Hazaryň düýbünden XVIII asyrda gark bolan gämini çykardylar

  • 03.01.2025 11:13
  • 24k+

Arheologlar Eýranyň Mazenderan welaýatynda Hazar deňziniň günorta kenarynda XVIII asyryň ahyryna - XIX asyryň başyna degişli bolan agaç gämini tapdylar. Gämi çäge aňňadynyň aşagyna gömlüp galypdyr, deňiz derejesiniň ýokary galmagy bilen üsti bölekleýin açylypdyr diýip, Phys.org ýazýar.

Barlaglar gäminiň Russiýa imperiýasy bilen bagly söwda flotuna degişlidigini görkezdi. Agaç we botanika galyndylarynyň radiouglerod seljermesi gäminiň gurlan senesiniň 1762–1808-nji ýyllara degişlidigini görkezdi. Tapyndylaryň arasynda sosna we arça agajy, greçihanyň tohumy, şeýle hem oba hojalygynyň haşal otlary bar.
Çen bilen üç bogaldakly gämi ýük daşamak üçin ulanylypdyr, ýüküň agramly bölegi  şol döwrüň möhüm iýmiti we söwda önümi bolan greçiha bolupdyr. Arheobotaniki derňew materiallaryň gelip çykyşynyň Wolga we Kawkaz sebitlerine degişlidigini  tassyklady.
Iki möwsümde geçirilen gazuw-agtaryş işlerinde tapylan tapynda gäminiň gabarasynyň, bogaldaklarynyň we ýüküň elementleri girýär. Ol gämi gurluşygy we bu töwerekdäki bäş ýurduň ykdysadyýetinde uzak wagtlap möhüm rol oýnap gelen Hazar sebitindäki söwda barada gymmatly maglumatlary berýär.


14.09.2025 19:24
2.4k+

Sisiliýanyň kenarlarynda Birinji Puni urşy döwrüniň gadymy rim tuwulgasy tapyldy

Sisiliýanyň suwlarynda b.e.öň 241-nji ýylda Egad adalaryndaky söweş wagty ýitirilip bilnen gadymy rim bürünç tuwulgasy tapyldy diýip, Live Science habar berýär. Tuwulgany we ýene 30 töweregi predmeti Suwa giden ýerleri resminamalaşdyrmak boýunça jemgyýetiň (Society for the Documentation of Submerged Sites, SDSS) daýwerleri tapdy...

13.09.2025 15:41
4.7k+

Kalimantan adasynda meteoritden galan gadymy palta tapyldy

Kalimantan adasynyň Indoneziýa böleginde ýerleşýän Paau obasynda çen bilen bürünç eýýamyna degişli seýrek guýguç şekilli palta tapyldy. Onuň ýaşy takmynan 3000 ýyl töweregi. Radar Banjarmasin gazetiniň habaryna görä, bu artefakt 1983-nji ýylda ýerli ýaşaýjy tarapyndan altyn gözleýän mahaly tötänleýin tapyldy we  jemgyýetçilige indi mälim boldy...

09.09.2025 16:11
8.7k+

Marokkoda dinozawrlar eýýamynyň "janly tanky" tapyldy: olaryň güýçli sowudy bolupdyr

Marokkoda paleontologlar özboluşly gorag uýgunlaşmaly dinozawr bolan Spicomellus aferi ankilozawryny tapdylar. Alymlar bu üýtgeşik ýyrtyjynyň daşky keşbini döretdiler. Nature žurnalynda çap edilen barlagda ankilozawrlaryň esasy goraglarynyň köpüsiniň ozal pikir edilişinden has ir peýda bolandygy ýüze çykaryldy...

04.09.2025 19:24
10k+

Argentinada gadymy krokodile meňzeş ýyrtyjy tapyldy. Ol dinozawrlary awlapdyr

Paleontologlar Patagoniýanyň günortasynda häzirki krokodilleriň ýok bolup giden garyndaşlaryny - öň belli bolmadyk peýrozawrlaryň galyndylaryny tapdylar. Tapyndylaryň arasynda gowy saklanyp galan kelleçanak, äň we skeletiň bir bölegi bar...