Dünýäniň iň uly teleskopynyň üstüne gorag gümmezi guruldy

  • 23.01.2025 15:59
  • 9.5k+

 

Çiliniň Atakama çölündäki Serro Armazones dagynda dünýäniň iň uly teleskopy bolan Extremely Large Telescope (ELT) teleskopynyň gorag gümmeziniň gurluşygy tamamlandy. 93 metr diametrli we 80 metr beýikligindäki bu gümmez sebitiň ýowuz şertlerinden enjamy goramak üçin niýetlenendir diýip, Space.com ýazýar.

Bu desga Ýewropanyň günorta obserwatoriýasy (ESO) tarapyndan gurulýar. Geljekde gümmez alýumin paneller we uly açylýan elementler bilen üpjün ediler. Olar gijelerine ekzoplanetalary, uzakdaky planetalaryň atmosferasyny we Älemiň giňelişini öwrenmek üçin açylar.

Teleskopyň esasy aýnasy (M1) 39 metr diametri bilen, şu wagta çenli gurlan iň uly teleskop aýnasy bolar. Ol stýeklokeramiki materialdan ýasalan 798 bölekden ybarat bolar. 4,25 metr diametrli ikinji aýnanyň (M2) şu ýyl tamamlanmagy meýilleşdirilýär.
Teleskopyň özi bolsa 2028-nji ýylda işläp başlar.
Gurluşykdan alnan suratlar 2025-nji ýylyň ýanwarynda düşürildi. Suratlarda gümmeziň daşky örtügini oturtmak boýunça işleýän kranlar görünýär. ELT tamamlanandan soň, planetadaky iň uly optiki teleskop bolup, kosmosy öwrenmekde täze mümkinçilikleriň öňüni açar.


31.08.2025 08:48
8.6k+

Koloradoda dinozawrlardanam has gadymy pyşbaganyň görnüşi tapyldy

Paleontologlar Chelydridae maşgalasyndan bolan pyşbagalaryň ozal näbelli sütün öýjükli neslini  we görnüşini tapdylar. Olary Koloradodan tapylan bitin çanagyna we beýleki galyndylaryna esaslanyp suratlandyrmak başartdy...

28.08.2025 23:44
2.4k+

SpaceX-iň köp gezeklik Falcon 9 raketasy 30-njy uçuşyny amala aşyrdy

28-nji awgustda SpaceX kompaniýasy Falcon 9 raketasyny üstünlikli uçurdy – ol Ýere golaý orbita Starlink internet aragatnaşyk ulgamynyň täze hemralaryny çykardy. Raketanyň B1067 belgili birinji köp gezeklik basgançagy uçuşdan soň Ýere gaýdyp geldi we eýýäm 30-njy gezek Atlantika ummanyndaky ýüzýän platformada asuda gondy...

28.08.2025 12:21
5.3k+

Mask Starship-de ýokary tizlikli uçuşlary wada berýär: Nýu-Ýorkdan Londona 10 minutda

Ilon Mask özüniň soňky çykyşynda ýene Starship kosmos gämisini Ýerde ýokary tizlikli uçuşlar üçin ulanmak mümkinçiligi barada söz açdy. SpaceX-iň ýolbaşçysynyň aýtmagyna görä, Los-Anjeles we Sidneý, Los-Anjeles we Tokio ýa-da Nýu-Ýork we Singapur ýaly şäherleriň arasyndaky syýahat 30 minutdan hem az wagt alyp biler...

28.08.2025 07:19
5.9k+

Iň güýçli Gün teleskopy rekord jikme-jiklik bilen koronal arkalaryny surata aldy

Astronomlar Deniel K. Inoue Gün teleskopynyň (DKIST) kömegi bilen Gündäki alawlamanyň jikme-jik suratyny aldy. Milli Gün obserwatoriýasynyň (NSO) hünärmenleri 2024-nji ýylyň 8-nji awgustynda bütindünýä wagty boýunça 20:12-de bolup geçen X1...