Adamzat sebäpli nesli tükenen ilkinji balyk görnüşi hasaba alyndy

  • 28.12.2023 14:37
  • 27k+

Ýawa skatlary (Urolophus javanicus) Halkara tebigaty goramak bileleşigi (HTGB) tarapyndan adamzadyň işjeňligi sebäpli nesli tükenendigi resmi taýdan yglan edilen ilkinji deňiz jandary boldy. Häzirki wagtda süýji suwda ýaşaýan balyk görnüşleriniň takmynan 20%-ne şol sebäbe görä we howanyň üýtgemegi sebäpli ýitip ýok bolmak howpy abanýar.

«Süýji suw balyklary dünýäde mälim bolan balyk görnüşleriniň ýarysyndan gowragyny emele getirýärler, ýaşaýan ýerlerini göz öňünde tutsak, olar suw gurşawynyň diňe 1%-ini eýeleýärler. Olar ekosistemalaryň durnuklylygy we maşgalalaryny eklemegiň ýeke-täk usuly hökmünde balyk tutmaga bil baglaýan milliardlarça adam üçin möhüm ähmiýete eýedir» diýip, HTGB-niň suwda ýaşaýan balyklar boýunça hünärmenler toparynyň egindeş başlygy Keýti Hýuz belledi.

Urolophus javanicus 1862-nji ýylda Indoneziýanyň Jakarta şäheriniň kenarynda tutulan diňe bir nusga bilen mälim boldy. Şondan bäri bu seýrek balygy biologlar görmedi.


düýn 15:41
2.6k+

Heýwere keseli Amerikada Kolumbyň ekspedisiýasyndan müňlerçe ýyl öň peýda bolupdyr

Taryh okuw kitaplarynda heýwere keseliniň Täze Dünýä ispaniýaly deňizde ýüzüji Kristofer Kolumbyň yklymy açmagy bilen ýewropaly kolonizatorlar we XV asyrda ispan basybalyjylary tarapyndan getirilen diýip hasaplanýar...

düýn 15:29
4.6k+

Arktikada gadymy guşlaryň höwürtgeländiginiň ilkinji subutnamasy tapyldy

Amerikaly we kanadaly paleontologlar Alýaskanyň demirgazygynda Giçki hek döwrüniň guşlarynyň süňkleriniň böleklerini tapdylar. Olaryň içinde uly guşlara degişlisi-de, jüýje guşlara degişlisi-de bar. Bu guşlaryň polýar tegeleginiň daşynda, takmynan, 73 million ýyl ozal höwürtgeläp başlandyklary baradaky ilkinji subutnamasy boldy, bu bolsa öň pikir edilişinden 30 million ýyl öň boldugydyr...

02.06.2025 13:31
5k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.7k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...