Polşadaky “Takyr Dagynda” kelleçanak kesmek üçin ulanylan gadymy kelt guraly tapyldy

  • 31.10.2025 12:44
  • 6.6k+

Polşaly arheologlar kelleçanagyň töweregini kesip ýa-da deşip bejermekde ulanylýan seýrek duş gelýän kelt guralyny tapdylar. Tapyndy b.e. öňki IV–III asyrlara degişli. Bu bolsa Merkezi Ýewropada ýaşan keltleriň lukmançylyk endiklerine eýe bolandygyny görkezýär diýip, Nauka w Polsce neşiri habar berýär.

Artefakt Mazowşeniň çägindäki “Takyr Dagy” arheologik meýdançasynda tapyldy. Gazuw-agtaryş işleri Warşawanyň Döwlet arheologiýa muzeýinden Bartłomeý Kaçinskiniň ýolbaşçylygyndaky topar tarapyndan Warşawa uniwersitetiniň arheologiýa fakulteti bilen bilelikde geçirildi. Ilkibaşda guralyň näme üçin ulanylýandygy belli bolman galdy, ýöne ýöriteleşdirilen ylmy çeşmeleriň seljerilmeginden soň, oňa kelleçanak kesmekde ulanylýan skalpel diýip baha berildi.
Kaçinskiý şeýle gurallaryň öň Rumyniýada, Horwatiýada we Awstriýada hem tapylandygyny, ýöne olaryň örän seýrek duş gelýändigini belledi. Alymlar Mazowşeden geçen kelt toparlarynyň özleri bilen amaly ýa-da däp-dessur maksatly bejeriş işleri bilen meşgullanýan lukman ýa-da druid alyp baran bolmagynyň mümkindigini çaklaýarlar.
Mundan başga-da, gazuw-agtaryş dowam eden ýerde demir senetçiligine degişli yzlar hem tapyldy: şlak bölekleri we gurallary bejermek üçin niýetlenen kiçijik sandalyk. Bu tapyndylar şol wagtky kelt jemgyýetiniň senetçilikde hem, bejeriş tejribesinde hem ösen bolandygyny görkezýär.
Bu arheologik ýadygärlikde gözleg işleri 1970–1980-nji ýyllarda hem alnyp barlypdy. 2024-nji ýyldan bolsa gazuwlara täzeden başlandy. Maksat — bu ýeri syýahatçylara açyk bolan bilim ýodasyna öwürmek.


düýn 22:07
1.6k+

Arheologlar Müsürde 4400 ýyllyk Gün ybadathanasyny tapdy

Kairiň golaýyndaky Abusir nekropolynda ýaşy, takmynan, 4400 ýyl bolan Gadymy Müsüriň Gün ybadathanasynyň harabalygy tapyldy. Bu ybadathana, çen bilen, b.e.öň 2420-nji ýyldan 2389-njy ýyl aralygynda V nesilşalygyň döwründe dolandyran faraon Niuserrä degişli bolupdyr...

16.12.2025 19:18
4.6k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...

15.12.2025 17:03
8.2k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...

15.12.2025 15:06
4.4k+

400 müň ýyllyk oduň yzy tapyldy: neandertallar Homo sapiens-den has öň ot ýakypdyr

Arheologlar Suffolk graflygyndaky arheologik ýadygärligiň çäginde adamlaryň 400 müň ýyl mundan ozal – öňki hasap edilenden tas 350 müň ýyl ir ot ýakmagy öwrenendigine subutnama tapdy. Ylmy gözleg Nature žurnalynda neşir edildi...