ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

  • 06.07.2025 15:46
  • 11k+

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär.

AP habarlar gullugynyň habaryna görä, kesellän ýekeje mal birnäçe hepdäniň içinde tutuş sürini ýoklap biler. Bejergi edip bolýar, ýöne köplenç bu agyryly geçýär.
Zyýankeşlere garşy göreşmek üçin ABŞ-nyň Oba hojalygy ministrligi tohumsyz erkek çybynlary köpçülikleýin köpeltmek we ýaýratmak maksatnamasyna başlady. Köpelip bilmezlikleri üçin olary radiasiýa arkaly tohumsyzlandyrýarlar. Bu usul himiki serişdeleri ulanmaklyga garanda ekologiýa taýdan has arassa we täsirli hasaplanýar. 1960-njy ýyllarda şuňa meňzeş çemeleşme howpy aradan aýyrmaga kömek etdi, ýöne geçen ýyl parazit Meksikanyň günortasynda ýene döredi.
2026-njy ýyla çenli Tehasda we Meksikada hepdede 400 million siňek öndürmäge ukyply birgiden fabrikler bolar. Siňeklere ýumurtga tozy bilen balyň garyndysy berilýär we liçinkalary ýonuşgaly gabyň düýbünde ösdürilýär.
Florida uniwersitetiniň dosenti Edwin Berjessiň sözlerine görä, tohumsyzlandyrylan siňekleri ulanmak zyýankeşlere garşy göreşde iň oňat üstünlikleriň biridir. ABŞ bu taslama oba hojalygyny gorar we ykdysady ýitgileriň öňüni alar diýip umyt edýär.


şu gün 00:07
1.5k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...

25.10.2025 15:42
5k+

Gara tomzaklar maslyk bilen iýmitlenmekligi 37 million ýyl ozal özleşdiripdir

Takmynan, 37 million ýyl ozal Argentinanyň Patagon peslikleri giň otluklar bilen örtülen bolup, bu ýer gylyç dişli torbalylaryň, äpet guşlaryň hem-de tapirlere we atlara meňzeş uly ot iýiji haýwanlaryň ýaşaýan mekany bolupdyr...

25.10.2025 14:32
1.9k+

«Sanly çözgüt–2025» bäsleşiginiň saýlama tapgyry başlandy

Türkmenistanyň Aragatnaşyk ministrliginde IT-tehnologiýalaryny, emeli aňy we robot tehnikasyny ösdürmäge gönükdirilen innowasion bäsleşik — «Sanly çözgüt–2025» boýunça saýlama tapgyry geçirilýär. Bäsleşik ýedi ugurda geçiriler: emeli aň robot tehnika we awtomatlaşdyrma «akylly» oba hojalyk tehnologiýalary akylly şäher konsepsiýalary sanly lukmançylyk elektron bilim hyzmatlar ulgamynyň sanlylaşdyrylmagy ...

24.10.2025 12:26
3.8k+

Ýaş alymlar rak keseline garşy "Troýan şekeri" bolan dermany döretdiler

Russiýanyň MIREA tehnologik uniwersitetiniň hünärmenleri rak keseline garşy täze fotodinamik bejergi usulynda şekeri peýdalandylar. Täze taýýarlanan derman serişdesindäki glýukoza molekulalary rak öýjüklerini aldap, olary derman serişdelerini has işjeň siňdirmäge mejbur edýär diýip, uniwersitetiň metbugat gullugy TASS-a habar berdi...