Sisiliýanyň kenarlarynda Birinji Puni urşy döwrüniň gadymy rim tuwulgasy tapyldy

  • 14.09.2025 19:24
  • 2.6k+

Sisiliýanyň suwlarynda b.e.öň 241-nji ýylda Egad adalaryndaky söweş wagty ýitirilip bilnen gadymy rim bürünç tuwulgasy tapyldy diýip, Live Science habar berýär.

Tuwulgany we ýene 30 töweregi predmeti Suwa giden ýerleri resminamalaşdyrmak boýunça jemgyýetiň (Society for the Documentation of Submerged Sites, SDSS) daýwerleri tapdy. Ähtimal, artefaktlar gadymy rim gämisi ele salnanda bortdan gaçan bolmaly.
Tapylan tuwulga montefortino hökmünde belli bolan sowut modeline degişli. Rimliler bu stili keltlerden alypdyr. Şeýle görnüşli tuwulgalar b.e.öň IV asyrdan b.e. I asyryna çenli ulanylypdyr. Olaryň ýokarsynda ýelek dakar ýaly ýer, şeýle-de häzirkizaman kepkalaryna meňzeş gaş we ýaňak ýerinde gorag plastinalary bar.
B.e.öň 241-nji ýylyň 10-njy martynda Egad adalaryndaky söweşde Karfageniň (häzirki Tunisiň ýerindäki şäher döwleti) we Gadymy Rimiň goşunlary uruşýar. Gadymy grek taryhçysy Polibiý karfagen goşunynyň san taýdan agdyk gelendigini, ýöne rimlileriň has taýýarlykly bolandygyny belledi. Netijede, Karfagen Sisiliýadaky ýerleri elden gidirip, b.e.öň 264-nji ýyldan bäri dowam eden Birinji Puni urşunda ýeňildi. Bu söweş Rim respublikasy bilen ýaşaýjylary puniler diýlip atlandyrylan Karfageniň arasyndaky üç dawanyň ilkinjisi boldy. Garşydaşlar Korsika we Sisiliýa adalaryny ele almak ugrunda göreşdi.
Ikinji Puni urşy b.e.öň 218-nji ýyldan 201-nji ýyl, üçünjisi – b.e.öň 149-njy ýyldan 146-njy ýyl aralygynda boldy. Soňky dawanyň netijesinde Karfagen doly weýran boldy, onuň ilaty gul edildi, Rim bolsa Ortaýer deňziniň günbatar böleginde hökmürowanlyk gurdy.


28.09.2025 10:49
8.4k+

Ysraýylda Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we şaý-seplerden ybarat hazyna tapyldy

Ysraýylyň demirgazygynda, Kineret kölüniň golaýyndaky Susita milli seýilgähinde arheologlar Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we onlarça şaý-sep böleklerinden ybarat hazynany tapdy. Bu barada Ynet portaly habar berýär...

27.09.2025 20:39
8.4k+

Türkmenistanly hünärmenler Italiýada energiýa seýilgähleriniň dörediliş tejribesini öwrendiler

22–24-nji sentýabr aralygynda türkmenistanly hünärmenler Italiýada bolup, tehnologik energiýa seýilgähleriniň dörediliş tejribesini öwrendiler. Sapar ÝHHG-niň Aşgabatdaky merkezi tarapyndan guraldy. Türkmenistanyň Döwlet energetika institutyň wekilleri Ýewropa Komissiýasynyň Bilelikdäki gözleg merkeziniň hem-de Milan Politehniki uniwersitetiniň alymlary bilen duşuşyklary geçirdiler...

27.09.2025 19:28
9.8k+

Argentinada öň belli bolmadyk ýyrtyjy megaraptoryň we onuň pidasynyň galyndylary tapyldy

Argentinanyň günortasynda paleontologlar güýçli öňki elleri we uzyn dyrnaklary bolan öň näbelli ýyrtyjy dinozawryň galyndylaryny ýüze çykardylar. Bu tapyndy megaraptor nesliniň Günorta Amerikada uzak wagtlap ýaşandygyny tassyklaýar diýip, Nature Communications žurnalynda bellenýär...

25.09.2025 19:07
6.1k+

Çehiýada ýerde 30 müň ýyl ýatan awçy gurallarynyň toplumy tapyldy

Günorta Morawiýada, Pawlow daglarynyň eteginde arheologlar üýtgeşik artefakty – grawett döwrüniň awçysynyň daş gurallarynyň toplumyny gazyp aldy. Tapyndy ýerde, takmynan, 30 müň ýyl ýatan diýip, Anthropology neşiri ýazýar...