Dünýäniň iň köp ilatly şäherleri belli boldy: 2024-nji ýylyň sosial-ykdysady ägirtleri

  • 07.11.2024 12:13
  • 14k+

Iň soňky hasaplamalara görä, 2024-nji ýylda dünýäniň ilaty 8 milliard adamdan geçdi.

Bu ösüşe şäherleşme prosesi uly goşant goşýar. Dünýädäniň iň uly şäherlerinde ilat sany has çalt ösýär.
Size durmuş-ykdysady we medeni ösüşiň merkezine öwrülen on sany şäheri hödürleýäris. Bu ägirt şäherleriň ilaty kiçi döwletleriň ilat sany bilen deňeşdirilýär.

Tokio, Ýaponiýa
Ilaty: 37 milliondan gowrak

Tokio dünýäde iň uly şäher bolup, onuň ilatynyň gürlügi – km²-e takmynan 6224 adam. Ykdysady ösüş uruşdan soňky ýyllarda başlanyp, guramaçylykly zähmet arkaly dowam etdirilýär. Şäher özboluşly infrastrukturasy we ösen ulag ulgamy bilen tanalýar.

Deli, Hindistan
Ilaty: 33 milliondan gowrak

Ilat sany boýunça ikinji ýerde durýan şäher, ilatynyň gürlügi – km²-e 13,7 müň adam. Deli ösýän pudaklary we maýa goýumlary bilen migrantlary özüne çekýär. Şeýle-de bolsa, şäheriň esasy meselesi sosial deňsizlik bolup galýar.

Çunzin, Hytaý
Ilaty: 32 million adam

Hytaýyň iň uly şäheri bolan Çunzin häzirki zaman binagärçiligi we ösen senagaty bilen tanalýar. Şäheriň ýokary iş haklary, ýaşaýyş jaýlarynyň elýeterliligi we işlemek üçin amatly iş şertleri köp ýaş hytaýlylary özüne çekýär.

Şanhaý, Hytaý
Ilaty: 29 milliondan gowrak

Ilatynyň gürlügi km²-e 6340 adam bolan dünýäniň öňdebaryjy maliýe merkezlerinden biri. Şanhaý sebitiň iň uly deňiz porty we möhüm ulag merkezidir.

Dakka, Bangladeş
Ilaty: takmynan 24 million

Ilatyň gürlügi km² takmynan 22 müň adam. Dakkada işsizlik derejesiniň ýokary bolandygy sebäpli, şäher köp kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolýar. Onuň ýaşaýjylary, esasan, öý hojalygynyň işleri bilen meşgullanýarlar. Dakkada rikşa-taksi sürüjileriniň sany 400 müň adama ýetýär. Mundan başga-da, Dakka daşky gurşawyň hapalanmagy boýunça dünýäde birinji ýerde durýar.

San-Paulu, Braziliýa
Ilaty: 22,8 million

Şäher ilatynyň ýokary gürlügi (km²-e 7.216 adam) bilen häsiýetlendirilýär. San-Paulu Latyn Amerikasynyň söwda we senagat merkezidir.

Kair, Müsür
Ilaty: 22 milliondan gowrak

Şäheriň ilat gürlügi km²-e 19 müň adam. Hökümet bu ýerdäki ilatyň köp bölegini Kairiň töweregindäki täze şäherlere göçürmek bilen baglanyşykly meseleleri çözmegiň üstünde işleýär.

Mehiko, Meksika
Ilaty: 22 milliondan gowrak

Her km²-e 5270 adam gürlügi bolan Mehiko sosial deňsizlige we jenaýatyň ýokary derejesine sezewar bolýar. Şeýle-de bolsa, bu şäher ýurduň iň uly ykdysady we medeni merkezi bolup galýar.

Pekin, Hytaý
Ilaty: takmynan 22 million

Pekin içerki migrasiýasyny üstünlikli dolandyrýar we ýokary howpsuzlyk derejesini görkezip, syýahatçylary we maýa goýumlaryny özüne çekýär. Şäherde km²-e takmynan 1300 adam ilat gürlügi bar.

Mumbaý, Hindistan
Ilaty: 21 milliondan gowrak

Mumbaýyň kaşaň ýerleri we harabalyklary bir ýerde jemlenýär, onuň ilatynyň gürlügi – km²-e 22 müň adam.


01.12.2025 11:25
3.9k+

“Haýwanlar şäheri 2” dünýä prokatynda ilkinji uikendde 500 mln dollardan gowrak gazandy

26-njy noýabrda çykan Disney studiýasynyň “Haýwanlar şäheri 2” animasion filmi dünýä prokatynda başlangyç kassa ýygymy boýunça rekord goýdy. Multfilm 556 mln dollar ýygnady. ABC News-iň maglumatlaryna görä, bu taryhda ähli multfilmleriň arasynda iň gowy we islendik žanrdaky filmleriň arasynda dördünji netije boldy...

30.11.2025 22:31
1.8k+

GQ Japan neşiri Hideo Kodzimany ýylyň «Iň gowy döredijisi» diýip yglan etdi

GQ Japan žurnaly Hideo Kodzimany «Ýylyň adamy» (Man of the Year) nominasiýasynda 2025-nji ýylyň «Iň gowy döredijisi» diýip yglan etdi. Neşiriň redaksiýasynyň pikirine görä, bu dörediji diňe bir oýun döretmek bilen çäklenmän, eýsem, kino we interaktiw mediýanyň arasyndaky serhetleri ýok edip, düýbünden täze görnüşli güýmenjeleri oýlap tapýar...

20.11.2025 12:08
3.7k+

Hytaýda maýmynyň näbelli görnüşiniň galyndylary tapyldy

Londonyň Zoologiýa institutynyň alymlary we olaryň hytaýly kärdeşleri Sianda takmynan 2200–2300 ýyl ozal jaýlanan zenanyň mazarynda gibbonyň (maýmynyň görnüşi) ozal näbelli görnüşiniň galyndylaryny tapdylar. Skelet ilkibaşda 2004-nji ýylda tapylypdy, ýöne jikme-jik öwrenilmegi onuň Nomascus urugynyň ýok bolup giden görnüşine degişlidigini görkezdi diýip, Arkeonews neşiri ýazýar...

17.11.2025 12:56
5.6k+

Hytaýyň demirgazyk-günbatarynda b.e. öňki V–III asyrlara degişli ýüzlerçe gadymy mazar tapyldy

Hytaýly arheologlar Şensi welaýatynyň Sian şäherinde 566 sany gadymy mazary tapdylar. Olaryň aglabasy Söweşýän Şalyklar döwrüne — biziň eýýamymyzdan öňki V–III asyrlara, entek Hytaýyň imperator Sin Şihuandiniň hökümdarlygynyň astynda birleşmezden ozalky döwre degişlidir...