2025-nji ýylda Jakarta dünýäniň iň gür ilatly şäheri diýlip yglan edildi — Indoneziýanyň paýtagtynda häzirki wagtda tas 42 million adam ýaşaýar. Ilkinji üçlüge, şeýle hem Dakka (Bangladeş) we Tokio (Ýaponiýa) şäherleri girdi. Visual Capitalist portalynyň hünärmenleri BMG-niň "World Urbanization Prospects 2025" hasabatyna esaslanýan infografikany hödürlediler.
Barlaglara görä, Aziýa global şäherleşme merkezi hökmündäki derejesini saklap gelýär. Şanhaý, Guançžou, Nýu-Deli we Mumbaý ýaly iň uly aglomerasiýalaryň (uly şäher toplumlarynyň) ep-esli bölegi Hytaýda we Hindistanda jemlenendir. Bu merkezleriň ösüşi olaryň içerki bazarlarynyň giňligi we ykdysadyýetiň ýokary derejede jemlenmegi bilen düşündirilýär.
Iň çalt ösüş depginini bolsa Aziýanyň daşyndaky sebitler görkezýär. Dünýäniň iň çalt ösýän şäheri Angolanyň paýtagty Luanda boldy — bu ýerde ilat 2000-nji ýyldan bäri her ýyl ortaça 11% artýar. Şeýle depgin Lagosda (Nigeriýa) we Kinşasada (Kongo DR) hem göze ilýär. Bu ýagdaý dogluş derejesiniň ýokarylygy we oba ýaşaýjylarynyň şäherlere köp gelmegi bilen baglanyşyklydyr.
Şol bir wagtyň özünde, Osaka (Ýaponiýa) we Mehiko (Meksika) ýaly birnäçe kemala gelen megapolislerde ösüşiň haýallamagy, hatda ilatyň azalmagy hasaba alyndy. Bu durgunlygyň (stagnasiýanyň) esasy sebäpleri demografik garramak, dogluş derejesiniň peselmegi we ýaşaýyş jaý ýetmezçiligidir.
Ösen ýurtlarda şäher merkezleriniň ösüşi häzirki wagtda ilat sanynyň artmagy bilen däl-de, köp babatda zähmet öndürijiliginiň ýokarlanmagy bilen üpjün edilýär.
