Sibirde ýüwrük dinozawryň täze görnüşi tapyldy

  • 20.05.2024 22:27
  • 18k+

Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Zoologiýa institutynyň, Sankt-Peterburgyň döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) we Kuzbassyň Döwlet ülkäni öwreniş muzeýiniň paleontologlary Kuzbassyň Şestakowo obasynyň (Sibir federal okrugynyň düzümine girýär, Russiýa) çäginden tapylan ýyrtyjy dinozawryň täze görnüşini suratlandyrdylar.

Täze dinozawr Kiyacursor longipes diýen ady aldy, bu latynçadan terjime edilende “Kiya derýasynyň ýüwrügi” diýmegi aňladýar. Ol seratozawrlar maşgalasyna degişlidir, ýöne bu toparyň Aziýanyň hek döwrüniň ýataklaryndan (66-145 million ýyl ozal) tapylan ilkinji wekili hasaplanýar. Ozal seratozawrlar şu sebitde bu wakadan 40 million ýyl ozal ýitip giden hasaplanýardy.
Sankt-Peterburgyň döwlet uniwersitetiniň web sahypasynda habar berlişine görä, kiýakursor longipes uzyn art aýakly çakgan ýyrtyjy bolupdyr. Bedeniniň uzynlygy 1 metre, käbirleriniňki bolsa 11 metre çenli uzalýan bolmagy mümkin.
Dinozawryň boýun oňurgasyndan, ýaýjyk süňkünden, öň aýagynyň bil böleginden we art aýak süňklerinden ybarat galyndylary KT barlaglary arkaly gaýada duran ýerinde gözden geçirildi. Bu alymlara ol ýaş haýwana degişlidir diýen netijä gelmäge mümkinçilik berdi.


şu gün 07:29
1.9k+

Hytaýly alymlar ilkinji gezek Arktikanyň buzunyň aşagyna adam tarapyndan dolandyrylýan çümmek işini geçirdiler

Hytaýly ummany öwrenijiler Arktikanyň buzunyň aşagynda ilkinji adam tarapyndan dolandyrylýan çuňluga çümmek işini geçirdiler. Geçen hepde tamamlanan ekspedisiýa polýar ekoulgamynyň ýagdaýy barada täze maglumatlary berdi diýip, Interesting Engineering ýazýar...

düýn 17:45
2.7k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
4k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.5k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...