Arheolog Ispaniýanyň golaýynda rowaýata öwrülen Atlantida şäherini tapandygyny aýdýar

  • 06.07.2025 14:44
  • 7.8k+

Britaniýaly arheolog Maýkl Donnellan Atlantidanyň Ispaniýanyň kenaryndan üç kilometr uzaklykda, Kadis şäheriniň golaýynda ýerleşip biljekdigini aýtdy. Bu barada alymyň alternatiw taryha bagyşlanan Cosmic Summit konferensiýasynda eden çykyşyna salgylanýan, Daily Mail ýazýar.

Donnellan öz açyşy barada dokumental filmi surata düşürdi. Onuň sözlerine görä, deňziň düýbünde beýikligi alty metr töweregi bolan konsentrik aýlawlar görnüşindäki diwarlara meňzeýän uzyn daş desgalar tapyldy. Arheologyň tassyklamagyna görä, bu daşlar birsydyrgyn goýlup, ulagyň ýarysy ýaly ululykda gönüburçly görnüşe eýe. Gurluşlaryň merkezinde Donnellanyň b.e.öňki IV asyrda Platon tarapyndan beýan edilen Poseýdon ybadathanasyna meňzedýän, weýran edilen gönüburçly bina ýerleşýär.
Arheologyň düşündirmegine görä, gidrolokasiýa we lidar ulanylyp, sekiz ýyllap geçirilen barlaglardan bäri diwarlar asylky duran ýerinden süýşüpdir we jaýryk açypdyr. Ol diwarlaryň, esasanam, daşarky diwarlaryň zaýalanmagy güýçli sunami netijesinde bolup biljekdigini çaklaýar.
Kadis Günbatar Ýewropanyň miladydan öňki 1100-nji ýyllarda finikiýalylar tarapyndan esaslandyrylan bolmaly diýlip çaklanylýan iň gadymy şäherlerinden biridir. Donnellan tapylan desgalaryň binagärlik stiliniň rimiňkä-de, wenesiýanyňka-da meňzemeýändigini belleýär. Onuň baha bermegine görä, şäheriň ululygy takmynan 550x365 kilometr.
Meşhur antik filosofy Platon Atlantidany özüniň “Timeý” we “Kritiý” eserlerinde suratlandyrypdyr. Platonyň pikirine görä, ol Gerkules sütünleriniň (Gibraltar bogazy) aňyrsyndaky ada döwleti bolup, 11 600 ýyl töweregi ozal ýertitremesi we suw joşmagy netijesinde heläk bolupdyr. Şeýle-de bolsa, alymlaryň köpüsi şol döwürde şeýle ösen siwilizasiýanyň bolup biljekdigine şübhelenýärler.


düýn 12:10
2.3k+

Zebra balyklary alymlara adamda eşidişi nädip dikeltmelidigine düşünmäge kömek edýär

Amerikaly biologlar sesleriň kabul edilişine jogapkär duýgur öýjükleriň dikeldilmegine gözegçilik edýän genleri tapdylar. Bu adamlarda kerrewligi we kerligi bejermegiň usullaryny işläp düzmäge kömek edip biler diýip, Stouers lukmançylyk barlag institutynyň (SIMR) metbugat gullugy habar berdi...

17.07.2025 14:28
2.3k+

Turşudan süýjä: Hytaýda kömürturşy gazyny şekere öwürmegi öwrendiler

Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň Týanszin senagat biotehnologiýa institutynyň alymlary kömürturşy gazyny çylşyrymly uglewodlara netijeli öwürmegiň usulyny işläp taýýarladylar. CO₂-ni üýtgetmegiň netijesinde olara fruktoza, glýukoza, amiloza, amilopektin we azyk hem himiki senagatda ulanmak üçin ýaramly bolan beýleki birleşmeleri almak başardýar...

16.07.2025 06:27
5k+

Hytaýda arynyň beýnisini dolandyrmagy öwrendiler. Ol diýleni 90% ýerine ýetirýär

Pekin tehnologiýa institutynyň alymlary beýnä täsir edýän dolandyryjy arkaly dolandyryp bolýan dünýäde ilkinji kiborg aryny döretdi. Bu barada South China Morning Post neşiri habar berýär. Enjamyň agramy 74 milligram bolup, bu arylaryň göterýän şireli haltasynyň agramyndan hem azdyr...

16.07.2025 06:16
2.7k+

Alymlar bagry göçürmezden bejermek üçin sütün öýjüklerini döretdiler

Ýewropaly molekulýar biologlar organyň dokumalaryna netijeli ýapyşýan we çynlakaý zeper ýetmelerde onuň regenerasiýasyny çaltlaşdyrýan bagyr sütün  öýjükleriniň ösdürilip ýetişdirilişini işläp taýýarladylar. Bu açyş sirrozyň agyr görnüşlerinde bagyr transplantasiýasyna alternatiwa bolup biler diýip, Birmingem uniwersitetiniň metbugat gullugy habar berdi...