Aşgazany ösümlikden doly, taryhda ilkinji ot iýýän pterozawr tapyldy

  • şu gün 17:12
  • 1.8k+

Paleontologlar taryhda ilkinji gezek aşgazanynda ösümlik iýmitiniň galyndylary bolan pterozawryň galyndylaryny tapdylar. Bu açyş agzalan uçýan süýrenijileriň käbir görnüşleriniň ot iýiji bolandygynyň ilkinji göni subutnamasydyr.

Bu galyndy Tapejaridae maşgalasyna degişli Sinopterus atavismus görnüşiniň ýaş wekiline degişlidir we Hytaýyň demirgazyk-gündogaryndaky Jehol formasiýasynda tapyldy. Barlag Şenýan mugallymçylyk uniwersitetiniň we Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň paleontologlary Sinszýun Çžang we Şunsin Szýan tarapyndan geçirildi. Olaryň işleri Science Bulletin žurnalynda çap edildi.
Topar aşgazanyň içindäkileri öwrenmek üçin ýokary çözgütli rentgen şöhlelerini ulandy. Ýokarky böleginden iri kwars kristallary - haýwanlara iýmiti üwemegine kömek edýän adaty gastrolitler çykdy. Aşaky böleginde bolsa ösümlik maddalaryna mahsus bolan ýüzlerçe fitolitler, mineral gurluşlar bar. Öň pterozawrlarda fitolitler tapylmandy.
Şu wagta çenli pterozawrlar esasan ýyrtyjy hasaplanýardy. Ozal olaryň garnyndan tapylan iýmit galyndylarynda balyk bardy. Ýöne alymlaryň pikirine görä, täze nusga käbir görnüşleri, şol sanda dişleri ýok, ýöne totularyňky ýaly tumşugy bolan tapežaridleri hem öz içine alýan “ot iýijilerdigini doly subut edýär”.
Bu ylmy işe gatnaşmadyk paleontolog Dewid Martill Science žurnalyna beren interwýusynda: "Beýle açyş ýüz ýyldan bir gezek edilýär" diýip belledi.


şu gün 10:44
1.2k+

Paleontologlar gadymy süýdemdirijiniň täze görnüşini açdy. Ol 143 mln ýyl ozal ýaşapdyr

Paleontologlar dügür dişlileriň toparyndan mezozoý süýdemdirijisiniň täze nesline we görnüşine häsiýetnama berdi. Onuň dişleriniň daşa öwrülen galyndylary Beýik Britaniýada tapyldy. Takmynan, 143 mln ýyl ozal ýaşan bu jandar Novaculadon mirabilis adyny aldy diýlip, Proceedings of the Geologists’ Association žurnalynda habar berilýär...

düýn 19:23
2k+

Alymlar ýaralary bitirmek üçin guşuň düwünçek dokumalaryny ulanmagy teklip edýärler

Demirgazyk-Kawkaz federal uniwersitetiniň alymlary ýara bitiriji dermanlary döretmek üçin guşuň düwünçek dokumalaryndan edilen peptidleri ulanmagy teklip etdiler. Işläp taýýarlama melhemleriň, gelleriň we suwuk plastyrlaryň bir toparynyň çykarylmagy bilen tamamlanar...

düýn 18:57
3.2k+

Mum güýeleriniň gurçuklarynyň plastigi iýip, ýag görnüşinde öz organizminde toplaýandyklary ýüze çykaryldy

Alymlar uly mum güýeleriniň (Galleria mellonella) gurçuklarynyň polietileni metabolik taýdan işläp (siňdirip), ony birnäçe günüň dowamynda öz bedeninde lipid (ýag) görnüşinde toplap bilýändiklerini ýüze çykardylar...

11.07.2025 11:17
3.7k+

Alymlar 200 mln ýyl ozal ýaşan pterozawryň täze görnüşini suratlandyrdylar

ABŞ-nyň Smitsonow institutynyň işgärleri Petrifaýd-Forest milli seýilgähinde (Arizona ştaty)  209 million ýyl mundan ozal ýaşap geçen pterozawrlaryň näbelli görnüşleriniň galyndylaryny tapdylar. Edaranyň metbugat gullugynyň habaryna görä, tapyndy giçki trias döwrüne degişlidir...