Dünýäniň iň köp ilatly şäherleri belli boldy: 2024-nji ýylyň sosial-ykdysady ägirtleri

  • 07.11.2024 12:13
  • 13k+

Iň soňky hasaplamalara görä, 2024-nji ýylda dünýäniň ilaty 8 milliard adamdan geçdi.

Bu ösüşe şäherleşme prosesi uly goşant goşýar. Dünýädäniň iň uly şäherlerinde ilat sany has çalt ösýär.
Size durmuş-ykdysady we medeni ösüşiň merkezine öwrülen on sany şäheri hödürleýäris. Bu ägirt şäherleriň ilaty kiçi döwletleriň ilat sany bilen deňeşdirilýär.

Tokio, Ýaponiýa
Ilaty: 37 milliondan gowrak

Tokio dünýäde iň uly şäher bolup, onuň ilatynyň gürlügi – km²-e takmynan 6224 adam. Ykdysady ösüş uruşdan soňky ýyllarda başlanyp, guramaçylykly zähmet arkaly dowam etdirilýär. Şäher özboluşly infrastrukturasy we ösen ulag ulgamy bilen tanalýar.

Deli, Hindistan
Ilaty: 33 milliondan gowrak

Ilat sany boýunça ikinji ýerde durýan şäher, ilatynyň gürlügi – km²-e 13,7 müň adam. Deli ösýän pudaklary we maýa goýumlary bilen migrantlary özüne çekýär. Şeýle-de bolsa, şäheriň esasy meselesi sosial deňsizlik bolup galýar.

Çunzin, Hytaý
Ilaty: 32 million adam

Hytaýyň iň uly şäheri bolan Çunzin häzirki zaman binagärçiligi we ösen senagaty bilen tanalýar. Şäheriň ýokary iş haklary, ýaşaýyş jaýlarynyň elýeterliligi we işlemek üçin amatly iş şertleri köp ýaş hytaýlylary özüne çekýär.

Şanhaý, Hytaý
Ilaty: 29 milliondan gowrak

Ilatynyň gürlügi km²-e 6340 adam bolan dünýäniň öňdebaryjy maliýe merkezlerinden biri. Şanhaý sebitiň iň uly deňiz porty we möhüm ulag merkezidir.

Dakka, Bangladeş
Ilaty: takmynan 24 million

Ilatyň gürlügi km² takmynan 22 müň adam. Dakkada işsizlik derejesiniň ýokary bolandygy sebäpli, şäher köp kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolýar. Onuň ýaşaýjylary, esasan, öý hojalygynyň işleri bilen meşgullanýarlar. Dakkada rikşa-taksi sürüjileriniň sany 400 müň adama ýetýär. Mundan başga-da, Dakka daşky gurşawyň hapalanmagy boýunça dünýäde birinji ýerde durýar.

San-Paulu, Braziliýa
Ilaty: 22,8 million

Şäher ilatynyň ýokary gürlügi (km²-e 7.216 adam) bilen häsiýetlendirilýär. San-Paulu Latyn Amerikasynyň söwda we senagat merkezidir.

Kair, Müsür
Ilaty: 22 milliondan gowrak

Şäheriň ilat gürlügi km²-e 19 müň adam. Hökümet bu ýerdäki ilatyň köp bölegini Kairiň töweregindäki täze şäherlere göçürmek bilen baglanyşykly meseleleri çözmegiň üstünde işleýär.

Mehiko, Meksika
Ilaty: 22 milliondan gowrak

Her km²-e 5270 adam gürlügi bolan Mehiko sosial deňsizlige we jenaýatyň ýokary derejesine sezewar bolýar. Şeýle-de bolsa, bu şäher ýurduň iň uly ykdysady we medeni merkezi bolup galýar.

Pekin, Hytaý
Ilaty: takmynan 22 million

Pekin içerki migrasiýasyny üstünlikli dolandyrýar we ýokary howpsuzlyk derejesini görkezip, syýahatçylary we maýa goýumlaryny özüne çekýär. Şäherde km²-e takmynan 1300 adam ilat gürlügi bar.

Mumbaý, Hindistan
Ilaty: 21 milliondan gowrak

Mumbaýyň kaşaň ýerleri we harabalyklary bir ýerde jemlenýär, onuň ilatynyň gürlügi – km²-e 22 müň adam.


17.11.2025 12:56
5k+

Hytaýyň demirgazyk-günbatarynda b.e. öňki V–III asyrlara degişli ýüzlerçe gadymy mazar tapyldy

Hytaýly arheologlar Şensi welaýatynyň Sian şäherinde 566 sany gadymy mazary tapdylar. Olaryň aglabasy Söweşýän Şalyklar döwrüne — biziň eýýamymyzdan öňki V–III asyrlara, entek Hytaýyň imperator Sin Şihuandiniň hökümdarlygynyň astynda birleşmezden ozalky döwre degişlidir...

16.11.2025 17:15
7.1k+

Tibetde 416 ýaşly üzüm çybygy ösýär: Ol Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi

Tibetde tapylan 416 ýaşly üzüm agajy dünýäde iň gadymysy diýlip ykrar edildi. Ösümlik Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi. Uzak ýaşan bu agaç Gündogar Tibet daglarynda, Dzogang etrabynyň Zuoba obasynda, 2400 metr belentlikde ýerleşýär...

10.11.2025 06:29
6.4k+

Dünýäde iň köp okaýan ýurtlaryň reýtingi düzüldi

Dünýäniň dürli ýurtlarynda kitap okamak endigi özara ep-esli tapawutlanýar. World Population Review tarapyndan taýýarlanan reýtinge görä, häzirki wagtda okamaga iň köp wagtyny sarp edýän ýurt — ABŞ. Amerikalylar ýylyň dowamynda ortaça 357 sagat okap, bu döwürde takmynan 17 kitap tamamlaýarlar...

31.10.2025 21:40
8.3k+

Müsürde dünýäniň bir siwilizasiýa bagyşlanan iň uly muzeýi açylýar

Dubliniň Heneghan Peng Architects binagärlik býurosy Gizadaky Uly Müsür muzeýiniň gurluşygynyň taslama yglan edilenden otuz ýyldan gowrak wagtdan soň doly tamamlanandygyny habar berdi. Muzeý Giza piramidalarynyň golaýynda 500 000 inedördül metr meýdanda ýerleşýär we köpüsi ozal köpçülige görkezilmedik faraonlar döwrüniň 100 000-den gowrak artefaktyny jemleýär...