Gazagystanda gadymy amfibiýanyň - “olma aždarhanyň galyndylary” tapyldy

  • 26.10.2024 06:50
  • 5.1k+

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň paleontologlary Gazagystanda "bişara baka" - "görgüli gurbaga" diýip atlandyrylýan syrly amfibiýanyň galyndylaryny tapdylar. Barlag bu gadymy jandaryň proteid maşgalasyna degişlidigini, olma aždarhalary diýlip atlandyrylan, daşky jabralary bolan adaty salamandrlar maşgalasyna degişlidigini ýüze çykardy.

Amfibiýanyň galyndylary Gazagystanda ilkinji gezek geçen asyrda tapyldy. Emma şonda gadymy salamandryň bitin galan ýeke-täk oňurgasy ýitirilipdi we şondan bäri ýitip ýok bolan amfibiýanyň hiç hili yzlary tapylmady. Diňe indi alymlara täze açyş etmek başartdy.
Barlag rus we gazak alymlaryna proteidleriň gelip çykyşy baradaky çaklamany döretmäge we bişara bakanyň takmynan 85 million ýyl ozal, ýagny dinozawrlar bilen bir döwürde ýaşandygyny çaklamaga mümkinçilik berdi.
Alymlar 3D tehnologiýasyny ulanyp, amfibiýanyň daşky görnüşini dikeltdiler. Haýbatly adyna garamazdan, ol kiçijik bolupdyr, uzynlygy 40 sm-den geçmändir, gaty haýal hereket edipdir we asla mifiki aždarhalara meňzemändir. Şeýle-de bolsa, onuň geçmişdäki abraýy garaňky bolupdyr - Ýewropada bu jandarlar betbagtçylygyň habarçysy hasaplanypdyr, sebäbi suw joşmalary wagtynda olar, köplenç, ýeriň ýüzüne çykýar eken.


düýn 18:47
2.4k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...

düýn 13:56
2.2k+

Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr...

düýn 13:53
3k+

Indoneziýanyň kenaryndaky Ýuwaş ummanynyň düýbünde gadymy dünýäniň yzlary tapyldy

Indoneziýanyň kenarlarynda, Ýawa bilen Madura adalarynyň arasyndaky bogazyň düýbünde suwa giden gadymy jülgäniň yzlary tapyldy. Häzir bu ýerde ummanyň ýalpak ýeri bar diýip, Daily Mail habar berýär. Geologlar Sumatra, Ýawa we Borneo adalarynyň arasyndaky umman düýbüniň birwagtlar gury ýer bolandygyny bireýýäm kesgitläpdi...

30.05.2025 16:58
6.6k+

Alymlar Bethoweniň kelleçanagynyň suraty esasynda onuň ýüzüni gaýtadan dikeltdiler

3D modelirleme boýunça britaniýaly hünärmen Sisero Moraes ilkinji gezek Lýudwig wan Bethoweniň (1770-1827) kelleçanagynyň esasynda onuň daşky keşbini gaýtadan dikeltdi. Onuň aýtmagyna görä, portret “bellibir derejede agras” boldy, kompozitory döwürdeşleri-de hut şeýle suratlandyrypdy diýip, OrtogOnLineMag žurnalyna salgylanyp, Daily Mail ýazýar...