Dünýäniň ilaty garraýar. Türkiýe we beýleki ýurtlar “garry” topardakylaryň üstüni ýetirýärler

  • 02.04.2024 14:08
  • 11k+

Dünýäniň ilatynyň garamagy çaltlaşýar we Türkiýäniň ilaty hem şolara degişli. Bu ýurt 2023-nji ýylyň ahyrynda “garry” ilatly ýurtlaryň hataryna girdi.

BMG-nyň toparlara bölüşine görä, 65 ýaşdan uly adamlaryň sany ilatyň 10% -inden geçen ýagdaýynda ol ýurt demografiýa taýdan “garry” ýurtlara degişli hasaplanýar.
“Dünýäniň demografiki geljegi” baradaky hasabata görä, bu ýaş toparyndaky adamlaryň sany beýleki ýaş toparlaryna garanyňda has çalt artýar.
Birleşen Milletler Guramasynyň Ilat Gaznasynyň maglumatlaryna görä, Ýewropa dünýädäki garry adamlaryň ortaça iň köp ýaşaýan sebitidir - 19%.
Ilat sany 85 milliondan geçen Türkiýede hem şeýle tendensiýa görünýär. 2023-nji ýylyň ahyryna çenli Türkiýede 65 ýaşly we ondan uly adamlaryň sany 8 million 722 müň 806 adam boldy. Hünärmenler onuň 2030-njy ýyla çenli 12,9 göterime, 2040-njy ýyla çenli - 16,3 göterime, 2060-njy ýyla çenli ýurduň umumy ilatynyň 22,6 göterimine ýetjekdigini çaklaýarlar.
Şuňa meňzeş ýagdaýy dünýäniň beýleki ýurtlarynda-da görmek bolýar. Mysal üçin, Ýaponiýada garry adamlaryň paýy 29% -den, Italiýada - 24% -den geçýär
2050-nji ýyla çenli dünýäde 65 ýaşly we ondan uly adamlaryň sany 5 ýaşa çenli çagalaryň sanyndan iki esse köp bolar we 12 ýaşa çenli çagalaryň sanyna deň bolar diýlip garaşylýar.
Ilatyň garramagy birgiden sosial we ykdysady netijelere baglydyr, mysal üçin, saglyk ulgamyna düşýän agramyň artmagy we zähmete ukyply ilat sanynyň azalmagy muňa täsirini ýetirip biler.


16.11.2025 12:39
3.5k+

Aşgabatda Bütindünýä maýyplar gününe bagyşlanyp, «Biz dürli, emma deň» atly festiwal geçirildi

15-nji noýabrda paýtagtymyzyň «Aşgabat» seýilgähinde «Biz dürli, emma deň» atly inklýuziw festiwal geçirildi. Soňky dört ýyl bäri yzygiderli geçirilýän bu çäre Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan Türkmenistanyň hökümeti we ýerli jemgyýetçilik guramalary bilen bilelikde guraldy...

14.11.2025 19:20
6.5k+

Saragt Babaýew we Gahryman Goçmyradow Türki dünýäniň Çeperçilik sungatlary akademiýasynyň agzalary boldular

Stambulda «Beýik sähraň ruhy», «Türki dünýäniň suratkeşleri Çingiz Aýtmatowy hormatlaýarlar» atly halkara çeperçilik sergisiniň çäklerinde Türki dünýäniň Çeperçilik sungatlary akademiýasynyň baýraklaryny gowşurmak dabarasy boldy...

13.11.2025 19:06
5.5k+

Türkiýede 8000 ýyllyk gaýa suratlary tapyldy

Türkiýäniň Erjiýes dagynyň etegindäki Deweli sebitinde arheologlar, takmynan, 8000 ýyllyk gaýa suratlaryny tapdylar diýip, Kaýseri welaýatynyň Medeniýet we syýahatçylyk müdirliginiň portaly habar berdi. «Bu gaýa ýazgylary — adam hyýalynyň iň irki ýüze çykan nyşanlaryndan biridir...

11.11.2025 14:57
5.9k+

“Aşgabat” seýilgähinde Bütindünýä maýyplar güni mynasybetli festiwal geçiriler

15-nji noýabrda paýtagtymyzda “Aşgabat” seýilgähinde (1-nji park) her ýyl geçirilýän “Biz dürli. Biz deň” atly inklýuziw festiwal geçiriler. Çäre Bütindünýä maýyplar gününe bagyşlanyp, maýyplygy bolan adamlaryň jemgyýetçilik durmuşyna doly gatnaşygyny hem-de deň mümkinçilikleri öňe sürmäge gönükdirilendir...