ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

  • 06.07.2025 15:46
  • 11k+

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär.

AP habarlar gullugynyň habaryna görä, kesellän ýekeje mal birnäçe hepdäniň içinde tutuş sürini ýoklap biler. Bejergi edip bolýar, ýöne köplenç bu agyryly geçýär.
Zyýankeşlere garşy göreşmek üçin ABŞ-nyň Oba hojalygy ministrligi tohumsyz erkek çybynlary köpçülikleýin köpeltmek we ýaýratmak maksatnamasyna başlady. Köpelip bilmezlikleri üçin olary radiasiýa arkaly tohumsyzlandyrýarlar. Bu usul himiki serişdeleri ulanmaklyga garanda ekologiýa taýdan has arassa we täsirli hasaplanýar. 1960-njy ýyllarda şuňa meňzeş çemeleşme howpy aradan aýyrmaga kömek etdi, ýöne geçen ýyl parazit Meksikanyň günortasynda ýene döredi.
2026-njy ýyla çenli Tehasda we Meksikada hepdede 400 million siňek öndürmäge ukyply birgiden fabrikler bolar. Siňeklere ýumurtga tozy bilen balyň garyndysy berilýär we liçinkalary ýonuşgaly gabyň düýbünde ösdürilýär.
Florida uniwersitetiniň dosenti Edwin Berjessiň sözlerine görä, tohumsyzlandyrylan siňekleri ulanmak zyýankeşlere garşy göreşde iň oňat üstünlikleriň biridir. ABŞ bu taslama oba hojalygyny gorar we ykdysady ýitgileriň öňüni alar diýip umyt edýär.


düýn 19:18
2.4k+

Paleontologlar dinozawryň täze görnüşini açdylar: Ol tas 110 ýyllap köpçüligiň göz öňünde durdy

Paleontologlar köne kolleksiýalaryň arasyndaky muzeý witrinasynda dinozawryň täze görnüşini tapdylar. Bu, alymlaryň 1916-njy ýylda tapylan ördek burunly gadrozawridanyň nusgasyny täzeden öwrenenlerinden soň ýüze çykdy...

15.12.2025 17:03
7.2k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...

15.12.2025 15:06
3.9k+

400 müň ýyllyk oduň yzy tapyldy: neandertallar Homo sapiens-den has öň ot ýakypdyr

Arheologlar Suffolk graflygyndaky arheologik ýadygärligiň çäginde adamlaryň 400 müň ýyl mundan ozal – öňki hasap edilenden tas 350 müň ýyl ir ot ýakmagy öwrenendigine subutnama tapdy. Ylmy gözleg Nature žurnalynda neşir edildi...

15.12.2025 08:34
1.4k+

ABŞ-da gatanda CO₂-ni siňdirýän beton işlenip düzüldi

Massaçusetsdäki Wuster Politehniki Institutynyň (WPI) alymlary Fermentatiw Gurluşlyk Materialy (ESM) diýlip atlandyrylýan innowasion gurluşyk materialyny işläp düzdüler. Onuň esasy aýratynlygy uglerod-negatiw bolmagydyr: gatama prosesinde ol kömürturşy gazyny çykarman, tersine, atmosferadan kömürturşy gazyny işjeň özüne siňdirýär...