Fransiýada 28 atyň jaýlanan 2000 ýyllyk syrly mazary tapyldy

  • 11.06.2024 07:15
  • 17k+

Fransiýanyň merkezindäki Wildýe-sýur-Endr kommunasynyň golaýyndaky jülgede b.e. V-VI asyrlarynda gadymy oturymly ýerleriň gazuw-agtaryş işleri wagtynda arheologlar syrly mazaryň üstünden bardylar. Dokuz çukurda 28 atyň jesedi (hemmesem erkek) örän tertipli edilip ýerleşdirilipdir diýip, Fransiýanyň Öňüni alyş arheologiki gözleg institutynyň (INRAP) metbugat beýanatyna salgylanýan Guardian  ýazýar.

Galyndylar b.e öňki 100-nji we b.e.100-nji ýyllary aralygynda, ýagny rimlileriň Galliýany basyp alan döwrüne degişlidir. Atlar juda tertipli, sag gapdallygyna, kelleleri günorta tarap edilip, iki gatbar we iki göni hatarda jaýlanypdyr.

“Olar gal atlaryna mahsus bolan ýally, boýy 1,20 metr bolan kiçijik atlar. Olaryň hemmesi erkek we dört ýaşdan uly "-diýip,  INRAP-yň habarynda aýdylýar.

Alymlar bu jaýlanyşyň şol döwür üçin adaty däldigini bellediler. Mallaryň epidemiýa sebäpli ölendigi bilen bagly çaklama ret edildi: atlaryň hemmesi uly aýgyrlardy, içinde baýtal we taýçanak ýokdy. Barlagçylar gurban kesmek baradaky çaklamany göz öňünde tutýarlar, ýöne olaryň pikiriçe, bir wagtyň özünde şonça gymmatly haýwan öldürilen bolsa, diýmek şeýle çäre möhüm ähmiýetli bolmaly. Bu sürä uly ýitgi bolardy.


Atlaryň Galliýa söweşleri wagtynda ölen bolmagy has ähtimal. Radiouglerod derňewi haýwanlaryň hut şu döwürde ölendigini tassyklaýar. Barlagçylar tertipli  mazarlar - söweş atlaryna hormat bolmagy mümkin diýip çaklaýarlar.
Gazuw-agtaryş işleri dowam edýär. Alymlar atlaryň ölüminiň sebäbini bilmek we 2000 ýyllyk jaýlanyşyň syryny açmak üçin goşmaça barlaglar geçirmegi meýilleşdirýärler.


07.07.2025 10:53
3k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

06.07.2025 15:46
9.5k+

ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär...

06.07.2025 15:03
10k+

Heopsyň piramidasynda hakyky gurluşykçylaryň atlary tapyldy, olar gul däl bolup çykdy

Arheologlar Heopsyň piramidasynda ozal näbelli ýazgylary tapdylar, bu onuň gurluşykçylarynyň gelip çykyşyny anyklamaga kömek edýär diýip, Daily Mail ýazýar. Müsüri öwreniji alym Zahi Hawassyň berýän maglumatlaryna görä, täze açyşlar gadymy grek awtorlarynyň piramidany 100 müň sany gullaryň gurandygy baradaky tassyklamany ýalana çykarýar...

06.07.2025 14:44
7k+

Arheolog Ispaniýanyň golaýynda rowaýata öwrülen Atlantida şäherini tapandygyny aýdýar

Britaniýaly arheolog Maýkl Donnellan Atlantidanyň Ispaniýanyň kenaryndan üç kilometr uzaklykda, Kadis şäheriniň golaýynda ýerleşip biljekdigini aýtdy. Bu barada alymyň alternatiw taryha bagyşlanan Cosmic Summit konferensiýasynda eden çykyşyna salgylanýan, Daily Mail ýazýar...