ABŞ-da adam beýnisiniň şekilleri boýunça pikirleri okap bilýän emeli aň döredildi

  • 03.05.2023 12:10
  • 11k+

ABŞ-de Ostindäki Tehas uniwersitetiniň (UT Austin) barlagçylary adamyň beýnisiniň işjeňliginiň şekillerini okap, olary yzygiderli tekste öwrüp bilýän akyl okaýyş ulgamyny döretdiler diýip, uniwersitetiň Tebigat ylymlary kollejiniň web sahypasynda aýdylýar. Ylmy maglumatlar ýöriteleşdirilen Nature Neuroscience žurnalynda çap edildi.

Emeli aňly ulgama semantik dekoder diýilýär, ol gepleýiş ukybyny ýitiren (mysal üçin, insultdan soň), ýöne aňy ýerinde adamlara kömek etmek üçin döredildi.
Ýeri gelende aýtsak, iş bölekleýin Open AI-yň ChatGPT çat-botuna meňzeş transformator modeline daýanýar.
Onuň beýleki “pikir okaýyş” tehnologiýalaryndan düýpli tapawudy, ony beýnä oturtmagyň zerurlygy ýok. UT Austin-iň gözlegçileri bu şekilleri öz dekoderiniň kömegi bilen adam diline terjime etmek üçin funksional magnit-rezonans tomografiýasyny (MRT) ulanyp, beýniniň işjeňliginiň inwaziw däl ýazgylaryny etdiler.
Netije sözme-söz beýan däl diýip, gözlegiň awtorlaryndan biri Aleksandr Hut düşündirdi. Ýöne ol pikirlerini söz bilen aýdyp bilmeýän adamyň pikiriniň manysyna düşünmäge mümkinçilik berýär. Enjam synaga gatnaşyjylaryň pikiriniň mazmunyna gaty golaý teksti berýär. Dekoder aýdylýanlaryň manysyny tutup bilýär.


14.07.2025 11:06
3.7k+

Hytaý robot iti Black Panther II 13 sekuntda 100 metr aralyga ylgady

Mirror Me hytaý startapynyň Black Panther II robot iti 13 sekuntda 100 metr aralygy ylgap geçdi. Bu robotlaryň arasynda iň gowy netijedir diýip, South China Morning Post habar berýär. Model sekuntda 9,7 metr tizligi görkezip, sekuntda 8,8 metre çenli tizligini artdyryp bilýän WildCat amerikan robotynyň görkezijilerinden geçdi...

09.07.2025 13:57
2.8k+

Implant ysmaz syçanlaryň hereketini dikeltmäge kömek etdi

Barlagçylar adamlarda we haýwanlarda oňurga ýiliginiň şikeslerini bejermegiň täsirli usulyny döretmäge bir ädim ýakynlaşdylar. Oklend uniwersitetiniň (Täze Zelandiýa) alymlary ysmaz alakalarda hereket funksiýalaryny dikeldýän minimal inwaziw tehnologiýany işläp düzdüler...

06.07.2025 15:43
2.6k+

ABŞ-ly alymlar robotlara gutynyň içindäki predmetleri görmegi öwretdiler

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň (MIT) alymlary ammar robotlaryna karton gutularyň, plastmassa gaplaryň içinde ýa-da ýuka diwarlaryň aňyrsyndaky predmetleri ýokary takyklykda kesgitlemäge mümkinçilik berýän mmNorm tehnologiýasyny döretdiler...

05.07.2025 19:13
4.6k+

Pikiriň güýji bilen dolandyrylyp bilinýän robot protez gol döredildi

Alymlar operasiýa edilmezden ýa-da gymmat enjamlary ulanmazdan pikiriň güýji  bilen dolandyrylyp bilinýän robot goly döretdiler. Täze inwaziw däl “beýni-kompýuter” interfeýsi elektrodly şlem bilen işleýär we bedene oturdylmagyny talap etmeýär...