Gazagystanda gadymy Kangýuý döwletiniň 2000 ýyllyk şaý-sepleri tapyldy

  • 06.06.2024 14:54
  • 9.7k+

Arheologlar Gazagystanyň günortasyndaky Türküstan oblastyndan b.e.öňki II asyra – b.e. IV asyryna degişli altyn artefaktlaryň hazynasyny tapdylar. Hünärmenleriň pikirine görä, artefaktlar bu sebitde ençeme asyrlap gülläp ösen Kangýuý döwleti döwrüne degişli bolmaly diýip, sebitiň häkimiýetiniň metbugat gullugy habar berýär.

Artefaktlaryň içinde pöwrize daşy we lagyl bilen örtülen ajaýyp altyn gulakhalkalar, Hytaýyň Han neberesiniň bürünç aýnasy, şeýle-de peýkam, gülýaka we küýzegärçilige degişli beýleki zatlar bar. Bu tapyndylar Kangýuýyň sungatyna, senetçiligine we medeniýetine degişli maglumatlary berýär, şeýle hem olaryň Rim, Wizantiýa, Kuşan we Hytaý imperiýalary bilen arabaglanyşygyny aýdyňlaşdyrýar.
Kangýuýyň “polihrom” altyndan ýasalan özboluşly gulakhalkalary aýratyn gyzyklanma döredýär. Onuň ýarym aý şekili Aýy aňladýar, bezegiň aşagyndaky üzüm salkymlary bolsa Gün nuruny şöhlelendirýär diýip hasaplanýar.
Kangýuý döwletiniň, beýleki halklar bilen bir hatarda sarmatlylaryň, hunnularyň we saklaryň çarwa toparlaryny öz içine alýan dürli halklaryň bileleşigi bolandygy bellendi. Gadymy çeşmeler Kangýuýy çarwa taýpalaryň ýaşan döwleti bolsa-da, şäherleri hem bolan uly döwlet hökmünde suratlandyrýar. Barlagçylaryň birtopary Kangýuýy türki dilli jemgyýetlere degişli edýär. Şeýlelik bilen, taryhçy Anatoliý Malýawkin Kanszýuý döwletiniň türki dilli çarwalar tarapyndan döredilip, olaryň oturymly ekerançylyk bilen meşgullanylýan ýerleriň ilatyny öz gözegçiligi astynda saklandygyna ynanýar. Gündogarşynas arheolog Aleksandr Bernştamyň pikirine görä, kangýuýlylar b.e. başynda türki dilli halk bolupdyrlar.
Kangýuýyň şäherleriniň Hytaý bilen Ortaýer deňziniň arasynda Beýik Ýüpek ýolunyň ugrunda ýerleşmegi olaryň gadymy dünýä bilen diplomatik we söwda gatnaşyklarynyň bolandygyny aňladýardy.
Altyn artefaktlar Astana şäherinde Gazagystan Respublikasynyň Milli muzeýinde goýlar we bu ýerde halk köpçüligi üçin elýeterli bolar.


22.05.2025 12:53
7.2k+

Gazagystana Merkezi Aziýada ilkinji superkompýuter getirildi

Gazagystana öndürijiligi, takmynan, 2 ekzaflops bolan sebitiň taryhynda ilkinji superkompýuter klasteri getirildi. Bu barada respublikanyň Sanly ösüş, innowasiýa we aerokosmos senagaty ministrliginiň metbugat gullugy habar berdi...

06.02.2025 09:43
1.6k+

Zamananyň opera ýyldyzlary Dimaş Kudaýbergen bilen meşhur “My Way” aýdymyny ýazdy

Dünýä belli tenorlar Plasido Domingo we Hose Karreras, meşhur gazagystanly aýdymçy Dimaş Kudaýbergen we wiolonçel çalýan Stepan Hauzer “Virtuosos” taslamasynyň çäklerinde özboluşly kwarteti emele getirdi. Olar...

15.10.2024 13:55
2.7k+

2026-njy ýylda “Geljegiň oýunlaryny” Gazagystan kabul eder

Üçünji “Geljegiň oýunlary” 2026-njy ýylda Gazagystanda geçiriler. Bu barada guramaçylar ýaryşyň resmi saýtynda habar berdi. Kazanda (Tatarstan RF) geçirilen birinji oýunlarda Russiýanyň Prezidenti Wladimir Putin...

09.10.2024 12:00
1.9k+

Aşgabatda Gazagystanyň Medeniýet günleri geçirilýär

7-9-njy oktýabrda Aşgabatda Gazagystan Respublikasynyň Medeniýet günleri geçirilýär. Medeniýet günleriniň baý maksatnamasy köpdürli çäreleri öz içine alýar hem-de gazak halkynyň medeniýetiniň, sungatynyň gazananlary...