ÝUNISEF: dünýäde aşa agramly çagalaryň sany 391 milliona ýetdi

  • 12.09.2025 18:14
  • 6.3k+

Artykmaç agramy bolan 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2000-nji ýyldan bäri iki esse artyp, 391 milliona ýetdi. Bu barada BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) çagalaryň iýmitleniş ýagdaýyna bagyşlanan täze hasabatynda aýdylýar.

“2000-nji ýyldan bäri artykmaç agramdan ejir çekýän 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 194 milliondan 391 milliona çenli iki esse artdy” – diýlip, resminamada aýdylýar.

Görkezijiniň ösüşi deň derejeli däldi. 2000-nji ýylda artykmaç agramyň iň pes derejesi hasaba alnan Günorta Aziýada 2022-nji ýyla çenli şeýle ýagdaýlaryň sany tas bäş esse ýokarlandy. Gündogar Aziýada we Ýuwaş umman sebitinde, Latyn Amerikasynda we Karib basseýninde, şeýle-de Ýakyn Gündogarda we Demirgazyk Afrikada bu görkeziji, takmynan, 10 göterim punkt ýokarlandy.
ÝUNISEF-iň hünärmenleri muny iýmitleniş endikleriniň üýtgemegi bilen baglanyşdyrýar. Olaryň maglumatlaryna görä, çagalaryň iýýän iýmitlerine, esasan, gaýtadan işlenen önümler we düzüminde şeker, duz, arassalanan krahmal, zyýanly ýaglar we goşundylar köp bolan fastfud girýär. Şol bir wagtyň özünde, şeýle tagamlary saýlamak köp ýagdaýlarda çagalaryň öz islegleri bilen däl-de, “sagdyn däl iýmit gurşawy” bilen baglanyşyklydyr.
Hasabatda şeýle önümleriň dükanlarda we mekdeplerde giňden hödürlenýändigi, internetde we sosial ulgamlarda olaryň mahabatlarynyň bolsa öndürijilere ýetginjekleri çekmek üçin goşmaça mümkinçilik berýändigi bellenilýär. 


26.09.2025 11:21
3.2k+

Aşgabatda saglygy goraýyş, bilim, sport ulgamlarynyň halkara sergisi geçiriler

Aşgabatda “Saglygy goraýyş, bilim we sport Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe” atly halkara sergisiniň we ylmy maslahatynyň çäklerinde 3 sany iri forumy geçirmek göz öňünde tutulýar. Olar - Türki dilli ýurtlaryň kardiologlarynyň XI kongresi, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň fiziologlarynyň halkara kongresi, Ýewraziýa döwletleriniň onkolog lukmanlarynyň halkara maslahaty...

25.09.2025 20:32
2.6k+

Waksina derä sürtülende sanjymdan has täsirli bolýar: syçanlarda synag edildi

Barlagçylar deri çekilende ýerli ýagdaýda waksinanyň ulanmagyň adaty inýeksiýalardan has täsirli işländigini anykladylar. Synaglar syçanlarda geçirildi. Bu barada Londonyň King’s College uniwersitetiniň hem-de Fransiýanyň INSERM — Milli saglyk we lukmançylyk gözleg institutynyň hünärmenleri Cell Reports žurnalynyň sahypalarynda paýlaşdylar...

21.09.2025 20:36
2k+

IAEA-nyň we BSGG-niň bilermenleri Türkmenistana imPACT missiýasynyň saparyny amala aşyrdylar

8–13-nji sentýabr aralygynda Aşgabatda we Daşoguz welaýatynda Atom energiýasy boýunça halkara agentligi (MAGATE), Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy (BSGG) hem-de Rak kesellerini öwreniş halkara agentligi (MAIR) tarapyndan gurnalan imPACT syn missiýasy geçirildi...

20.09.2025 06:33
2.4k+

Mounjaro derman serişdesi 2-nji görnüşli süýji keseli bolan çagalary bejermekde netijeliligini görkezdi

Eli Lilly kompaniýasynyň Mounjaro derman serişdesi (tirzepatid) 2-nji görnüşli süýji keseli bolan çagalarda we ýetginjeklerde netijeliligini görkezdi. Ol synaga gatnaşanlara ganyň düzümindäki şekeriň gözegçiligini gowulaşdyrmaga we beden agramynyň indeksini (BAI) azaltmaga kömek etdi diýip, Reuters habar berýär...