Arheologlar Eýranyň demirgazyk-gündogaryndaky Demirgazyk Horasan welaýatynda ýaşy 3000 ýyla barabar bolan daş gapyrjagy tapdy.
Live Science neşiriniň maglumatlaryna görä, tapyndy Çalou Depesindäki gazuw-agtaryş işleriniň dowamynda ýüze çykaryldy. Bu ýerde 2006-njy ýyldan bäri biri-birinden uzak bolmadyk aralykda ýerleşen we pes gorganlar bilen örtülen 48 mazar tapyldy.
Mazarlaryň birinde ýetginjek gyz jaýlanypdyr. Onuň süňkleri bilen birlikde tapylan predmetleriň arasynda ýylanyň we içýanyň şekili bolan gara daşdan gönübürçly gapyrjak aýratyn ünsi çekdi. Eýranyň Medeni miras ministrliginden arheolog Ali Wahdatiniň habar bermegine görä, bu predmet kosmetika ýa-da göz üçin sürme hökmünde ulanylan toz görnüşli gara mineral üçin konteýner hökmünde hyzmat eden bolsa gerek. Alymlaryň pikiriçe, ýylanyň we içýanyň şekili “gorag” funksiýasyny ýerine ýetiren bolmaly.
Şeýle predmet ozal häzirki Owganystanyň, Täjigistanyň we Özbegistanyň çäginde ýerleşen Baktriýada bürünç asyrynyň aramgähinde tapyldy. Bu gapyrjagyň hem baktriýa daşyndan ýasalan bolmagy mümkin.
Gapyrjakdan başga-da, guburda altyn gulakhalka we ýüzük, bürünç aýna, pil süňkünden we bürünçden temençe, keramiki gaplar, bürünç möhür we lazuritden monjuk tapyldy. Bu tapyndylar beýleki sebitler bilen söwda aragatnaşyklaryny görkezýär.