Alymlar çagalary köşeşdirmek üçin smartfon ulanmagyň nämä eltýändigini düşündirdiler

  • 05.07.2024 14:35
  • 11k+

Täze barlag çagalaryň gahar-gazabyny köşeşdirmek üçin sanly enjamlary ulanmagyň çaganyň emosional ösüşi üçin ýaramaz netijelere getirip biljekdigini görkezdi. Degişli ylmy iş MedicalXpress žurnalynda çap edildi.

Halkara barlag toparynyň alymlary “ene-atanyň duýgulary sanly düzgünleşdirjek bolmagynyň” 2 ýaşdan 5 ýaş aralygyndaky çagalara edýän täsirini öwrendiler. Synaga 300-den gowrak ene-ata gatnaşdy. Barlag gaharly wagtynda yzygiderli sanly enjamlar berilýän çagalaryň öz gahar-gazabyna we lapykeçligine bäs gelmekde beter kynçylyk çekýändiklerini ýüze çykardy.
Barlagyň awtorlary çagalaryň negatiw duýgularyna gajetiň kömegi bilen däl-de, özbaşdak hötde gelmegi öwrenmekleriniň wajypdygyny nygtaýarlar. Ene-atalar çagalaryna duýgularyny kesgitläp bilmegi we gözegçilikde saklamagy, kynçylygy ýeňip geçmegi öwretmelidirler diýip maslahat berýärler.
Hünärmenler çaga köşeşmek üçin planşet bermek gowy pikir däldir diýip belleýärler.

“Gahar-kakyny sanly enjamlar bilen bejerip bolmaz. Çagalar negatiw duýgularyny özbaşdak jylawlamagy öwrenmeli. Şeýle ýagdaýda olara sanly enjam däl-de, ene-atanyň goldawy gerek" - diýip, barlagyň ilkinji awtory doktor Weronika Konok aýdýar.

Esasy zat - çagany biynjalyk edip biljek ýagdaýlardan gaçmaly däl diýip, barlagçylar bellediler. Muňa derek, ene-atalar çagalaryna kyn ýagdaýlardan baş alyp çykmagy, duýgularyna düşünmegi we olara bäs gelmegi  öwretmelidirler.


düýn 15:02
3.3k+

Gadymy Müsür artefaktynda tötänleýin 4000 ýyllyk el yzy tapyldy

Kembrijdäki Fisuilýam muzeýinde saklanýan Gadymy Müsür artefaktynda hünärmenler 4000 ýyllyk el yzyny tapdylar. Tapyndy açylyşy 3-nji oktýabra meýilleşdirilen sergide görkeziler diýip, CNN ýazýar. El yzy “ruhlar öýüniň” – gurban etmek üçin aramgählerde we ruhlar üçin öý hökmünde ulanylan iki gatly binanyň şekilindäki palçyk predmetiň düýbünde tapyldy...

29.07.2025 12:15
15k+

Alymlar wagtyň azalandygyny subut edip, indi sekunty hasapdan aýyrmak isleýärler

Ýer öňküden çalt aýlanýar we bu taryhda ilkinji gezek global wagtdan sekunty aýyrmagyň zerurlygyna getirip biler. Bu barada Ýeriň aýlanyşy we hasaplaýyş ulgamlarynyň halkara gullugynyň (IERS) we ABŞ-nyň Harby-deňiz obserwatoriýasynyň maglumatlaryna salgylanyp, CNN habar berýär...

24.07.2025 10:24
3.6k+

Orta asyrlardan galan “ýylgyryş”: Polşadaky adada ýylgyrýan agaç ýüzi tapdylar

Torundaky (Polşa) Nikolaý Kopernik uniwersitetiniň arheologlary Polşanyň Lednisa kölüniň düýbünden ýüzüne oýulyp adamyň ýüzi şekillendirilen pürsi tapdylar. Bu açyş 2024-nji ýylda edildi, ýöne bu hakda indi resmi taýdan habar berildi...

17.07.2025 14:35
6.7k+

Amerikaly alymyň pişigi oňa eýýäm ikinji gezek näbelli bir wirusy açmaga kömek etdi

Pepper atly pişik ikinji gezek öý hojaýynyna, Floridadan mikrobiolog Jon Ledniskä täze, ozal ylma belli bolmadyk wirus ştammyny açmaga kömek etdi diýip, Gizmodo habar berýär. Pepper öýe jansyz gyzylguýruk syçany getirdi we Ledniski ony barlaghanada öwrenmek kararyna geldi...