Günorta Afrikada we Awstraliýada 1,3 milliard ýewrolyk teleskoplar gurlar

  • 21.07.2021 19:44
  • 5.2k+

Günorta Afrikanyň Milli Gözleg Gaznasy bilen Günorta Afrika Radio Astronomiýa Obserwatoriýasy bilelikde dünýäniň iň uly radio teleskopyny gurmak üçin 1,3 milliard ýewrolyk taslama boýunça işiň başlandygyny mälim etdiler. Bu hakda "Global Constructor Review" salgylanyp, news.rambler.ru habar berdi.

Taslama gatnaşyjy ýurtlar Günorta Afrikada we Awstraliýada “Square Kilometre Array” (SKAO) iki massiwiniň gurluşygyna başlamaga rugsat berdiler. Yzarlaýan radio ýygylyklaryna laýyklykda, bu iki teleskopa SKA-Low (Awstraliýa) we SKA-Mid (Günorta Afrika) diýlip at berildi. SKA-Mid teleskopy Günorta Afrika MeerKAT radio teleskop massiwini, SKA-Low bolsa Awstraliýada bar bolan prototip stansiýasyny öz içine alar.

“Begenjimden iki bolup bilemok. Açylyş üçin 30 ýyllap taýýarlyk görüldi. Häzirki wagtda adamzat dünýädäki iň uly ylmy desgany, bir hem däl, Älemiň iň haýran galdyryjy syrlaryny açmak üçin döredilen iň uly we çylşyrymly radio teleskoplaryň ikisini gurmagy öz egnine alyp, ýene-de bir ägirt uly ädim ädýär" diýip, SKAO-nyň müdiri Filipp Daýmond bu barada teswir berdi.


düýn 18:00
3.9k+

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar

Biologlaryň halkara topary ösümlikleriň, güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, ýylylyk ýaýratma — "görünmeýän ýagtylyk" — arkaly mör-möjekleri özüne çekendigini anyklady. Bu açyş mezozoý eýýamynda agdyklyk eden, infragyzyl yşaratlara esaslanýan aragatnaşyk kanalynyň bolandygyny subut edýär...

21.12.2025 13:20
3.3k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

18.12.2025 13:23
6.3k+

Dünýäde iň uly elektrik gämisi Tasmaniýada ilkinji synaglardan üstünlikli geçdi

Awstraliýanyň Incat Tasmania gämi gurluşyk kompaniýasy tarapyndan gurlan we doly elektrik energiýasy bilen işleýän dünýäde iň uly gämi Tasmaniýanyň Hobart şäherinde ilkinji suw synaglaryny üstünlikli tamamlady...

17.12.2025 11:16
2.5k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...