Hytaýly kosmonawtlar orbitada ilkinji gezek kislorod we etilen öndürdi

  • 23.01.2025 00:42
  • 4.9k+

“Týangun” orbital stansiýasynyň bortundaky “Şençžou-19” kosmos missiýasynyň ekipažy kosmos şertlerinde emeli fotosintez boýunça taryhda ilkinji tejribäni üstünlikli geçirdi.

Kosmonawtlar raketa ýangyjyny öndürmekde ulanyp boljak maddany – kislorody we etileni almagy başardy. Bu üstünlik Hytaýy kosmosy uzak möhletleýin özleşdirmäge we ekipažly missiýalara goldaw bermäge, şol sanda 2030-njy ýyla çenli Aýa gonmak mümkinçiligine ýakynlaşdyrýar.
Tejribäni geçirmek üçin ýarymgeçiriji katalizatorlar ulanyldy. Onuň dowamynda kosmonawtlar kömürturşy gazyny we suwy kisloroda öwürdi. Täze tehnologiýanyň aýratynlygy onuň otag temperaturasynda we kadaly basyşda netijeliligi bolup, bu energiýa sarp edilişini ep-esli azaldýar. Hytaýly kosmonawtlaryň usuly köp energiýa çeşmelerini talap edýän we Aýa ýa-da Marsa ekspedisiýalar ýaly uzak aralyga missiýalar üçin juda laýyk gelmeýän adaty elektrolizden tapawutlanýar.
Öň Halkara kosmos stansiýasynda geçirilen ylmy gözlegler mikrograwitasiýanyň tebigy fotosinteze täsir edýändigini görkezdi. Ýöne HKS-iň ýaşaýşy goldamak tehnologiýalary, esasan, elektrolize esaslanýar.
Olardan tapawutlylykda, hytaý usuly himiki we fiziki usullary ulanmak bilen ösümlikleriň fotosintezine “öýkünýär”. 


01.09.2025 16:53
3k+

Hytaýda 50 GB faýly sanalgyja sekuntda ýükleýän 6G çibi döredildi

Hytaý dürli ýygylyk diapazonynda ýokary tizlikli interneti üpjün edýän dünýäde ilkinji “uniwersal” 6G çibini hödürledi. South China Morning Post-yň maglumatlaryna görä, bu çip bilen maglumatlary geçiriş tizligi “ABŞ-nyň oba ýerlerindäki” häzirki internetden 5 müň esse ýokary bolup biler...

31.08.2025 08:48
8.6k+

Koloradoda dinozawrlardanam has gadymy pyşbaganyň görnüşi tapyldy

Paleontologlar Chelydridae maşgalasyndan bolan pyşbagalaryň ozal näbelli sütün öýjükli neslini  we görnüşini tapdylar. Olary Koloradodan tapylan bitin çanagyna we beýleki galyndylaryna esaslanyp suratlandyrmak başartdy...

28.08.2025 23:44
2.4k+

SpaceX-iň köp gezeklik Falcon 9 raketasy 30-njy uçuşyny amala aşyrdy

28-nji awgustda SpaceX kompaniýasy Falcon 9 raketasyny üstünlikli uçurdy – ol Ýere golaý orbita Starlink internet aragatnaşyk ulgamynyň täze hemralaryny çykardy. Raketanyň B1067 belgili birinji köp gezeklik basgançagy uçuşdan soň Ýere gaýdyp geldi we eýýäm 30-njy gezek Atlantika ummanyndaky ýüzýän platformada asuda gondy...

28.08.2025 15:51
5.2k+

Hytaý uçýan elektrik stansiýasyny - dirižablyň we ýel turbinasynyň gibridini synamaga taýynlanýar

Hytaýyň Beijing SAWES Energy Technology Company kompaniýasy asman ýel elektrik stansiýasyny - turbinaly dirižably synagdan geçirmäge taýýarlyk görýändigini yglan etdi. Geliý bilen doldurylan howa gämisi 1500 metr belentlige çykar, ol ýerde ýeliň tizligi Ýeriň ýüzündäkä garanyňda, takmynan, üç esse ýokarydyr diýip, South China Morning Post belleýär...