Dünýäniň iň uly teleskopynyň üstüne gorag gümmezi guruldy

  • 23.01.2025 15:59
  • 9.4k+

 

Çiliniň Atakama çölündäki Serro Armazones dagynda dünýäniň iň uly teleskopy bolan Extremely Large Telescope (ELT) teleskopynyň gorag gümmeziniň gurluşygy tamamlandy. 93 metr diametrli we 80 metr beýikligindäki bu gümmez sebitiň ýowuz şertlerinden enjamy goramak üçin niýetlenendir diýip, Space.com ýazýar.

Bu desga Ýewropanyň günorta obserwatoriýasy (ESO) tarapyndan gurulýar. Geljekde gümmez alýumin paneller we uly açylýan elementler bilen üpjün ediler. Olar gijelerine ekzoplanetalary, uzakdaky planetalaryň atmosferasyny we Älemiň giňelişini öwrenmek üçin açylar.

Teleskopyň esasy aýnasy (M1) 39 metr diametri bilen, şu wagta çenli gurlan iň uly teleskop aýnasy bolar. Ol stýeklokeramiki materialdan ýasalan 798 bölekden ybarat bolar. 4,25 metr diametrli ikinji aýnanyň (M2) şu ýyl tamamlanmagy meýilleşdirilýär.
Teleskopyň özi bolsa 2028-nji ýylda işläp başlar.
Gurluşykdan alnan suratlar 2025-nji ýylyň ýanwarynda düşürildi. Suratlarda gümmeziň daşky örtügini oturtmak boýunça işleýän kranlar görünýär. ELT tamamlanandan soň, planetadaky iň uly optiki teleskop bolup, kosmosy öwrenmekde täze mümkinçilikleriň öňüni açar.


düýn 23:00
1.1k+

Suratçy sinhrotronyň içki gurluşyny surata aldy

Suratçy Çarlz Bruks we Awstraliýanyň Ýadro ylmy we tehnologiýalary guramasynyň (ANSTO) uly fizigi Ýujin Tan adaty bolmadyk zady surata aldylar. Olar Awstraliýa sinhrotronynyň - elektronlary ýagtylygyň tizligine...

11.03.2025 23:02
7.6k+

Ylmy gözlegçiler täze buz eýýamynyň başlap biljekdigini çaklady

Ýene 10 müň ýyldan Ýerde täze buz eýýamy başlap biler. Science žurnalynyň habar bermegine görä, şeýle netijä Santa-Barbaradaky Kaliforniýa  uniwersitetiniň alymlary geldi. Ylmy gözlegçiler geçen global sowama döwürlerini...

11.03.2025 15:05
1.2k+

Hytaýly alymlar 5G we 6G-de öwrülişik döredip biljek optiki çibi işläp düzdüler

Pekin uniwersitetiniň alymlary örän ýokary tizlikdäki 5G we 6G mobil torlary üçin esas bolup biljek, 100 GGs takt ýygylykda işleýän optiki çibi işläp düzdüler. Bu barada «Interesting Engineering» neşiri habar berýär...

11.03.2025 06:32
4k+

Türkmen alymlary damjalaýyn suwaryş üçin biokompozit inýektor işläp düzdüler

Türkmen alymlary damjalaýyn suwaryş üçin biokompozit inýektor işläp düzdüler. Bu enjam suwaryş suwuny tygşytly tutmaga we ösümlikleriň ýagdaýyny gowulandyrmaga gönükdirilendir diýip, "Türkmenistan: Altyn asyr"...