Barlaglar: 2050-nji ýyla çenli şowakörlükden ejir çekýän ýetginjekleriň sany 740 milliondan geçip biler

  • 29.09.2024 18:33
  • 7.8k+

British Journal of Ophthalmology žurnalynda çap edilen barlagyň netijesine görä, şowakörlükden (miopiýa) ejir çekýän çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2050-nji ýyla çenli 740 milliondan geçip biler diýip, The Guardian habar berýär.

Guançžoudaky Sun Ýatsen adyndaky Çžunşan uniwersitetiniň geçiren derňewi, 1990-njy ýyldan bäri miopiýanyň ýaýramagynyň ep-esli ýokarlanandygyny görkezdi. 1990-njy ýyllarda çagalaryň we ýetginjekleriň 24%-ine miopiýa diagnozy goýuldy we 2020-nji ýyla çenli bu görkeziji 36%-e çenli ýokarlandy.
Dünýädäki ýaşlaryň üçden birinden gowragynyň şowakörlükden ejir çekýändigi we asyryň ortalaryna bu görkezijiniň 40%-e çenli ýokarlanyp biljekdigi bellenilýär.
Barlagçylar bu meseläni kompýuteriň ekranlarynyň we enjamlarynyň öňünde sarp edilýän wagtyň artmagy, şeýle hem daşarda geçirilýän wagtyň azalmagy bilen baglanyşdyrýarlar.
Hünärmenler tebigatda has köp wagt geçirmegi, maşk etmegi we ekrana azrak seretmäge synanyşmagy maslahat berýärler. Şeýle hem ene-atalara we mugallymlara miopiýanyň irki alamatlaryna we bejergisine üns bermegi maslahat berilýär.


30.09.2025 18:01
2.4k+

Alymlar berk sosial baglanyşyklar biologiki taýdan garramagy haýalladýar diýip hasaplaýarlar

Amerikaly barlagçylar ömrüň dowamynda berk sosial baglanyşyklaryň biologiki taýdan haýal garramak bilen baglanyşyklydygyny anykladylar. Bu barada "Brain, Behavior & Immunity - Health” žurnalyndaky makala salgylanýan PsyPost ýazýar...

30.09.2025 10:22
3.9k+

Kofein çylşyrymly meseleleri çözmekde adamlaryň tutanýerliligini ýokarlandyrýar

Täze barlag kofeniň çylşyrymly ýa-da bölekleýin çözmek mümkin bolmadyk meseleleri çözmekde tutanýerliligi ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi. Munuň täsiri dartgynly ýagdaýdaky adamlarda has hem göze ilýärdi. Synaglara ABŞ-nyň Massaçusets ştatynyň Amhýorst kollejiniň 329 talyby gatnaşdy...

29.09.2025 12:30
3.5k+

Ýaponiýada mör-möjekleri çekmek üçin "garynja aldawyny" ulanýan ösümlik tapyldy

Ýaponiýada duş gelýän Vincetoxicum nakaianum atly ösümlik tozanlanmak üçin adatdan daşary strategiýany ulanýar. Ol ýarym iýlen ýa-da ýaralanan garynjalaryň çykarýan ysyny gaýtalap, tohumly mör-möjekleri özüne çekýär...

27.09.2025 19:28
9.6k+

Argentinada öň belli bolmadyk ýyrtyjy megaraptoryň we onuň pidasynyň galyndylary tapyldy

Argentinanyň günortasynda paleontologlar güýçli öňki elleri we uzyn dyrnaklary bolan öň näbelli ýyrtyjy dinozawryň galyndylaryny ýüze çykardylar. Bu tapyndy megaraptor nesliniň Günorta Amerikada uzak wagtlap ýaşandygyny tassyklaýar diýip, Nature Communications žurnalynda bellenýär...