Rus alymlary hasyllylygy ýokarlandyrjak ýörite bakteriýalary tapdylar

  • 04.06.2024 11:37
  • 3.9k+

Kazan Federal uniwersitetiniň alymlary oba-hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyryp biljek bakteriýalaryň ştammyny tapdylar. Gürrüň toprak aktinobakteriýalaryna degişli Nocardia mangyaensis NH1 hakynda barýar diýip, Mail.ru ýazýar.

Toprakda bioelýeterli demriň ýoklugy ösümlikler üçin çynlakaý mesele bolup durýar. Demir ýetmezçiligi ýokary çyglylyk, käbir dökünleriň zyýanly täsirleri we topragyň pH balansynyň pes bolmagy ýaly dürli faktorlar sebäpli döräp biler. Demriň ýetmezçiligi ýaş ýapraklaryň saralmagyna we guramagyna getirýär, bu bolsa öz gezeginde ösümligiň ösmegine päsgel berýär we hasyllylygy peseldýär.
Emma Nocardia mangyaensis NH1-iň özboluşly bir aýratynlygy bar: bakteriýalar daşky gurşawdan demir ionlarynyň ýygnanmagyna we ösümliklere geçirilmegine mümkinçilik berýän sideroforlary, molekulalary öndürýär. Bu demir ýetmezçiliginiň öňüni almaga kömek edýär we netijede ösümlikleriň ösmegine itergi berýär, öndürijiligi ýokarlandyrýar.
Gözlegler Nocardia mangyaensis NH1 ştammyna esaslanýan dökünleriň diňe bir hasyllylygy ýokarlandyrmak bilen çäklenmän, ösümlikleri kesellerden we stres faktorlaryndan hem gorap biljekdigini görkezdi.


21.11.2025 23:19
6.7k+

Awstraliýada 55 mln ýyl ozal ýaşan krokodilleriň ýumurtgalarynyň bölekleri tapyldy

Awstraliýanyň gündogaryndaky Murgon şäherinde krokodilleriň ýitip giden toparynyň ýumurtgalarynyň ýurtda iň gadymy bölekleri tapyldy. Tapyndy alymlara bu haýwanlara we olaryň ýaşaýyş gurşawyna has gowy düşünmäge mümkinçilik berer diýip, Täze Günorta Uels uniwersiteti habar berýär...

20.11.2025 11:50
3.9k+

Alymlar ilkinji gezek 40 müň ýyllyk mamontyň RNK-syny açyklap başardylar

Halkara alymlar topary Ýakut mamontlarynyň galyndylaryndan ilkinji gezek matrisa RNK (mRNK) molekulalaryny alyp, açyklamagy başardylar. Bu molekulalar, öýjükleriň beloklary döretmek üçin ulanýan genleriň işleýän göçürmeleridir...

19.11.2025 13:32
3.5k+

Emeli aňly robotlaryň ählisi adam üçin howpsuzlyk synagyndan geçip bilmediler

Uly dil modelleri (UDM) arkaly dolandyrylýan robotlar diskriminasiýa meýillidigini we adamlara fiziki zyýan ýetirip biljek hereketleri makullamaga çalşandygyny görkezdiler. London Korollyk kollejiniň we Karnegi-Mellon uniwersitetiniň alymlary bilelikdäki gözlegleriniň netijesinde şeýle netijä geldiler...

19.11.2025 13:14
3.2k+

Russiýaly alymlar 60-dan gowrak näbelli wirusy ýüze çykardylar

Rospotrebnadzoryň "Wektor" atly ylmy merkeziniň alymlary Russiýada ozal öwrenilmedik 60-dan gowrak wirusy anykladylar. Bu barada RIA "Nowosti" habar berdi. Gözleg üçin nusgalar ýurduň 50 sebitinden gelip gowşupdyr...