Urugwaýda köp süýrenijileriň we süýdemdirijileriň nesilbaşysy bolan mezozawrlaryň iň äpedi tapyldy

  • 11.01.2025 11:50
  • 8.3k+

Alymlar iň uly mezozawryň galyndylaryny tapdylar, onuň göwresi bu gadymy görnüşiň ozal belli bolan wekillerinden üç esse uludyr. Ýyrtyjynyň äpet nusgasy Urugwaýyň demirgazyk-gündogarynda ýerleşýän Mangrullo formasiýasynyň Lagerştettinde tapyldy.

Urugwaýly we fransiýaly paleontologlar bu açyşy Fossil Studies žurnalynda beýan etdiler.
Mezozawrlar paleozoý eýýamynyň ahyrynda Gondwana günorta yklymynyň kenarlarynda ýaşap, ýerde-suwda ýaşan gadymy süýrenijilerdir. Ozallar olar uzynlygy 0,7 metr töweregi bolan ownuk haýwanlar hasaplanýardy. Şeýle-de bolsa, tapylan galyndylar, olaryň käbirleriniň uzynlygynyň iki metre ýetendigini görkezýär.
Kelläniň, oňurganyň we beýleki süňkleriň saklanyp galan  bölekleri täze nusganyň ölçegine baha bermäge mümkinçilik berdi.
Alymlar äpet ululygyň jandaryň ýaşy bilen, şeýle hem kenarýaka durmuşyna uýgunlaşan bolmagynyň mümkindigi bilen baglanyşyklydygyny çaklaýarlar. Tapyndy mezozawrlaryň ontogenezine has gowy düşünmäge mümkinçilik berýär we häzirki süýrenijileriň, guşlaryň we süýdemdirijileriň ata-babalary bolan irki amniotlarda ulalmak tendensiýasyny tassyklaýar.


şu gün 11:15
480

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...

şu gün 10:04
613

Garaharsaň hatda adatdan daşary kosmos şertlerinde-de ýaşaýşa ukyply bolup çykdy

Physcomitrium patens garaharsaň (moh) görnüşiniň sporalary Halkara kosmos stansiýasynyň daşynda dokuz aý bolandan soň hem ýaşaýşa ukyply bolup galdy. Kosmosda wagty olar wakuuma, temperatura üýtgemelerine, mikrograwitasiýa, ultrabenewşe şöhlelerine we kosmos radiasiýasyna sezewar boldy diýlip, iScience žurnalyndaky täze makalada aýdylýar...

24.11.2025 13:51
6.1k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.4k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...