Kleopatranyň uýasyna degişli galyndylar rimli “oglanjyga” degişli bolup çykdy

  • düýn 19:36
  • 4.2k+

Genetiki seljermeleriň netijesinde Türkiýede ýerleşýän gadymy şäher Efesden tapylan galyndylaryň Müsür şa zenany Kleopatranyň öweý aýal dogany Arsinoýa IV-ä degişli däldigi ýüze çykaryldy. Sebäbi seljermelerde Y-hromosoma tapyldy, bu bolsa galyndylaryň erkek kişä degişlidigini görkezýär diýip, Scientific Reports habar berýär.

Bu galyndylar ýetginjek ýaşdaky oglana degişli bolup çykdy. Bilermenleriň bellemegine görä, ol 11-14 ýaş aralygynda aradan çykypdyr, şeýle-de ol, ähtimal, müsürli däl-de, rimli bolupdyr.
Galyndylar 1929-njy ýylda häzirki Türkiýäniň çägindäki gadymy Efesden tapyldy. Şol ýerde gapyrga we but süňkleriniň bölekleri hem ýüze çykaryldy.
Oglanyň ýaşan döwründe kim bolandygy belli däl, ýöne tapylan mazar onuň baý maşgaladan bolandygyny görkezýär. Şeýle-de, ol saglyk bilen bagly düýpli meselelerden ejir çekipdir. Dogabitdi äň kemçiligi we kelle süňkleriniň wagtyndan öň birleşmegi onuň ösüşinde kemçilikleriň ýüze çykandygyny görkezýär.
Bu oglan Arsinoýanyň döwürdeşi bolupdyr, sebäbi galyndylar b.e. öňki 205-36-njy ýyllara degişli. Taryhy maglumatlara görä, Arsinoýa b.e. öňki 41-nji ýylda Efesde öldürilipdir. Şol döwürde Efes Rim respublikasynyň bir bölegi bolupdyr.
Arsinoýa Kleopatranyň öweý aýal dogany bolupdyr. Olaryň ejeleri başga, ýöne atalary bir – Ptolemeý XII bolupdyr. Taryhçylaryň pikirine görä, sürgünde bolsa-da Arsinoýa patyşalyk üçin howp döredipdir. Çeşmelere görä, ol Kleopatranyň söýgülisi general Mark Antoniýniň buýrugy bilen öldürilipdir.
Arsinoýanyň mazary entek tapylmady. Kleopatra bilen Mark Antoniýniň galyndylary hem henize çenli ýüze çykarylmady.


düýn 17:06
4.5k+

Angliýada “dinozawrlaryň ýoly” tapyldy. Ol yzlar 166 million ýyl mundan ozal galdyrylypdyr

Beýik Britaniýada Oksfordşirdäki “Dýuars Farm” käninde alymlar dinozawrlaryň 166 million ýyllyk ýaşy bolan 200 töweregi aýak yzyny tapdylar. Bu yzlar ot iýýän äpet zawropodlara we ýyrtyjy megalozawrlara degişlidir...

düýn 11:57
10k+

Ummanyň düýbünde, garaşylmaýan ýerde ýaşaýyş ýüze çykaryldy

Gündogar-Ýuwaş ummany beýgelmesiniň wulkanik zolagyndaky barlagda alymlar öň diňe mikroorganizmler ýaşaýar diýlip hasaplanan ýerasty boşluklarda äpet deňiz gurçuklaryny (riftiýalary) tapdylar. Bu açyş ýaşaýşyň...

düýn 11:55
1.5k+

Hytaýda mikrodünýäni öwrenmek üçin öňdebaryjy infrastruktura dörediler

Attosekunt lazerleri häzirki wagtda mikrodünýäni öwrenmek üçin iň öňdebaryjy enjamlar bolup durýar. Olar gysga tolkunly ultramelewşe şöhlelenmesini çykaryp, rentgen şöhleleriniň bahalaryna golaýlaýarlar. Şeýle...

13.01.2025 14:56
3.1k+

Oksfordly alymlar VI asyrdan galan ölüm howply bakteriýany gaýtadan dikeltdiler

Oksford uniwersitetiniň alymlary adamzadyň taryhyndaky iň uly pandemiýalaryň biri hasaplanylýan Ýustinian keseliniň döremegine sebäp bolan patogeniň bir görnüşini ilkinji gezek gaýtadan dikeltdiler. Ylmy barlagyň...