Şweýsariýaly inženerler jansyz langustinleriň gabyklaryndan robot ýasadylar

  • şu gün 12:40
  • 737

Lozanna Federal Politehniki mekdebiniň (EPFL) ýanyndaky CREATE laboratoriýasynyň inženerleri öli langustinleriň ekzoskeletlerini esas hökmünde ulanyp, biogibrid robotlaryny işläp düzdüler. Berk hitinden ybarat bolan bu organiki gurluşlar biologik berkligi we bogun membranalarynyň çeýeligini özünde jemleýän täsin gurluşlary döretmäge mümkinçilik berdi.

Bu täsin ylmy iş barada IFLScience žurnalynda habar berildi. Barlagçylar myşsalaryň işjeňligini öýkünmek üçin gabyklary elastik elementler we motorlaşdyrylan esas bilen üpjün etdiler. Leňňeç şekillileriň guýrugyna esaslanýan prototiplerden biri 500 grama çenli agramy bolan zatlary saklap bilýän tutujy penjelere öwrüldi. Bu penje pomidordan başlap, şarikli ruçka çenli dürli dykyzlykdaky jisimleri aşa takyklyk bilen tutup bilýär.
Ýene bir nusga bolsa — iki "ýüzgüçli" suwda ýüzýän robot bolup, ol sekuntda 11 santimetre çenli tizlige bökdençsiz ýetmegi başarýar.

"Bu iş azyk galyndylaryny robot ulgamlaryna integrasiýa etmegiň mümkinçiligini ilkinji gezek görkezdi. Bu bolsa durnukly dizaýn bilen gaýtadan ulanmak ýörelgeleriniň utgaşmasydyr" diýip, barlagyň esasy awtory Sara Kim belledi. Onuň sözlerine görä, bu çemeleşme plastikden ýa-da metaldan ýasalan mehanizmlere garanyňda, gurluşy has-da ýönekeýleşdirýär.

Laboratoriýanyň müdiri Jozi Hýuz ekzoskeletleriň tebigy balansy saklaýandygyny we her bir bölegiň garaşsyz hereket etmegine mümkinçilik berýändigini nygtady. Alymlar tebigy formalaryň, hatda käbir inženerçilik kemçiliklerine garamazdan, emeli usulda döredilen köp sanly çözgütlerden has netijelidigini belleýärler.


şu gün 11:56
1k+

Britaniýaly alymlar elektromagnit päsgelçilikleriniň 99,97%-ini bökdeýän dury plýonkany oýlap tapdylar

Glazgo uniwersitetiniň alymlary elektromagnit şöhlelenmesiniň 99,97%-den gowragyny yzyna serpikdirip bilýän örän inçe, çeýe we dury nanoplýonkany oýlap tapdylar. Bu material Wi-Fi we 5G signallarynyň täsir edýän şertlerinde geýilýän sensorlaryň, lukmançylyk enjamlarynyň we çeýe displeýleriň bökdençsiz işlemegini üpjün etmek üçin niýetlenendir...

şu gün 11:06
935

Alymlar ýaldyrawuk tomzaklaryň aragatnaşyk ýörelgesinden peýdalanyp, ýerden daşardaky aňy gözlemegi teklip etdiler

Arizona ştatynyň uniwersitetiniň alymlary ýerden daşary aňy gözlemek üçin täze strategiýany hödürlediler. Ol biologik aragatnaşyk ýörelgelerine we pulsarlary (neýtron ýyldyzlaryny) fon hökmünde ulanmaga esaslanýar...

şu gün 11:00
741

Alymlar beýnä ünsüni jemlemäge kömek edýän gen tapdylar

Rokfeller institutynyň alymlary Nature Neuroscience žurnalynda ünsüň tebigatyna bagyşlanan ylmy işlerini çap etdiler. Gözlegler ünsi jemlemek ukybynyň diňe bir beýnidäki peýdaly signallaryň güýçlenmegine däl, eýsem "fon" işjeňliginiň (beýnidäki artykmaç sesleriň) peselmegine-de baglydygyny görkezýär...

23.12.2025 18:00
4.9k+

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar

Biologlaryň halkara topary ösümlikleriň, güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, ýylylyk ýaýratma — "görünmeýän ýagtylyk" — arkaly mör-möjekleri özüne çekendigini anyklady. Bu açyş mezozoý eýýamynda agdyklyk eden, infragyzyl yşaratlara esaslanýan aragatnaşyk kanalynyň bolandygyny subut edýär...