Hazaryň düýbünden XVIII asyrda gark bolan gämini çykardylar

  • 03.01.2025 11:13
  • 24k+

Arheologlar Eýranyň Mazenderan welaýatynda Hazar deňziniň günorta kenarynda XVIII asyryň ahyryna - XIX asyryň başyna degişli bolan agaç gämini tapdylar. Gämi çäge aňňadynyň aşagyna gömlüp galypdyr, deňiz derejesiniň ýokary galmagy bilen üsti bölekleýin açylypdyr diýip, Phys.org ýazýar.

Barlaglar gäminiň Russiýa imperiýasy bilen bagly söwda flotuna degişlidigini görkezdi. Agaç we botanika galyndylarynyň radiouglerod seljermesi gäminiň gurlan senesiniň 1762–1808-nji ýyllara degişlidigini görkezdi. Tapyndylaryň arasynda sosna we arça agajy, greçihanyň tohumy, şeýle hem oba hojalygynyň haşal otlary bar.
Çen bilen üç bogaldakly gämi ýük daşamak üçin ulanylypdyr, ýüküň agramly bölegi  şol döwrüň möhüm iýmiti we söwda önümi bolan greçiha bolupdyr. Arheobotaniki derňew materiallaryň gelip çykyşynyň Wolga we Kawkaz sebitlerine degişlidigini  tassyklady.
Iki möwsümde geçirilen gazuw-agtaryş işlerinde tapylan tapynda gäminiň gabarasynyň, bogaldaklarynyň we ýüküň elementleri girýär. Ol gämi gurluşygy we bu töwerekdäki bäş ýurduň ykdysadyýetinde uzak wagtlap möhüm rol oýnap gelen Hazar sebitindäki söwda barada gymmatly maglumatlary berýär.


20.11.2025 12:08
3.1k+

Hytaýda maýmynyň näbelli görnüşiniň galyndylary tapyldy

Londonyň Zoologiýa institutynyň alymlary we olaryň hytaýly kärdeşleri Sianda takmynan 2200–2300 ýyl ozal jaýlanan zenanyň mazarynda gibbonyň (maýmynyň görnüşi) ozal näbelli görnüşiniň galyndylaryny tapdylar. Skelet ilkibaşda 2004-nji ýylda tapylypdy, ýöne jikme-jik öwrenilmegi onuň Nomascus urugynyň ýok bolup giden görnüşine degişlidigini görkezdi diýip, Arkeonews neşiri ýazýar...

20.11.2025 12:03
1.7k+

Karfagende b.e. öňki IV asyryň oňat saklanan mermer nikaby tapyldy

Tunisli arheologlar gadymy Karfageniň Tofet ybadathanasynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri mahalynda seýrek artefakty — b.e. öňki IV asyryň zenan mermer nikabyny tapdylar. Arkeonews neşiriniň habar bermegine görä, ony dini desgany bezäp, ene aladasyny we önelgeliligini alamatlandyrýan aýal hudaý Tanita bagyşlanypdyr diýlip çaklanylýar...

20.11.2025 11:22
6.4k+

Russiýada ýaşy 385 million ýyllyk agaç tapyldy

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) paleontologlary Leningrad oblastynyň Lužskiý raýonynda ýerleşýän Şalowo-Pereçiskiý çäge karýerinde dewon döwründen galan seýrek tapyndynyň — gadymy agaç sütüniň üstünden bardylar...

20.11.2025 11:14
2.5k+

Belgiýada kömelekden gaplamalar öndürilip başlandy

Brýusselde kömelek damarlaryndan (miseliýden) gaplama öndürýän Permafungi fabrigi işläp başlady. Bu "miko-material" doly dargap bilýär we polietileniň hem-de plastigiň beýleki görnüşleriniň ornuna ulanmak üçin işlenip taýýarlanýar...