgemeginiň, ilkinji nobatda, adamyň işjeňligi, şol sanda kömrüň, nebitiň we gazyň gaýtadan işlenmegi bilen baglanyşyklydygy bellenilýär.
Şeýle-de, beýleki bug gazlarynyň – metanyň industrialdan öňki derejeden 265% we azot zakisiniň 125% ýokarlanmagy hasaba alyndy. Gözegçilik maglumatlary bu gazlaryň konsentrasiýasynyň ýokarlanmagynyň 2024-nji ýylda hem dowam edendigini görkezýär.
Mundan başga-da, soňky üç ýylda gözegçiligiň tutuş taryhynda buzluk massasynyň iň uly üçýyllyk ýitgisi bolup geçdi.
Bug gazlarynyň artmagy aşa howa hadysalarynyň – tropiki siklonlaryň, suw joşgunlarynyň we gurakçylygyň ýüze çykmagyna sebäp boldy. Bu soňky 16 ýylda iň uly ilat göçmesine getirdi, azyk çökgünligini we beýleki ykdysady meseleleri güýçlendirdi.
