Saturnyň aýlarynyň birinde suwuk suw tapyldy. 10 km çuňlukda umman bolmagy ähtimal

  • 11.02.2024 18:35
  • 11k+

Bir wagtlar “Ýyldyz söweşleri” film epopeýasynda “Ölüm ýyldyzynyň” prototipi bolup hyzmat eden Saturnyň hemrasy Mimasda alymlar suwuk suwuň buzasty ummanyny tapdylar diýip, Reuters habar berýär.

Pariž obserwatoriýasyndan doktor Waleri Leneniň ýolbaşçylygyndaky gözlegçiler topary NASA-nyň “Kassini” kosmos gämisinden alnan maglumatlary öwrendi. Olar Mimasyň günorta böleginde dykyzlygyň ýokarlanýan zolagynyň bardygyny anykladylar, muny diňe 20-30 kilometr galyňlykdaky buz gatlagynyň aşagynda ummanyň bar bolmagy bilen düşündirip bolar. Ummanyň çuňlugy, takmynan, 10 kilometr.
Alymlaryň pikirine görä, Mimasdaky umman degişlilikde golaýda - 25 million ýyl ozal, belki-de, bary-ýogy 5-15 million ýyl ozal emele gelen bolmaly. Bu hemranyň içinde buzy suwa öwren güýçli ýylylyk çeşmesiniň bardygyny görkezýär. Mümkin bolan ýylylygyň çeşmesi Mimasyň içinde güýjeýän deformasiýa we sürtülmä sebäp bolýan, Saturn bilen agyrlyk güýjüniň täsirleşmesi bolup biler.
Saturnyň hemrasy Mimas üstündäki ullakan krater sebäpli “Ýyldyz söweşleri” filmindaki “Ölüm ýyldyzyna” meňzeýär.
Ozal Mimasda durmuşyň alamatlarynyň bolup bilmejekdigine ynanýardylar, ýöne iň soňky açyş, Gün ulgamymyzyň başga bir ýerinde ýaşaýşyň bolup biljekdigini görkezýän bu çaklamalary düýpgöter täzeden gözden geçirmäge mejbur edýär.


düýn 20:33
6.5k+

Pomidor bilen ýeralma kowumdaş bolup çykdy: olar baryp 9 mln ýyl ozal sapylypdyr

Ýeralma bilen pomidoryň genetiki gelip çykyşy umumy bolup, olary sapylmagy, takmynan, 9 million ýyl ozal bolup geçipdir. Bu barada Xinhua agentligi halkara alymlar topary tarapyndan geçirilen gözlegiň netijelerine salgylanyp habar berýär...

düýn 19:27
3.2k+

Hytaýda baryp II asyrda oýlanyp tapylan dünýäde ilkinji seýsmograf dikeldildi

Hytaýda Betbagtçylyklaryň öňüni alyş institutyndan Sýuý Goudunyň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary dünýäde ilkinji seýsmograf hasaplanýan gadymy enjamy dikeltdi. Bu barada Progress in Geophysics žurnalyna salgylanýan South China Morning Post ýazýar...

düýn 18:12
1.8k+

Russiýaly alymlar ýalany 92% takyklyk bilen kesgitlemek üçin algoritm döretdiler

Russiýaly alymlar sözdäki ýalany 92% takyklyk bilen kesgitlemegiň usulyny tapandyklaryny habar berdiler. Bu barada Nižniý Nowgoroddaky “Ýokary ykdysadyýet mekdebi” ylmy-barlag uniwersitetiniň (НИУ ВШЭ) barlagçylaryna salgylanýan TASS habar berýär...

düýn 18:05
4.1k+

Marsda uzynlygy 16 000 km bolan gadymy derýalaryň yzlary tapyldy

Marsda umumy uzynlygy, takmynan, 10 müň mil (16 000 km töweregi) bolan gadymy suw ýollarynyň geologiki yzlary tapyldy. Tapylan çeşmeleriň ýaşynyň 3 milliard ýyldan geçýändigi çaklanylýar diýip, Marsdaky orbital apparatlardan alnan maglumatlara salgylanýan The Guardian habar berýär ...