Urugwaýda köp süýrenijileriň we süýdemdirijileriň nesilbaşysy bolan mezozawrlaryň iň äpedi tapyldy

  • 11.01.2025 11:50
  • 8.3k+

Alymlar iň uly mezozawryň galyndylaryny tapdylar, onuň göwresi bu gadymy görnüşiň ozal belli bolan wekillerinden üç esse uludyr. Ýyrtyjynyň äpet nusgasy Urugwaýyň demirgazyk-gündogarynda ýerleşýän Mangrullo formasiýasynyň Lagerştettinde tapyldy.

Urugwaýly we fransiýaly paleontologlar bu açyşy Fossil Studies žurnalynda beýan etdiler.
Mezozawrlar paleozoý eýýamynyň ahyrynda Gondwana günorta yklymynyň kenarlarynda ýaşap, ýerde-suwda ýaşan gadymy süýrenijilerdir. Ozallar olar uzynlygy 0,7 metr töweregi bolan ownuk haýwanlar hasaplanýardy. Şeýle-de bolsa, tapylan galyndylar, olaryň käbirleriniň uzynlygynyň iki metre ýetendigini görkezýär.
Kelläniň, oňurganyň we beýleki süňkleriň saklanyp galan  bölekleri täze nusganyň ölçegine baha bermäge mümkinçilik berdi.
Alymlar äpet ululygyň jandaryň ýaşy bilen, şeýle hem kenarýaka durmuşyna uýgunlaşan bolmagynyň mümkindigi bilen baglanyşyklydygyny çaklaýarlar. Tapyndy mezozawrlaryň ontogenezine has gowy düşünmäge mümkinçilik berýär we häzirki süýrenijileriň, guşlaryň we süýdemdirijileriň ata-babalary bolan irki amniotlarda ulalmak tendensiýasyny tassyklaýar.


şu gün 00:07
753

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
4.9k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
1.9k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...

24.10.2025 12:26
3.8k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...