BMG dünýäde çaga dogluş derejesiniň peselmeginiň esasy sebäplerini aýtdy

  • 14.06.2025 19:30
  • 12k+

Dünýäniň köp ýurtlarynda çaga dogluş derejesi rekord pes görkezijilere ýetdi. Bu barada BMG-niň Ilat gaznasynyň (ÝUNFPA) täze hasabatynda aýdylýar.

ÝUNFPA 14 ýurtda, şol sanda ABŞ-da, Hindistanda, Braziliýada we Germaniýada 14 müň adamyň arasynda barlag geçirdi.
Pikir soraşmalara görä, her bäşinji adam öz isleýän çaga sanyny dünýä indirip bilmeýändigini aýtdy. Munuň esasy sebäpleri ýaşaýyş bahasynyň ýokary bolmagy we maliýe kynçylyklary boldy.
Pikir soraşma gatnaşanlar iş bilen ene-ata bolmagy utgaşdyrmagyň hem kyndygyny, şeýle-de döwlet tarapyndan goldawyň gowşaklygyny, saglyk bilen bagly näsazlyklary we syýasy durnuksyzlygy belledi.

“Dünýä çaga dogluşynyň giň gerimde pese gaçyş döwrüne aýak basdy. Dogluş koeffisiýenti köp adamlaryň öz isleýän maşgalasyny gurup bilmejekdigini duýmagy sebäpli ep-esli derejede azalýar we bu, hakykatdanam, çökgünlik” – diýip, ÝUNFPA-nyň ýerine ýetiriji müdiri Nataliýa Kanem belläp geçdi.

Guramanyň maglumatlaryna görä, Ýer ýüzüniň ilaty 90 ýylda 3,1 mlrd adam artar. Esasy ösüşiň Afrikada, Aziýada we Latyn Amerikasynda bolmagyna garaşylýar. Ýewropada we Ýaponiýada, tersine, ilatyň sany azalyp biler.
Mysal üçin, 2023-nji ýylda Ýewropa Bileleşiginiň ýurtlarynda 3,67 mln çaga dünýä indi, bu bir ýyl ozalkydan 5,4% azdyr. Şeýle-de, bu 1961-nji ýyldan bäri iň uly peselmedir. Birinji çagasy dünýä inen zenanlaryň ortaça ýaşy 29,8 ýaşa çenli ýokarlandy. ÝB-de demografiki pese gaçyş 2008-nji ýyldan bäri dowam edýär. 


14.06.2025 14:16
2.5k+

ÝUNFPA-nyň Türkmenistandaky wekilhanasy surat çekmek bäsleşigini yglan etdi

BMG-niň Ilat gaznasynyň (ÝUNFPA) Türkmenistandaky wekilhanasy her ýylyň 11-nji iýulynda bellenýän Bütindünýä ilat güni we BMG-niň Ilat gaznasynyň dünýä ilaty hakynda ählumumy Hasabatynyň goýberilmegi mynasybetli akwarel işleriniň bäsleşigini yglan etdi...

08.05.2025 16:46
4.8k+

BMG-de Ikinji jahan urşunyň pidalary hatyralandy

Ikinji jahan urşunyň gutarmagynyň 80 ýyllygy mynasybetli Nýu-Ýorkdaky ştab-kwartirada BMG-niň Baş Assambleýasynyň ýörite mejlisi geçirildi. Ol mart aýynda Russiýanyň teklibi bilen kabul edilen rezolýusiýa laýyklykda geçirildi...

20.08.2024 15:25
3.3k+

ÝUNISEF Aşgabatdaky Kids Expo sergisine çagyrýar

BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) Türkmenistandaky wekilhanasy Aşgabatda "Garagum" myhmanhanasynyň ýanyndaky meýdançada 19-njy awgustda badalga alan Kids Expo sergisine gatnaşýar. Türkmenistanda ilkinji gezek...

11.07.2024 18:47
12k+

Yzygider 13-nji rekord: BMG iýun aýynyň taryhda iň yssy aý bolandygyny aýtdy

2024-nji ýylyň iýun aýy gözegçiligiň tutuş taryhynda iň yssy aý we aýlyk temperatura rekordyny goýan yzygider 13-nji aý boldy. Bu barada Ýewropa Bileleşiginiň Howanyň üýtgemegi gullugynyň maglumatlaryna salgylanyp...