Türkiýede tilki derisini geýen adamyň 8000 ýyllyk heýkeli tapyldy

  • 02.09.2025 20:05
  • 12k+

Arheologlar Türkiýede bir adamyň toýundan ýasalan uly bolmadyk heýkeljigini tapdylar. Bu artefaktyň ýaşy, takmynan, 8000 ýyl töweregi diýip, DHA habarlar gullugy habar berdi.

Dokuz santimetrlik heýkel Izmir welaýatynyň Kemalpaşa etrabynyň Ulujak depesinden tapyldy. Ol tilki derisini geýen adamy şekillendirýär. Hünärmenleriň pikirine görä, bu aýratynlyk ýurduň günorta-gündogaryndaky Şanlyurfa welaýatynda ýerleşýän gadymy Göbekli-Tepe toplumynyň sütünlerine salnan nagyşlary gaýtalaýar. Meňzeşlikler dört müň ýyl töweregi wagtyň ara düşýändigine garamazdan Günbatar we Günorta-Gündogar Anadoly medeniýetleriniň arasyndaky baglanyşygy görkezýär diýip, Archaeologs neşiri ýazýar.
Ulujak depesi, takmynan, 8 850 ýyl bäri bar. 2009-njy ýyldan bäri ol ýerde gazuw-agtaryş işleri geçirilýär, onuň dowamynda neolit eýýamyndaky adamlaryň durmuşyny açyp görkezýän artefaktlar tapylýar. Bu ýerde küýzegärçilik ussahanasy bolupdyr we täze tapyndy bu sebitde senetçiligiň ösendigini tassyklaýar.
Gobekli-Tepe toplumy, takmynan, 12 000 ýyldan bäri bar. Ol 1960-njy ýyllarda arheologlar tarapyndan tapyldy we 1994-nji ýylda gazuw-agtaryş işleri geçirilip başlandy. Onuň sekiz gektar meýdany tutýan çägi haýwanlaryň şekilleri bilen bezelen beýikligi bäş metrden gowrak bolan T görnüşli sütünli tegelek daş binalary öz içine alýar.
Barlagçylaryň pikirine görä, heýkeljik neolit asyry döwründe sosial rollara has gowy düşünmäge kömek edýär. Aýal heýkeljikler, köplenç, ýalaňaç şekillendirilipdir, erkek heýkeljikler bolsa geýimli görnüşde bolupdyr. Bu Anadolydaky dürli jemgyýetleriň umumy gymmatlyklaryny görkezýän hökümdarlygyň we awyň nyşanyna  ünsi çekdi.


21.09.2025 21:24
3.9k+

Şotlandiýanyň kenarlarynda Makdonaldlar urugynyň orta asyr galasynyň galyndylary tapyldy

Arheologlar Şotlandiýanyň günbatar kenarynda ýitirilen diýlip hasaplanan orta asyr galasyny we patyşalyk köşgüni tapdy. Açyş Makdonaldlar urugynyň galasy baradaky rowaýatlaryň hakykatdygyny tassyklady diýip, BBC News habar berýär...

20.09.2025 14:25
8.6k+

Gobi çölünde üýtgeşik tegelek kelleli dinozawr tapyldy

Mongoliýadaky Gobi çölünde paleontologlar gümmezkelle dinozawryň daşa öwrülen galyndylaryny tapdy. Galyndylaryň ýaşy 108-115 mln ýyla barabar. Bu häzirki günde şeýle dinozawrlaryň iň gadymy we doly galyndylarydyr...

18.09.2025 13:47
8.3k+

Hytaýda 2200 ýyldan gowrak ozal gaýada oýulyp ýazylan ýazgy tapyldy

Hytaýda arheologlar ilkinji merkezleşdirilen imperiýanyň döreýiş eýýamy barada täze maglumatlary berýän özboluşly tapyndy barada habar berildi. Sinhua agentliginiň maglumatlaryna görä, Sinhaý welaýatynyň demirgazygynda, Golog-Tibet awtonom okrugynda, Gýaring-So kölüniň golaýyndaky gaýada gadymy ýazgy tapyldy...

14.09.2025 19:24
2.5k+

Sisiliýanyň kenarlarynda Birinji Puni urşy döwrüniň gadymy rim tuwulgasy tapyldy

Sisiliýanyň suwlarynda b.e.öň 241-nji ýylda Egad adalaryndaky söweş wagty ýitirilip bilnen gadymy rim bürünç tuwulgasy tapyldy diýip, Live Science habar berýär. Tuwulgany we ýene 30 töweregi predmeti Suwa giden ýerleri resminamalaşdyrmak boýunça jemgyýetiň (Society for the Documentation of Submerged Sites, SDSS) daýwerleri tapdy...