Günorta Afrikada we Awstraliýada 1,3 milliard ýewrolyk teleskoplar gurlar

  • 21.07.2021 19:44
  • 5.1k+

Günorta Afrikanyň Milli Gözleg Gaznasy bilen Günorta Afrika Radio Astronomiýa Obserwatoriýasy bilelikde dünýäniň iň uly radio teleskopyny gurmak üçin 1,3 milliard ýewrolyk taslama boýunça işiň başlandygyny mälim etdiler. Bu hakda "Global Constructor Review" salgylanyp, news.rambler.ru habar berdi.

Taslama gatnaşyjy ýurtlar Günorta Afrikada we Awstraliýada “Square Kilometre Array” (SKAO) iki massiwiniň gurluşygyna başlamaga rugsat berdiler. Yzarlaýan radio ýygylyklaryna laýyklykda, bu iki teleskopa SKA-Low (Awstraliýa) we SKA-Mid (Günorta Afrika) diýlip at berildi. SKA-Mid teleskopy Günorta Afrika MeerKAT radio teleskop massiwini, SKA-Low bolsa Awstraliýada bar bolan prototip stansiýasyny öz içine alar.

“Begenjimden iki bolup bilemok. Açylyş üçin 30 ýyllap taýýarlyk görüldi. Häzirki wagtda adamzat dünýädäki iň uly ylmy desgany, bir hem däl, Älemiň iň haýran galdyryjy syrlaryny açmak üçin döredilen iň uly we çylşyrymly radio teleskoplaryň ikisini gurmagy öz egnine alyp, ýene-de bir ägirt uly ädim ädýär" diýip, SKAO-nyň müdiri Filipp Daýmond bu barada teswir berdi.


düýn 11:17
2.7k+

Alymlar 200 mln ýyl ozal ýaşan pterozawryň täze görnüşini suratlandyrdylar

ABŞ-nyň Smitsonow institutynyň işgärleri Petrifaýd-Forest milli seýilgähinde (Arizona ştaty)  209 million ýyl mundan ozal ýaşap geçen pterozawrlaryň näbelli görnüşleriniň galyndylaryny tapdylar. Edaranyň metbugat gullugynyň habaryna görä, tapyndy giçki trias döwrüne degişlidir...

10.07.2025 11:41
2.6k+

Alymlar Ýerde Merkuriniň ilkinji bölekleriniň tapylandygyny habar berdiler

Afrikada tapylan iki meteorit Merkuriý planetasynyň ylma mälim bolan ilkinji bölekleri bolup çykdy. Bu barada Icarus ylmy žurnaly habar berýär. Eger ylmy çaklama tassyklansa, bu Ýerde Güne iň golaý planetanyň meteoritleriniň tapylmagyna degişli ilkinji ýagdaý bolar...

07.07.2025 10:53
3.5k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

06.07.2025 15:46
10k+

ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär...