Alymlar ukynyň dört görnüşini we olaryň saglyga täsirini aýtdylar

  • 18.03.2024 10:13
  • 21k+
Alymlar ukynyň dört görnüşini we olaryň saglyga täsirini aýtdylar

Alymlar 3683 adamyň maglumatlaryny seljerip, ukynyň aýratynlyklaryny häsiýetlendirýän dört görnüşi ýüze çykardylar. Soňra olaryň her biriniň adam saglygyna uzak möhletleýin täsirini aýtdylar. Alymlar gözlegiň netijelerini Psychosomatic Medicine žurnalynda neşir etdiler. Şeýlelikde:

-          Ýeterlik ukusyny alýanlar. Şeýle adamlar gözlegiň bütin dowamynda we maglumatlary ýygnamak döwürleriniň arasynda iň kadaly uky tertibini berjaý etdiler, ýagny hepdede azyndan dört gün 7-9 sagat ýatdylar.

-          Dynç günleri ukusyny alýanlar. Gözlegiň bu gatnaşyjylary yzygiderli däl ýagdaýda we ortaça ýedi sagatdan az ýatdylar. Ýöne dynç günleri olaryň uky dowamlylygy kadaly wagta çenli ýokarlanýardy ýa-da dokuz sagatdan geçýärdi.

-          Ukusyzlykdan ejir çekýänler. Şeýle adamlarda ukusyzlygyň kliniki alamatlary, şol sanda ýedi sagatdan az uky, gündizine ýadawlyk we uklama bilen bagly kynçylyklar ýüze çykaryldy – uklamak üçin 30 minutdan köp wagt gerek bolýardy.

-          Ukusyny oňly almaýanlar. Gatnaşyjylaryň bu topary üçin, esasan, gowy uky häsiýetlidi, ýöne olar özüni gowy duýmak üçin günüň dowamynda dört gezekden köp uklamaly bolýardy.

Soňky iki topara gözlege gatnaşyjylaryň 77%-i degişli edildi. Şol bir wagtyň özünde gözleg ukusyzlygyň hroniki keselleriň, şol sanda ýürek-damar keselleriniň, süýji keseliniň we depressiýanyň ýüze çykmak howpuny 72-188% ýokarlandyrýandygyny görkezdi.

Makalanyň awtorlary gün tertibini üýtgetmegi ýa-da, iň bolmanda, uky gigiýenasyny berjaý etmegi: düşekde ykjam telefonlary ulanmazlygy, yzygiderli sport bilen meşgullanmagy, agşamyna kofe içmezligi maslahat berdiler.


20.11.2024 13:06
4k+

Ylmy barlag: nauşnikleriň günde 4 sagatdan köp ulanylmagy beýni üçin zyýanly

Nauşnikleriň günde dört sagatdan köp ulanylmagy beýnide düzedip bolmajak üýtgeşmelere getirip biler. Muny Melburn newrologiýa institutynyň we Stenford uniwersitetiniň alymlary kesgitledi. Ylmy gözlegiň netijeleri The...

12.11.2024 23:11
15k+

Täze doglan bäbeklere gaýragoýulmasyz kömek hyzmatyny guramak boýunça okuw geçirildi

Türkmenistanda saglygy goraýyş işgärleri üçin çagalara we täze doglan bäbeklere gaýragoýulmasyz kömek hyzmatyny guramak boýunça okuw geçildi. Bu barada "Türkmenistan: Altyn asyr" elektron neşiri habar berýär. Türkmenistanyň...

11.11.2024 15:10
9.4k+

Goşmaça 46 minut ukynyň adamyň özüni alyp barşyna we duýşuna nähili täsiri bar?

Goşmaça 46 minut uky umumy özüňi duýşuňy has gowulaşdyryp, jemgyýete peýda getirýän hereketleri alyp barmaga ýardam edýär. Tehasyň Beýlor uniwersitetiniň ylmy gözlegçileri muny 90 sany ýaş adamyň gatnaşmagynda...

07.11.2024 21:14
7.4k+

Alymlar on ýyllap geçiren barlaglaryndan soň AIW-e garşy sanjymyň prototipini döretdiler

Oregon uniwersitetiniň alymlary on ýyllyk barlaglardan soň, adamyň sitomegalowirus (HCMV) wirusynyň esasynda AIW-e garşy sanjymyň prototipini  döretdiler. Science Immunology žurnalynda çap edilen barlagda AIW-e...