«Inoue» teleskoby Günüň fotosferasyny öň görlüp-eşidilmedik jikme-jiklikde görkezdi

  • 13.06.2025 10:53
  • 8.3k+

«Inoue» teleskoby Günüň fotosferasynyň häzire çenli düşürilen iň jikme-jik suratlaryny aldy we ilkinji gezek, takmynan, 20 kilometrlik inçe magnit zolaklaryny görkezmegi başardy.

Bu zolaklar Günüň granullarynyň – konweksion öýjükleriň diwarlary boýunça uzalyp gidýär. Bu ýerlerde gyzgyn plazma Günüň içinden ýüzüne çykýar. Zolaklar magnit meýdanlarynyň dinamikasyny görkezýär. Ýagtylyk olaryň içinden geçende, ýalpyldap, ýagty we garaňky ýerleri döredýär. Garaňky zolaklar pes magnit meýdanlaryny, ýagtylary bolsa güýçlülerini görkezýär.
Bu derejedäki takyklygy dünýädäki iň uly spektropolýarimetr bolan Visible Tunable Filter (VTF) üpjün etdi. Bu enjam dürli tolkun uzynlyklarynda şekilleri ýazga alýar we ýagtylygyň polýarlygy boýunça maglumat toplaýar. Bu bolsa alymlara Günüň atmosferasyndaky magnit meýdanlarynyň, plazmanyň we beýleki elementleriň gurluşyny öwrenmäge mümkinçilik berýär.

Täze düşürilen suratlar Günde bolup geçýän proseslere, şol sanda onuň magnit işjeňligine we kosmos howasyna ýetirýän täsirlerine has gowy düşünmäge ýol açýar.
Dünýädäki iň güýçli Gün teleskoby bolan «Deniel K. Inoue» teleskoby (Daniel K. Inouye Solar Telescope, DKIST) onuň maliýeleşdirilmegine we gurulmagyna goşan uly goşantlary üçin, Gawaý ştatynyň senatory Deniel Ken Inoueniň hormatyna atlandyrylypdyr.


şu gün 10:53
378

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

düýn 14:49
2.2k+

ABŞ-da millionlarça dollar sarp edilen kosmos ýadro reýderi taslamasy ýapyldy

ABŞ-nyň Goranmak boýunça geljekki barlag taslamalary gullugy (DARPA) NASA bilen kosmos termiki ýadro hereketlendirijisini (NTP) döretmek baradaky bilelikdäki taslamany ýatyrdy. Bu karar häzirki zaman raketa tehnologiýasynyň gazananlary, şol sanda SpaceX-iň üstünligi we ýadro hereketlendirijileriniň geljeginiň täze seljermesi bilen düşündirilýär  diýip, Space News habar berýär...

05.07.2025 18:34
2.8k+

Astronom tutuş Älemiň “aýlanmagynyň” alamatlaryny tapdy

Amerikaly astronom, ABŞ-nyň Harby-deňiz obserwatoriýasynyň ylmy işgäri Waleriý Makarow tutuş Älemiň aýlanýandygyna mümkin bolan subutnamalary tapandygyny aýdýar. Üstesine-de, aýlanma ugry ençeme gezek üýtgän bolmaly diýip, Nature Astronomy žurnalyndaky ylmy gözlege salgylanyp, TASS habar berýär...

05.07.2025 14:09
2.3k+

ABŞ ýene-de hususy kosmos gämilerini uçurmak boýunça rekordy täzeledi

ABŞ bir aýda amala aşyrylan täjirçilik kosmos uçuşlarynyň sany boýunça täze rekord goýdy. Federal raýat awiasiýa edarasynyň (FAA) maglumatlaryna görä, iýun aýynda amerikan kompaniýalary jemi 21 uçuşy amala aşyrdy diýip, Space...