Hytaý Aý gözlegleri üçin radio teleskop gurup başlady

  • 13.10.2023 16:31
  • 2.9k+

Hytaý geljekki Aý we uzak kosmos gözleg işlerine goldaw bermek üçin Szilin welaýatynyň demirgazyk-gündogaryndaky Çanbaýşan dagynyň golaýynda 40 metrlik apertura radio teleskopynyň gurluşygyna başlady. Bu barada Sinhua agentligi  habar berdi.

Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň ýanyndaky Şanhaý astronomiýa obserwatoriýasy tarapyndan işlenip düzülen bu enjam uly, doly hereketli, ýokary takyklykdaky, köp maksatly radio teleskopdyr diýip, Sinhua belleýär. Alymlar Çanbaýşan dag sebitini açyk asmany we gurak howasy sebäpli gözegçilikleri alyp barmaga amatly ýer hasaplaýarlar.
Gurluşygy tamamlanansoň täze teleskop ýurduň beýleki bäş teleskopy we Şanhaýdaky bir maglumat merkezi bilen birleşdiriler, bu bolsa Hytaýyň gözegçilik mümkinçiliklerini ýokarlandyrar we uzak kosmos gözleglerine has gowy hyzmat eder. Şeýle hem, ylym merkezi aşa uly gara deşikleri we galaktikanyň dinamikasyny öwrenmek ýaly dürli ugurlarda radio astronomiýa gözlegleriniň örüsini giňelder we ýardam eder.
Täze teleskopyň we onuň stansiýasynyň gurluşygy 2024-nji ýylyň ahyryna çenli tamamlanar.


düýn 15:41
2.6k+

Heýwere keseli Amerikada Kolumbyň ekspedisiýasyndan müňlerçe ýyl öň peýda bolupdyr

Taryh okuw kitaplarynda heýwere keseliniň Täze Dünýä ispaniýaly deňizde ýüzüji Kristofer Kolumbyň yklymy açmagy bilen ýewropaly kolonizatorlar we XV asyrda ispan basybalyjylary tarapyndan getirilen diýip hasaplanýar...

düýn 15:29
4.7k+

Arktikada gadymy guşlaryň höwürtgeländiginiň ilkinji subutnamasy tapyldy

Amerikaly we kanadaly paleontologlar Alýaskanyň demirgazygynda Giçki hek döwrüniň guşlarynyň süňkleriniň böleklerini tapdylar. Olaryň içinde uly guşlara degişlisi-de, jüýje guşlara degişlisi-de bar. Bu guşlaryň polýar tegeleginiň daşynda, takmynan, 73 million ýyl ozal höwürtgeläp başlandyklary baradaky ilkinji subutnamasy boldy, bu bolsa öň pikir edilişinden 30 million ýyl öň boldugydyr...

03.06.2025 20:57
5.5k+

Ilon Mask Mars we Aý missiýalary boýunça SpaceX-iň täzelenen meýilnamalaryny mälim etdi

Ilon Mask Starship raketalarynyň täzelenen tehniki häsiýetnamalary barada aýdyp, Mars boýunça ilkinji missiýalaryň wagty we maksady barada anyk maglumat berdi. SpaceX kompaniýasynyň ýolbaşçysy ýylyň ahyrynda synagdan geçirilmeli Starship kosmos gämisiniň ikinji wersiýasyny görkezdi...

02.06.2025 13:31
5k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...