ABŞ-da adam beýnisiniň şekilleri boýunça pikirleri okap bilýän emeli aň döredildi

  • 03.05.2023 12:10
  • 11k+

ABŞ-de Ostindäki Tehas uniwersitetiniň (UT Austin) barlagçylary adamyň beýnisiniň işjeňliginiň şekillerini okap, olary yzygiderli tekste öwrüp bilýän akyl okaýyş ulgamyny döretdiler diýip, uniwersitetiň Tebigat ylymlary kollejiniň web sahypasynda aýdylýar. Ylmy maglumatlar ýöriteleşdirilen Nature Neuroscience žurnalynda çap edildi.

Emeli aňly ulgama semantik dekoder diýilýär, ol gepleýiş ukybyny ýitiren (mysal üçin, insultdan soň), ýöne aňy ýerinde adamlara kömek etmek üçin döredildi.
Ýeri gelende aýtsak, iş bölekleýin Open AI-yň ChatGPT çat-botuna meňzeş transformator modeline daýanýar.
Onuň beýleki “pikir okaýyş” tehnologiýalaryndan düýpli tapawudy, ony beýnä oturtmagyň zerurlygy ýok. UT Austin-iň gözlegçileri bu şekilleri öz dekoderiniň kömegi bilen adam diline terjime etmek üçin funksional magnit-rezonans tomografiýasyny (MRT) ulanyp, beýniniň işjeňliginiň inwaziw däl ýazgylaryny etdiler.
Netije sözme-söz beýan däl diýip, gözlegiň awtorlaryndan biri Aleksandr Hut düşündirdi. Ýöne ol pikirlerini söz bilen aýdyp bilmeýän adamyň pikiriniň manysyna düşünmäge mümkinçilik berýär. Enjam synaga gatnaşyjylaryň pikiriniň mazmunyna gaty golaý teksti berýär. Dekoder aýdylýanlaryň manysyny tutup bilýär.


19.08.2025 14:32
6.2k+

Robot "ene": Hytaýda göwresinde çaga götermäge ukyply Android bar

Hytaýyň Guançžouda ýerleşýän Kaiwa Technology kompaniýasy adam düwünçegini göwrelilikden başlap, dogulýança götermäge ukyply emeli ýatgyly robotyň döredilendigini habar berdi. Önümiň bahasy 14000 dollardan gymmat däl bolup, 2026-njy ýylda bazara çykar diýlip garaşylýar...

06.08.2025 17:39
9.9k+

Hytaýda öz-özi arassalanýan aýna döredildi

Hytaýyň Çžeszýan uniwersitetiniň alymlary suw, himiýa ýa-da ep-esli energiýa çykdajysy bolmazdan öz-özüni arassalaýan aýnany döretdi. Ol bary-ýogy birnäçe sekuntda 98% tozany aýyrýar diýip, Interesting Engineering neşiri ýazýar...

06.08.2025 16:12
2.7k+

Täze oýlap tapyş smartfonlara iýmitiň we ganyň düzümini tanamaga mümkinçilik berer

Demirgazyk Karolina döwlet uniwersitetiniň alymlary smartfonlara oturdylyp we ylmy derejeli analizator bolup biljek kiçijik spektral datçigi döretdiler diýip, SciTechDaily ýazýar. Taslamanyň awtorlaryndan biri...

04.08.2025 20:25
7.4k+

Hytaýda robot talyplyga kabul edildi: ol "dramaturgiýany we kinony" öwrener

Hytaýda Xueba 01 atly robot Şanhaý teatr akademiýasynyň "dramaturgiýa we kino" ugry boýunça doktorantura maksatnamasyna kabul edildi. Bu barada South China Morning Post neşiri habar berýär. Okuw dört ýyl dowam eder...