Sisiliýanyň kenarlarynda Birinji Puni urşy döwrüniň gadymy rim tuwulgasy tapyldy

  • 14.09.2025 19:24
  • 2.6k+

Sisiliýanyň suwlarynda b.e.öň 241-nji ýylda Egad adalaryndaky söweş wagty ýitirilip bilnen gadymy rim bürünç tuwulgasy tapyldy diýip, Live Science habar berýär.

Tuwulgany we ýene 30 töweregi predmeti Suwa giden ýerleri resminamalaşdyrmak boýunça jemgyýetiň (Society for the Documentation of Submerged Sites, SDSS) daýwerleri tapdy. Ähtimal, artefaktlar gadymy rim gämisi ele salnanda bortdan gaçan bolmaly.
Tapylan tuwulga montefortino hökmünde belli bolan sowut modeline degişli. Rimliler bu stili keltlerden alypdyr. Şeýle görnüşli tuwulgalar b.e.öň IV asyrdan b.e. I asyryna çenli ulanylypdyr. Olaryň ýokarsynda ýelek dakar ýaly ýer, şeýle-de häzirkizaman kepkalaryna meňzeş gaş we ýaňak ýerinde gorag plastinalary bar.
B.e.öň 241-nji ýylyň 10-njy martynda Egad adalaryndaky söweşde Karfageniň (häzirki Tunisiň ýerindäki şäher döwleti) we Gadymy Rimiň goşunlary uruşýar. Gadymy grek taryhçysy Polibiý karfagen goşunynyň san taýdan agdyk gelendigini, ýöne rimlileriň has taýýarlykly bolandygyny belledi. Netijede, Karfagen Sisiliýadaky ýerleri elden gidirip, b.e.öň 264-nji ýyldan bäri dowam eden Birinji Puni urşunda ýeňildi. Bu söweş Rim respublikasy bilen ýaşaýjylary puniler diýlip atlandyrylan Karfageniň arasyndaky üç dawanyň ilkinjisi boldy. Garşydaşlar Korsika we Sisiliýa adalaryny ele almak ugrunda göreşdi.
Ikinji Puni urşy b.e.öň 218-nji ýyldan 201-nji ýyl, üçünjisi – b.e.öň 149-njy ýyldan 146-njy ýyl aralygynda boldy. Soňky dawanyň netijesinde Karfagen doly weýran boldy, onuň ilaty gul edildi, Rim bolsa Ortaýer deňziniň günbatar böleginde hökmürowanlyk gurdy.


23.10.2025 11:51
3.5k+

Rimde Kapitoliý muzeýinde ilkinji gezek «Türkmenistanyň gadymy siwilizasiýalary» atly sergi geçiriler

2025-nji ýylyň 25-nji oktýabryndan 2026-njy ýylyň 12-nji apreli aralygynda Rim şäherindäki Kapitoliý muzeýiniň Palazzo dei Conservatori zallarynda «Türkmenistanyň gadymy siwilizasiýalary» atly sergi geçiriler. Italiýaly tomaşaçylara ilkinji gezek Margiana we Parfiýa gadymy medeniýetleriniň arheologik tapyndylary görkeziler...

23.10.2025 09:54
5.3k+

2026-njy ýylyň Olimpiýa oýunlarynyň açylyş dabarasy Jiorjio Armaniniň hormatyna bagyşlanar

2026-njy ýylyň gyşky Olimpiýa oýunlarynyň açylyş dabarasy italýan moda älemindäki meşhur dizaýner Jiorjio Armaniniň hormatyna bagyşlanar diýip, WWD neşiri habar berýär. Dabara 6-njy fewralda Milanda “San-Siro” stadionynda we şäheriň beýleki ýerlerinde geçiriler...

20.10.2025 10:52
11k+

Angliýada bitewi diýen ýaly “gylyç şekilli ażdarha” tapyldy

Beýik Britaniýanyň Ýura kenarynda alymlar öň belli bolmadyk, delfiniň ululygyndaky gadymy deňiz süýrenijisi — ihtiozawryň bitin diýen ýaly skeletini tapdylar. Britan paleontologlary Papers in Paleontology žurnalynda çap eden makalasynda bu tapyndynyň ihtiozawrlaryň ewolýusiýasynyň taryhyndaky boşlugy doldurmaga kömek edýändigini belleýärler...

15.10.2025 15:25
4.7k+

Italiýanyň kenarlarynda çuň suwlardaky merjenleriň täze görnüşleri tapyldy

Alymlar Ortaýer deňzinde uly çuň umman rifini ýüze çykardylar. Bu açyş merjenleriň ekoulgamlarynyň ekologiki funksiýalaryny we umman çuňlugyndaky paýlanyşyny has gowy öwrenmäge kömek eder diýip, The Independent habar berýär...