Alymlar 700 ýylda ilkinji gezek Dante Aligýeriniň ýüz keşbini dikeltdiler

  • 02.03.2024 13:57
  • 9.9k+

Adamlar ilkinji gezek Dowzahy beýan eden adamyň – Dante Aligýeriniň "ýüzüni gördüler". Alymlar ýazyjynyň kelleçanak süňküni ulanyp, onuň ýüz keşbini dikeltdiler.

Dante «Ylahy komediýa» poemasy bilen Günbatar edebiýatynyň nyşanyna öwrüldi, bu eserde Jennete, günälerden saplanylýan ýere (araf) we Dowzaha syýahat barada gürrüň berilýär.
Baý mirasynyň bardygyna garamazdan, Danteniň iň meşhur portretleri awtoryň ölüminden köp wagt geçenden soň döredildi. Şu wagta çenli onuň ýüz keşbi syrlydy. Şeýle-de bolsa, indi alymlar ony dikeltdiler we ýazyjynyň adaty keşbiniň näme üçin beýle üstünlikli bolmandygyny düşündirdiler.
Ilki bilen, üns bermeli zat – bu Danteniň daşky görnüşi ýazyjy Bokkaçio tarapyndan düzülen terjimehalyndaky maglumatlar esasynda döredildi. Şondan onuň süýri ýüzüniň, egri burnunyň we uly gözleriniň bardygy belli boldy. Şeýle-de bolsa, Bokkaçio sypatlandyrýan adamsyny tanamaýardy, ol eseri üçin şahyra ýakyn adamlardan ýa-da onuň bilen ýaşaýan adamlardan maglumat toplady.
Danteniň keşbini dikelden hünärmenler iki nusga döretdiler. Birinjisinde alymlar obýektiw çemeleşdiler we onuň ýüzüni çal reňkde, saçsyz, gözleri ýumup duran şekilde döretdiler.
Ikinji şekilde şahyryň iň meşhur suratlaryna laýyklykda saç, deriniň reňki, göz we geýim ýaly subýektiw elementler bar.


düýn 17:45
2.3k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
3.7k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.3k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...

düýn 06:35
4.4k+

Türkmen talyplary Malaýziýada WSDG 2025 bäsleşiginde baş baýraga we taslamany ösdürmek üçin pul baýragyna mynasyp boldular

24 — 28-nji sent­ýabr ara­ly­gyn­da Ma­laý­zi­ýa­nyň Saý­ber­ja­ýa şä­he­rin­de Bü­tin­dün­ýä Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry bäs­le­şi­gi (World Sus­tai­nab­le Develop­ment Goals Chal­len­ge — WSDG 2025) ge­çi­ril­di...